Tác phẩm Giang của bảo Ninh giúp người đọc hiểu hơn về bối cảnh xã hội trong thời loạn lạc. Đồng thời khắc họa sự quyến luyến giữa người chiến sĩ và một người con gái Hà Nội. Bài soạn Giang - Bảo Ninh thuộc sách Chân Trời Sáng Tạo được HOC247 biên soạn dưới đây sẽ giúp các em có thêm kiến thức về văn bản. Từ đó hiểu hơn về tình cảm con người trong thời chiến. Chúc các em học tập vui vẻ!
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Nội dung
- Văn bản tái hiện cuộc gặp gỡ đầy bất ngờ nhưng rất tình cảm giữa các nhân vật Giang, bố của Giang và nhân vật "tôi", đằng sau nó ẩn chứa đầy ắp tình thương, tình người của đồng bào trong những ngày kháng chiến trường kì, gian khổ nhưng huy hoàng.
1.2. Nghệ thuật
- Giọng văn tự nhiên, nhẹ nhàng
- Lối kể chuyện chân thật, tỉ mỉ nhưng giàu cảm xúc
2. Soạn bài Giang - Bảo Ninh Ngữ văn 10 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo
2.1. Chuẩn bị đọc
Câu hỏi: Hãy kể tên một số tác phẩm (thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết,...) viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX và chia sẻ cảm nghĩ của bạn về một trong những tác phẩm ấy.
Trả lời:
Một số tác phẩm viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX: Màu tím hoa sim (Hữu Loan, 1949), Bức tranh (Nguyễn Minh Châu, 1983), Tây Tiến (Quang Dũng, 1986), Thời xa vắng (Lê Lựu, 1986), Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh, 1990).
2.2. Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1: Chú ý quá trình làm quen và diễn biến tình cảm giữa hai nhân vật qua lời kể và lời thoại.
Trả lời:
- Quá trình làm quen và diễn biến tình cảm giữa hai nhân vật qua lời kể và lời thoại vô cùng tự nhiên, gần gũi và chân thật. Ngay lúc đầu bắt chuyện các nhân vật đã có những lời nói vô cùng gần gũi, không hề câu nệ.
Câu 2: Chú ý lời giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” và tác động của nó đến các nhân vật.
Trả lời:
Giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” và tác động của nó đến các nhân vật.
Câu 3: Đây có phải là hoàn cảnh phù hợp để tình cảm thân mật, yêu mến giữa Giang và “tôi” nảy nở?
Trả lời:
- Đây chính là hoàn cảnh phù hợp để tình cảm thân mật, yêu mến giữa Giang và "tôi" nảy nở.
Câu 4: Lời nói, thái độ của bố Giang khi gặp Hùng lần này có gì khác so với lần trước?
Trả lời:
Lời nói, thái độ của bố Giang khi gặp Hùng lần này thể hiện sự vui mừng, phấn khởi, gần gũi, chân tình khi gặp một người quen ở chiến trường. Lời nói và thái độ này hoàn toàn khác với lần đầu, khi bố Giang chưa biết gì về nhân vật "tôi".
Câu 5: Hai đoạn văn này là lời của ai nói với ai?
Trả lời:
Hai đoạn văn này là lời của nhân vật "tôi" nói với chính mình và với người đọc.
2.3. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1: Chỉ ra một số câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời kể của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản trên.
Trả lời:
Một số câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản:
“Tôi mở túi phòng hóa đeo bên hông lấy gói bít cốt mẹ dúi cho hồi trưa, và rót chè tươi trong ấm tích ra bát. Bít cốt chiêu với chè tươu, định thế. Thấy vậy, đang lúi húi xâu lại quai dép cho tôi, Giang vội kêu lên:
- Ôi em quên. Có cơm mà, để em dọn mời anh”.
Câu 2: Liệt kê những cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản. Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy cách đối xử của con người với nhau, nhất là với những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh như thế nào?
Trả lời:
- Những cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản:
+ Nhân vật "tôi" gặp Giang.
+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần đầu.
+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần thứ hai trên chiến trường.
Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy con người đối xử với nhau bằng chân tình, nhất là giữa những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh, gặp được nhau càng mừng rỡ hơn bao giờ hết.
Câu 3: Đặc điểm, tính cách của một nhân vật trong truyện thường được thể hiện qua các hành vi, lời nói của nhân vật ấy trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể, gắn với một hay một số điểm nhìn nhất định (của người kể chuyện, của chính nhân vật hoặc của một nhân vật khác,...). Hãy phân tích tính cách của nhân vật Giang theo gợi ý trong bảng dưới đây (làm vào vở):
|
Hình ảnh của Giang (1) |
Qua điểm nhìn (2) |
Nét tính cách nổi bật (3) |
|
Tại giếng nước công cộng, khi tình cờ gặp anh tân binh. |
|
|
|
Tại nhà cùng với anh tân binh và bố Giang. |
|
|
|
Tại chiến trường qua lời của bố Giang. |
|
|
Trả lời:
|
Hình ảnh của Giang (1) |
Qua điểm nhìn (2) |
Nét tính cách nổi bật (3) |
|
Tại giếng nước công cộng, khi tình cờ gặp anh tân binh. |
Điểm nhìn của nhân vật "tôi". |
Ân cần, chu đáo. |
|
Tại nhà cùng với anh tân binh và bố Giang. |
Điểm nhìn của nhân vật "tôi". |
Chu đáo, dễ thương. |
|
Tại chiến trường qua lời của bố Giang. |
Điểm nhìn của bố Giang. |
Luôn nhắc và nhớ đến nhân vật "tôi". |
Câu 4: Nhận xét về cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn trong tác phẩm.
Trả lời:
Việc chọn ngôi kể thứ nhất khiến cho tác phẩm trở thành lời kể chuyện của người đã từng tham gia sự việc, chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc cá nhân. Cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn như vậy giúp tác phẩm trở nên gần gũi với người đọc.
Câu 5: Xác định chủ đề của tác phẩm và cho biết dựa vào đâu để bạn xác định như vậy.
Trả lời:
Dựa vào vấn đề chính trong tác phẩm, có thể xác định chủ đề của tác phẩm là sự gặp gỡ và tình cảm quyến luyến giữa người chiến sĩ và một người con gái Hà Nội.
Câu 6: Theo bạn, tư tưởng của tác phẩm Giang là gì? Hai đoạn văn cuối có vai trò như thế nào trong việc thể hiện tư tưởng của tác phẩm?
Trả lời:
- Theo tôi, tư tưởng của tác Giang là:
+ Nói đến những kí ức trong thời chiến tranh sẽ là những kí ức còn mãi, trở thành nỗi đau âm thầm.
+ Những cuộc gặp gỡ tình cờ, vẩn vơ nhưng sẽ để lại lưu luyến, nhớ mãi không thể xóa nhòa.
- Hai đoạn văn cuối là lời trữ tình ngoại đề, nói lên tư tưởng của tác phẩm
Câu 7: Xung quanh việc Giang đột nhiên nhận "anh bộ đội" mới gặp lần đầu là bạn học của cô và "phịa" ra cái tên Hùng để giới thiệu anh với bố của mình, sau đó lại dùng xe đạp của bố để đưa anh về đơn vị,... có những ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng Giang xử sự như thế là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể; một số khác lại phủ nhận điều đó. Hãy cho biết ý kiến của bạn.
Trả lời:
Xung quanh việc Giang đột nhiên nhận "anh bộ đội" mới gặp lần đầu là bạn học của cô và "phịa" ra cái tên Hùng để giới thiệu anh với bố của mình, sau đó lại dùng xe đạp của bố để đưa anh về đơn vị,... có những ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng Giang xử sự như thế là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể; một số khác lại phủ nhận điều đó. Theo tôi, cách xử sự của Giang là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể.
Nhằm giúp các em hiểu hơn về bài soạn này, các em có thể tham khảo thêm:
3. Hướng dẫn luyện tập
Câu hỏi: Giả sử sau ba mươi năm, "anh bộ đội" năm xưa và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa hai người cần được kể thêm một đoạn. Nếu được tác giả úy quyền, bạn sẽ viết tiếp câu chuyện như thế nào? Bạn có thể triển khai ý tưởng bằng nhiều hình thức dưới dạng một tranh vẽ, một bài thơ, một đoạn văn tự sự,...
Trả lời:
Giả sử sau ba mươi năm, "anh bộ đội" năm xưa và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa hai người cần được kể thêm một đoạn. Nếu được tác giả ủy quyền, tôi sẽ viết thêm các sự kiện:
- Giang biết tin bố đã hi sinh, vô cùng đau khổ nhưng cô đã cố gắng sống. Cô cũng vẫn luôn nhớ đến anh bộ đội hôm nào, cũng cố gắng hỏi thông tin về anh nhưng đều không có kết quả.
- Anh bộ đội sau khi đi khắp các chiến trường, cuối cùng cũng được trở về Hà Nội. Lúc này anh cũng đã là một thủ trưởng đơn vị. Anh đã tìm thông tin về nơi Giang ở qua đơn vị mà bố Giang công tác. Anh tìm đến phố Khâm Thiên, ngõ Chợ. Cuối cùng cũng thấy Giang.
- Giang sau ba mươi năm, đã có chồng, có con. Chồng của Giang cũng đã hi sinh trên chiến trường. Khi gặp lại anh bộ đội, Giang đứng lặng lẽ hồi lâu. Anh bộ đội cũng vậy. Họ nói lại câu chuyện xưa, nói về nỗi lòng của mình trong quãng thời gian không được gặp đối phương. Anh bộ đội đã cùng Giang và con của cô ngồi ăn một bữa cơm.
4. Hỏi đáp về bài Giang - Bảo Ninh Ngữ văn 10 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
5. Một số văn mẫu bài Giang - Bảo Ninh Ngữ văn 10 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo
Văn bản Giang - Bảo Ninh giúp người đọc cảm hiểu hơn về tình cảm giữa những con người cùng sống trong thời chiến, từ đó biết trân trọng và giữ gìn nền hòa bình của dân tộc. Để cảm nhận được một cách sâu sắc về văn bản này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
