Chuyên đề phản ứng oxi hóa- khử môn Hóa học 8

CHUYÊN ĐỀ PHẢN ỨNG OXI HÓA KHỬ

1. Sự khử và sự oxi hóa

a. Sự khử

- Là sự tách oxi ra khỏi hợp chất

Ví dụ: CuO + H₂ t^o→ Cu + H₂O

Trong phương trình hóa học trên, ta thấy H₂ đã kết hợp với nguyên tố oxi tạo thành H₂O, hay H₂ chiếm oxi của CuO.

b. Sự oxi hóa

- Sự oxi hóa là sự tác dụng của oxi với một chất.

Ví dụ: 2Zn + O₂ t^o→ 2ZnO.

2. Chất khử và chất oxi hóa

- Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.

- Chất oxi hóa là đơn chất oxi hoặc chất nhường oxi cho chất khác.

Ví dụ: trong phương trình hóa học: CuO + H₂ t^o→ Cu + H₂O

- CuO nhường oxi cho H₂ tạo thành Cu nên CuO là chất oxi hóa

- H₂ chiếm oxi của CuO tạo thành H₂O nên H₂ là chất khử

3. Phản ứng oxi hóa - khử

- Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học trong đó xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử.

Các bước giải toán:

+ Tính số mol các chất đã cho

+ Viết phương trình hóa học

+ Xác định chất dư, chất hết (nếu có), tính toán theo chất hết

+ Tính khối lượng hoặc thể tích các chất theo yêu cầu đề bài

- Nắm vững kiến thức về lập phương trình hóa học, cân bằng hóa học và các công thức chuyển đổi khối lượng, thể tích

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng: m_{tham gia} = m_{sản phẩm}

- Nếu bài cho số liệu số mol cả chất tham gia phản ứng và chất sản phẩm thì tính toán theo chất sản phẩm.

Ví dụ 1: Cho các phản ứng sau, những phản ứng nào là phản ứng oxi hóa – khử?

S + O₂ t^o→ SO₂ (1)

CaCO₃ t^o→ CaO + CO₂ (2)

2H₂ + O₂ t^o→ 2H₂O (3)

NH₃ + HCl → NH₄Cl (4)

Lời giải

Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học trong đó xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử. Những phản ứng oxi hóa – khử là:

S + O₂ t^o→ SO₂ (1)

2H₂ + O₂ t^o→ 2H₂O (3)

Ví dụ 2: Hãy lập các phương trình hóa học theo các sơ đồ sau:

Fe₂O₃ + CO → CO₂ + Fe (1)

Fe₃O₄ + H₂ → H₂O + Fe (2)

CO₂ + Mg → MgO + C (3)

Các phản ứng hóa học này có phải ứng oxi hóa – khử không? Vì sao?

Lời giải

Fe₂O₃ + 3CO t^o→ 3CO₂ + 2Fe (Fe₂O₃ nhường oxi cho CO)

Fe₃O₄ + 4H₂ t^o→ 4H₂O + 3Fe (Fe₃O₄ nhường oxi cho H₂)

CO₂ + 2Mg 2MgO + C t^o→ (CO₂ nhường oxi cho Mg)

Các phản ứng trên thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử.

Ví dụ 3: Trong phòng thí nghiệm người ta dùng hiđro để khử sắt (III) oxit và thu được 11,2 g sắt.

a) Viết phương trình hóa học của các phản ứng đã xảy ra

b) Tính khối lượng sắt (III) oxit đã phản ứng.

Lời giải

a) Phương trình phản ứng hóa học:

Fe₂O₃ + 3H₂ t^o→ 3H₂O + 2Fe

b) Số mol sắt thu được: n_Fe = 11,2/56 = 0,2 (mol)

Fe₂O₃ + 3H₂ t^o→ 2Fe + 3H₂O

0,1 ← 0,2 (mol)

Khối lượng oxit sắt tham gia phản ứng:

m_Fe2O3 = n_Fe2O3 . M_Fe2O3 = 0,1 . (56 . 2 + 16 . 3) = 16 gam

Câu 1: Phản ứng nào sau đây là phản ứng oxi hóa – khử?

A. CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

B. CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂ + BaSO₄

C. 3Fe + 2O₂ t^o→ Fe₃O₄

D. FeCl₂ + 2NaOH → Fe(OH)₂ + 2NaCl

Đáp án

Đáp án C

Phản ứng oxi hóa – khử là: 3Fe + 2O₂ t^o→ Fe₃O₄.

Trong đó Fe là chất khử, O₂ là chất oxi hóa

Câu 2: Cho phản ứng sau: Fe₂O₃ + 3H₂ t^o→ 2Fe + 3H₂O. Chất khử là

A. Fe₂O₃

B. H₂

C. Fe

D. H₂O

Đáp án

Đáp án B

Chất khử là chất lấy oxi của chất khác. Trong phản ứng này, H₂ là chất lấy oxi của Fe₂O₃ nên H₂ là chất khử.

Câu 3: Chọn đáp án đúng:

A. Sự tách oxi khỏi hợp chất được gọi là sự oxi hóa.

B. Sự tác dụng của oxi với một chất gọi là sự khử.

C. Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.

D. Chất oxi hóa là chất chiếm oxi của chất khác.

Đáp án

Đáp án C

Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác

Câu 4: Oxit nào bị khử bởi hiđro?

A. Na₂O

B. CaO

C. Fe₃O₄

D. BaO

 

---Để xem tiếp nội dung của tài liệu các em vui lòng xem online hoặc tải về máy---

Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Chuyên đề phản ứng oxi hóa- khử môn Hóa học 8. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Ngoài ra các em học sinh có thể tham khảo các tài liệu cùng chuyên mục:

• Dạng bài tập Hidro tác dụng với oxit kim loại môn Hóa học 8
• Phương pháp giải bài tập lý thuyết về Hidro và nước môn Hóa học 8

Chúc các em học tốt!