Sưu tầm ca dao dân ca chủ đề than thân

• Con cò lặn lội bờ ao

Gánh gạo đưa chồng, tiếng khóc nỉ non,

Nàng về nuôi cái cùng con,

Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng,

Chân đi đá lại dùng dằng,

Nửa nhớ Cao Bằng, nửa nhớ vợ con.

• Con cò mà đi ăn đêm,

Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao,

Ông ơi ông vớt tôi nao,

Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.

Có xáo thì xáo nước trong,

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.

• Chồng chị chị để trên bàn

Phòng khi đi chợ mua màn về che

Thân em như cái chổi để đầu hè

Phòng khi mưa gió đi về chùi chân.

• Con cò mà đi ăn đêm

Đậu phải cành mềm, lộn cổ xuống ao

Ông ơi ông vớt tôi nao

Tối có lòng nào ông hãy xáo măng

Có xáo thì xáo nước trong

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con!

• Cái cò đi đón cơn mưa

Tối tăm mù mịt ai đưa, cò về?

Cò về đến gốc cây đề,

Giương cung anh bắn cò về làm chỉ

Cò về thăm bác thăm dì,

Thăm cô xứ Bắc thăm dì xứ Đông.

• Con cò lấp lé bụi tre

Sao cò lại muốn lăm le vợ người

Vào đây ta hát đôi lời

Để cho cò hiểu sự đời , ở ăn

Sự đời cò lấy làm răn

Để cho cò khỏi băn khoăn sự đời.

• Cái cò bay lả bay la

Bay từ cửa phủ bay ra là ra cánh đồng.

• Cái cò bay bổng bay lơ

Lại đây anh gởi xôi ngô cho nàng.

Đem về nàng nấu nàng rang,

Nàng ăn có dẻo thì nàng lấy anh.

• Cái cò cái vạc cái nông

Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò,

Không, không! Tôi đứng trên bờ

Mẹ con nhà vạc đổ ngờ cho tôi

Chẳng tin ông đứng ông coi

Mẹ con nhà nó còn ngồi đấy kia!

• Cái cò cái vạc cái nông

Ba con cùng béo, vặt lông con nào

Vặt lông con vạc cho tao

Tao nấu, tao nướng, tao xào, tao ăn!

• Cái cò cái vạc cái nông

Cùng ăn một đồng nói chuyện giăng ca

Muối kia đổ ruột con gà

Mẹ mình chẳng xót bằng ta xót mình.

• Cái cò chết tối hôm qua

Có hai hạt gạo với ba đồng tiền

Một đồng mua trống mua kèn

Một đồng mua mỡ đốt đèn thờ vong

Một đồng mua mớ rau răm

Đem về thái nhỏ thờ vong con cò.

• Cái cò lặn lội bờ ao

Phất phơ đôi dải yếm đào gió bay

Em về giục mẹ cùng thầy,

Cắm sào đợi nước biết ngày nào trong?

Cổ yếm em thõng thòng thòng,

Tay em đeo vòng như bắp chuối non.

Em khoe em đẹp em giòn,

Anh trông nhan sắc em còn kém xuân.

• Cái cò lặn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng?

Chú tôi hay tửu hay tăm,

Hay ngồi một xó, hay ăn thịt gà

Ai ra ruộng chú ở nhà

Nói thì dở giọng ba hao chích chòe!

• Cái cò lặn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng?

Chú tôi hay tửu hay tăm,

Hay nước chè đặc hay nằm ngủ trưa

Ngày thì ước những ngày mưa!

Đêm thì ước những đêm thừa trống canh.

• Cái cò lặn lội bờ sông,

Muốn lấy vợ đẹp, nhưng không có tiền!

• Cái cò lặn lội bờ sông

Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non

Chàng đi xa vợ xa con

Chàng đi đến tận nước non Cao Bằng

Chân đi nhưng dạ dùng dằng

Nửa nhớ Cao Bằng, nửa nhớ vợ con!

Nàng về nuôi cái cùng con

Để anh đi trẩy nước non cùng người

• Cái cò lặn lội bờ sông

Cổ dài mỏ cứng cánh cong lưng gù

Bã xa sông rộng sóng to

Vì lo cái bụng đi mò cái ăn.

• Cái cò là cái cò con

Mẹ đi xúc tép, để con ở nhà

Mẹ đi lặn lội đồng xa

Mẹ sà chân xuống, phải mà con lươn

Ông kia có cái thuyền buồm

Chở vào rừng rậm xem lươn bắt cò

Ông kia chống gậy lò dò

Con lươn thụt xuống, con cò bay lên.

• Cái cò là cái cò kỳ

Ăn cơm nhà dì, uống nước nhà cô

Đêm nằm thì ngáy o o

Chưa đi đến chợ đã lo ăn quà

Hàng bánh hàng bún bầy ra

Củ từ khoai sọ, đến bà cháo kê

Ăn rồi cắp đít ra về

Thấy hàng chả chó, lại lê chân vào

Chả này bà bán ra sao

Ba đồng một gắp, thì nào tôi mua!

Nói dối rằng mua cho chồng

Về đến quãng đồng, ngả nón ra ăn

Ăn rồi đau quặn đau quăn

Chạy về cho kịp, nằm lăn cả ngày

Đem tiền đi bói ông thầy

Bói ra quẻ này: những chả cùng nem

Ông thầy nói dối đã quen

Nào ai ăn chả ăn nem bao giờ!

• Cái cò là cái cò quăm

Mày hay đánh vợ mày nằm với ai?

Có đánh thì đánh sớm mai,

Chớ đánh chập tối chẳng ai cho nằm!

• Cái cò là cái cò vàng

Mẹ đi bán hàng, nhà lại vắng cha

Vắng cha thì ở với bà

Không ở với chú, chú là đàn ông.

• Cái cò là cái cò vàng

Mẹ đi đắp đàng con ở với ai

Con ở với bà, bà không có vú

Không ở với chú, chú là đàn ông.

Thôi con chết quách cho xong!

• Con cò là con cò vàng

Muốn đi hát đúm sợ làng cười chê

Ai cười lời kẻ thôn quê

Mà cò ngần ngại đứng lề đường quan

Hay cò vui câu xẩm xoan

Thì cò bay đến hân hoan cùng người.

• Cái cò mà mổ cái tôm

Cái tôm quắp lại mà ôm cái cò.

• Cái cò mà mổ cái trai,

Cái trai quắp lại mà nhai cái cò.

• Cái cò trắng bạch như vôi

Cô kia có lấy chú tôi thì về.

Chú tôi chẳng mắng chẳng chê,

Thím tôi thì mổ lấy mề nấu canh!

• Con cò trắng bệch như vôi

Đừng nông nổi nữa, đừng lời nguyệt hoa

Ví dù muốn đẹp đôi ta

Đừng như cánh bướm quanh hoa đầu mùa

Đừng vê thuốc, đừng bỏ bùa

Đừng như chú tiểu ở chùa Thiều Quang

Đừng thắm nhạt, đừng đa đoan

Nên duyên thì phượng với loan một lời

Giăng kia vằng vặc giữa giời

Giăng ai soi tỏ lòng người nầy cho.

• Con cò trắng tợ như vôi

Tình tôi với bậu xứng đôi quá chừng!

• Con cò trắng toát như bông

Muốn nghe hát đúm mà không chịu vào

Nghĩ gì, cò đậu cành cao

Nghiêng nghiêng, nghé nghé nửa chào nửa e

Xuống đây cho ta nhắn nhe

Đừng đứng trên ấy gãy tre của làng.

• Cái trai mày há miệng ra,

Cái cò nó mổ muốn tha thịt mày.

Cái cò mày mổ cái trai,

Cái trai quặp lại muốn nhai thịt cò.

• Con cò mà mổ con trai

U ơi, U lấy vợ hai cho thầy.

• Cái cò lăn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng

Chú tôi hay tửu hay tăm

Hay uống trè đặc hay nằm ngủ trưa

Ngày thì ước những ngày mưa

Đêm thì ước những đêm thừa trống canh