Nội dung bài học Bài 19: Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427) do HOC247 biên soạn bên dưới sẽ giúp các em tìm hiểu về một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn; từ đó rút ra nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của các cuộc khởi nghĩa đó. Chúc các em học vui và có được nhiều kiến thức bổ ích nhé!
Tóm tắt lý thuyết
Hình 19.1. Khu di tích Lam Kinh (Thọ Xuân, Thanh Hóa)
Khu di tích được nhà Lê xây dựng sau thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn
1.1. Một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
a. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa
- Sau khi chiếm được nước ta, nhà Minh nhanh chóng thiết lập bộ máy đô hộ, thẳng tay đàn áp những cuộc khởi nghĩa của nhân dân.
- Lê Lợi, hào trưởng vùng Lam Sơn (Thanh Hóa) đã tích cực tích trữ lương thực, vũ khí, chờ đợi thời cơ khởi nghĩa và bí mật tập hợp những người cùng chí hướng. Đông đảo anh hùng hào kiệt đã tụ nghĩa về Lam Sơn, trong đó có Nguyễn Trãi.
- Đầu năm 1418, Lê Lợi tự xưng là Bình Định Vương, truyền hịch, kêu gọi nhân dân khởi nghĩa.
b. Những năm đầu của cuộc khởi nghĩa (1418 - 1423)
- Trong buổi đầu khởi nghĩa, lực lượng còn yếu, nghĩa quân gặp rất nhiều khó khăn, chịu những tổn thất lớn. Ba lần Lê Lợi phải cho rút quân lên vùng núi Chí Linh (huyện Lang Chánh, Thanh Hóa. Có lúc, lực lượng nghĩa quân chỉ còn 100 người, thiếu lương thực trầm trọng. Lê Lợi phải giết cả voi, ngựa để nuôi quân.
- Trước tình thế khó khăn, Lê Lợi chủ trương tạm hòa với quân Minh, Nguyễn Trãi đã thương lượng thành công. Mùa hè năm 1423, nghĩa quân trở về căn cứ Lam Sơn, từng bước khôi phục và phát triển lực lượng.
c. Mở rộng địa bàn hoạt động và giành những thắng lợi đầu tiên (1424 - 1425)
- Năm 1424, Lê Lợi chuyển địa bàn hoạt động, đưa quân tiến về phía nam, đánh chiếm Nghệ An. Chỉ trong vòng 10 tháng, nghĩa quân đã giải phóng một vùng rộng lớn từ Thanh Hóa vào đến đèo Hải Vân.
d. Khởi nghĩa toàn thắng (1426 - 1427)
- Tháng 9 - 1426, nghĩa quân tiến ra Bắc, liên tiếp đánh thắng nhiều trận. Quân Minh buộc phải rút vào thành Đông Quan (Hà Nội) cố thủ và chờ viện binh. Cuộc khởi nghĩa chuyển sang giai đoạn phản công.
Chiến thắng Tốt Động - Chúc Động
Hình 19.4. Lược đồ trận Tốt Động - Chúc Động
- Tháng 11 - 1426, Vương Thông chỉ huy viện binh kéo đến Đông Quan mở cuộc tấn công đánh vào Cao Bộ nơi quân Lam Sơn đóng giữ.
- Nghĩa quân mai phục ở Tốt Động, Chúc Động. Quân Minh rơi vào trận địa, bị phục kích, tổn thất nặng nề.
- Nghĩa quân vây hãm thành Đông Quan, giải phóng nhiều châu, huyện
Chiến thắng Chi Lăng - Xương Giang
Hình 19.5. Lược đồ trận Chi Lăng - Xương Giang
- Tháng 10-1427, Liễu Thăng và Mộc Thạch dẫn 15 vạn quân chia thành 2 ngả, tiến vào nước ta cứu viện cho Vương Thông.
- Tại Chi Lăng, quân Minh rơi vào trận địa mai phục của nghĩa quân, Liễu Thăng bị chém đầu. Quân Minh rút chạy về Xương Giang.
- Nghe tin Liễu Thăng tử trận, Mộc Thạch vội cho quân rút về nước.
Hội thề Đông Quan
Hình 19.6. Sơ đồ tóm tắt những sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Nghĩa quân siết chặt vòng vây thành Đông Quan, Nguyễn Trãi viết thư dụ Vương Thông ra hàng, mở đường sống cho quân Minh.
- Ngày 10 tháng 12 năm 1427, tại phía nam thành Đông Quan đã diễn ra hội thề chấm dút chiến tranh, Lê Lợi cấp thuyền, xe và lương thảo cho quân Minh rút về nước.
1.2. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
Nguyên nhân thắng lợi
- Tinh thần yêu nước, đoàn kết của cả dân tộc
- Nhân dân cùng tướng sĩ đoàn kết một lòng, hăng hái tham gia, ủng hộ khởi nghĩa.
- Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn của những người lãnh đạo khởi nghĩa.
Ý nghĩa lịch sử
- Đã lật đổ được ách thống trị của nhà Minh.
- Mở ra thời kì phát triển mới của quốc gia Đại Việt- thời Lê sơ.
Bài tập minh họa
Câu 1: Trình bày diễn biến của trận Chi Lăng - Xương Giang?
Hướng dẫn giải
- Tháng 10-1427, Liễu Thăng và Mộc Thạch dẫn 15 vạn quân chia thành 2 ngả, tiến vào nước ta cứu viện cho Vương Thông.
- Tại Chi Lăng, quân Minh rơi vào trận địa mai phục của nghĩa quân, Liễu Thăng bị chém đầu. Quân Minh rút chạy về Xương Giang.
- Nghe tin Liễu Thăng tử trận, Mộc Thạch vội cho quân rút về nước.
Câu 2: Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn dựa trên những nguyên nhân nào?
Hướng dẫn giải
- Tinh thần yêu nước, đoàn kết của cả dân tộc
- Nhân dân cùng tướng sĩ đoàn kết một lòng, hăng hái tham gia, ủng hộ khởi nghĩa.
- Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn của những người lãnh đạo khởi nghĩa.
Luyện tập Bài 19 Lịch sử và Địa lí 7 CTST
Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh:
- Trình bày một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Giải thích được nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Nêu được ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Đánh giá được vai trò của một số nhân vật tiêu biểu: Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích, ...
3.1. Bài tập trắc nghiệm Bài 19 Lịch sử và Địa lí 7 CTST
Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo Chương 5 Bài 19 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 19 Lịch sử và Địa lí 7 CTST
Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo Chương 5 Bài 19 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Câu hỏi mục 1a trang 82 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 1b trang 82 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 1c trang 82 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 1d trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 2 trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Luyện tập trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Vận dụng trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Hỏi đáp Bài 19 Lịch sử và Địa lí 7 CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
