Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI - Ngữ văn 8 Tập 1 Chân Trời Sáng Tạo

1.1.1. Tác giả

- Chương Thâu, sinh năm 1935

- Quê: Nghệ An

- Ông là nhà nghiên cứu văn học, lịch sử.

PGS - TS Chương Thâu: Không thành công cũng thành nhân

1.1.2. Tác phẩm

a. Thể loại:

Tác phẩm Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI thuộc thể loại văn bản nghị luận.

b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

Văn bản Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI được in trong Báo Văn nghệ, số Tết, năm 2002.  

c. Bố cục văn bản:

- Phần 1 (từ đầu đến “của thế kỉ XXI”): giới thiệu về trào lưu sống đơn giản

- Phần 2 (tiếp đến “Hồ Chí Minh…”): bàn luận về trào lưu sống đơn giản

- Phần 3 (còn lại): nhận xét về lối sống đơn giản.

d. Tóm tắt tác phẩm:

Văn bản Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI bàn luận về lối sống đơn giản – một lối sống đem đến nhiều lợi ích đang dần trở thành xu thế của thế kỉ XXI. Với những lí lẽ, bằng chứng xác đáng góp phần thuyết phục người đọc nên sống một lối sống đơn giản. Sống đơn giản không đồng nghĩa với sống khổ hạnh và nghèo đói, mà là cuộc sống được lựa chọn sau một quá trình nghiên cứu kĩ lưỡng: một cuộc sống hòa đồng với thiên nhiên, tìm kiếm sự cân bằng; một cuộc sống hồn nhiên, vô tư, không lo lắng... Sống đơn giản giúp chúng ta biết kiềm chế lòng tham, cân nhắc kĩ lưỡng các nhu cầu của bản thân để có được cuộc sống hài hòa, giàu ý nghĩa.

1.2.1. Hệ thống luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng

a. Luận đề: Lối sống đơn giản.

b. Luận điểm:

- Luận điểm 1: Sống đơn giản là gì?

+ Sống đơn giản không đồng nghĩa với sống khổ hạnh và nghèo đói, mà là cuộc sống được lựa chọn sau quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng.

- Luận điểm 2: Lợi ích của việc sống đơn giản.

+ Giúp chúng ta kiềm chế lòng tham, cân nhắc kỹ lưỡng các yêu cầu của bản thân.

+ Một căn nhà rộng rãi sẽ đem lại sự dễ chịu cho người ở….

+ Biến mình trở thành một con người nhàn nhã, bình yên và không hao phí thời gian vào những việc vô bổ.

+ Lối sống này được ông cha ta coi trọng từ thời xa xưa.

Lối sống tối giản của người Nhật: Khi bớt đồ đi không làm bạn thiếu thốn

1.2.2. Bằng chứng khách quan và ý kiến chủ quan

- Câu văn thể hiện bằng chứng khách quan của người viết trong đoạn thứ tư của văn bản là: “Có thể kể ra ở đây có rất nhiều danh nhân của đất Việt đã từng có cuộc sống như vậy: Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hồ Chí Minh…” .

- Câu văn thể hiện ý kiến, đánh giá chủ quan của văn bản là: Dựa vào nguyên tắc của cuộc sống đơn giản, tiêu chuẩn tối thiểu của cuộc sống này là: đáp ứng đầy đủ những nhu cầu thiết yếu như ăn, mặc, ở, đi lại.

1.3.1. Về nội dung

Văn bản "Lối sống đơn giản - xu thế của thế kỉ XXI" là một văn bản nghị luận xã hội bàn về lối sống đơn giản và lợi ích mà lối sống đơn giản đem đến cho con người. Qua văn bản người đọc hiểu rõ khái niệm sống đơn giản là gì, những lợi ích của lối sống này.

1.3.2. Về nghệ thuật

- Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. 

- Lựa lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Lí lẽ và bằng chứng được nêu ở đoạn văn thứ ba có tác dụng như thế nào trong việc làm sáng tỏ luận đề?

Lời giải chi tiết:

Lí lẽ và bằng chứng được nêu ở đoạn văn thứ ba có tác dụng liệt kê lại những ví dụ thực tế, làm sáng tỏ luận đề là một lối sống đơn giản được coi là xu thế của thế kỷ mới. Chúng đóng vai trò là minh chứng được tác giả áp dụng vào việc làm sáng tỏ luận đề và các luận điểm chính trong đoạn., làm cho bài viết mang tính xác thực.

Học xong bài Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI, các em cần:

- Nhận biết được luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu trong văn bản.

- Nêu được vai trò của luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong việc thể hiện luận đề.

Văn bản Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI giúp chúng ta biết kiềm chế lòng tham, cân nhắc kĩ lưỡng các nhu cầu của bản thân để có được cuộc sống hài hòa, giàu ý nghĩa. Để nắm được nội dung và ý nghĩa của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn bài đầy đủ Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI
• Soạn bài tóm tắt Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em. 

Qua tác phẩm Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI, tác giả cho thấy việc xây dựng cho mình một cuộc sống đơn giản - một cuộc sống nhàn nhã theo đúng nghĩa: nhàn tâm, làm việc có khoa học, biết dừng lại ở mức đủ, biết mình biết người, có thái độ ứng xử đúng đắn, văn hóa - là việc làm có ích cho mỗi người. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây: