Thực hành tiếng Việt trang 20 - Ngữ văn 11 Tập 1 Chân Trời Sáng Tạo

- Nghĩa của từ là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ…) mà từ biểu thị. Nghĩa của từ được nhận diện thông qua nhận thức, sự hiểu biết của mỗi người.

Có thể giải thích nghĩa của từ bằng một số cách chính sau đây:

* Cách 1: Dùng một (hoặc một số) từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích.

Ví dụ:

- Đẫy đà: to béo, mập mạp.

- Bất chợt: chợt.

- Bất an: không yên ổn.

* Cách 2: Đối với từ ghép, có thể giải thích nghĩa của từ bằng cách giải thích từng thành tố cấu tạo nên từ.

Ví dụ:

- Tươi trẻ: tươi tắn và trẻ trung.

- Sơn hà: sơn là núi, hà là sông, sơn hà: núi sông, thường dùng để chỉ đất đai thuộc chủ quyền của một nước.

* Cách 3:  Không giải thích từ, cần chú ý đến nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ (nghĩa gốc là nghĩa ban đầu của từ).

Ví dụ:

- Tấm thảm trải sàn này đẹp quá!

=> Nhận xét: Thảm ở ví dụ trên mang nghĩa gốc, chỉ “hàng dệt bằng sợ to, thường có hàng trang trí, dùng trải trên lối đi, trên sàn nhà”.

* Cách 4: Nghĩa chuyển là nghĩa hình thành trên cơ sở nghĩa gốc.

Ví dụ:

- Tôi yêu những thảm lá vàng tuyệt đẹp ở nơi này.

=> Nhận xét: Thảm trong trường hợp này là nghĩa chuyển, chỉ “lớp lá cây dày phủ trên mặt đất”.

Từ việc đọc các văn bản trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) để chia sẻ về một thông điệp có ý nghĩa nhất mà em nhận được từ thiên nhiên. Sau đó chọn một từ bất kì trong đoạn văn để giải thích nghĩa và xác định cách giải thích đã dùng.

Lời giải chi tiết:

Bảo vệ thiên nhiên, môi trường là một thông điệp thiết thực và giàu ý nghĩa. Hành động ấy không chỉ bảo vệ cho tất cả chúng ta thời điểm hiện tại mà còn bảo vệ cho đời sống của những thế hệ tương lai. Một môi trường trong lành, sạch sẽ và đẹp mắt đồng nghĩa với sức khỏe thể chất và ý thức con người được chăm sóc và cải tổ. Một căn nhà thật sạch, một khu vườn lộng gió, con người ở đấy sẽ ăn bữa cơm ngon hơn, ý thức cũng thư thái hơn là sống trong một căn hộ chung cư cao cấp chật hẹp với đầy những rác thải và mùi ẩm mốc. Một ngôi trường với nhiều những cây xanh cho bóng mát, một khu vui chơi giải trí công viên với những khóm hoa rực rỡ tỏa nắng cạnh dòng sông xanh mát trong lành sẽ thật tuyệt vời biết bao. Nếu môi trường luôn xanh mát, không khi luôn trong lành thì ý thức con người càng được thư giãn giải trí và mừng quýnh. Bảo vệ môi trường cũng giúp tâm hồn tất cả chúng ta thêm giàu đẹp. Hơn thế nữa, việc làm ấy cũng chính là cách đề tất cả chúng ta làm đẹp quê nhà, quốc gia mình. Hãy thử tưởng tượng xem đến một quốc gia với những cung đường sạch sẽ và đẹp mắt, có hoa thơm, cây xanh che bóng mát ai mà chẳng trầm trồ, thú vị. Đến một vùng quê yên ả, những ngõ làng chật hẹp mà thật sạch, tinh tươm ai mà chẳng kinh ngạc, thán phục. Môi trường càng sạch sẽ và đẹp mắt càng cho thấy vẻ đẹp ý thức con người, góp thêm phần thiết kế xây dựng quốc gia văn minh, giàu đẹp.

* Ví dụ:

- Từ “thư thái”: thong thả và dễ chịu.

- Giải thích nghĩa theo cách sử dụng từ đồng nghĩa.

Học xong bài Thực hành tiếng Việt trang 20, các em cần nắm:

- Nhận biết và phân tích được một số đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ văn học.

- Nhận biết được tính đa nghĩa của ngôn từ trong tác phẩm văn học.

Bài học Thực hành tiếng Việt trang 20 sẽ giúp các em nhận biết và phân tích được một số đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ văn học, tính đa nghĩa của ngôn từ trong tác phẩm văn học. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn bài đầy đủ Thực hành tiếng Việt trang 20
• Soạn bài tóm tắt Thực hành tiếng Việt trang 20