Thần Nữ Oa là người có vẻ đẹp sức mạnh và trí tuệ phi thường. Với tấm lòng nhân hậu bà đã tạo ra loài người và dùng hết tâm trí để vá trời giúp con người vượt qua tai ương. Thông qua bài học Tự đánh giá: Nữ Oa thuộc sách Cánh Diều dưới đây sẽ giúp các em hiểu hơn về nội dung tác phẩm đồng thời kiểm tra lại mức độ nắm vững kiến thức trong Bài 1: Thần thoại và sử thi. Để từ đó có những kế hoạch học tập hiệu quả hơn. Chúc các em học tập vui vẻ!
Tóm tắt bài
1.1. Tự đánh giá - Nữ Oa
Đọc văn bản Nữ Oa và hoàn thành những câu hỏi dưới đây:
Câu 1.
Phương án nào sau đây nêu đúng và đủ các sự kiện chính trong đoạn trích "Nữ Oa"?
A. Nữ Oa tạo ra loài người, Nữ Oa luyện đá vá trời
B. Nữ Oa bênh vực con người, Nữ Oa trừng phạt thần Lửa và thần Nước
C. Nữ Oa yêu thương con người, Nữ Oa tạo ra loài người
D. Nữ Oa luyện đá vá trời, Nữ Oa giúp đỡ loài người
Đáp án A. Nữ Oa tạo ra loài người, Nữ Oa luyện đá vá trời.
Câu 2.
Theo đoạn trích, nhân vật Nữ Oa xuất hiện trong bối cảnh (thời gian, không gian) như thế nào?
A. Trời đất mới được hình thành, đã có loài người nhưng chưa có cỏ cây, muông thú
B. Trời đất mới được hình thành, đã có cỏ cây, muông thú và chưa có loài người
C. Trời đất mới sinh, chỉ có Nữ Oa cùng một số vị thần như Lửa, thần Nước
D. Trời đất mới sinh thành, có cỏ cây, muông thú và các thần Lửa, thần Nước
Đáp án B. Trời đất mới được hình thành, đã có cỏ cây, muông thú và chưa có loài người.
Câu 3.
Đoạn trích "Nữ Oa" thể hiện nội dung nào dưới đây?
A. Khát vọng giải thích tự nhiên, biết ơn người có công với cộng đồng
B. Khát vọng giải thích lịch sử, tôn vinh người anh hùng
C. Khát vọng giải thích vũ trụ, thương xót con người bé nhỏ
D. Khát vọng chinh phục vũ trụ, biết ơn thần linh và con người
Đáp án A. Khát vọng giải thích tự nhiên, biết ơn người có công với cộng đồng
Câu 4.
Nhân vật Nữ Oa hội tụ những vẻ đẹp gì?
A. Vẻ đẹp sức mạnh và cảm xúc
B. Vẻ đẹp thể chất và ước mơ
C. Vẻ đẹp trí tuệ và tình cảm
D. Vẻ đẹp sức mạnh và trí tuệ
Đáp án D. Vẻ đẹp sức mạnh và trí tuệ
Câu 5.
Dòng nào dưới đây không đúng với truyện "Nữ Oa"?
A. Mang yếu tố hoang đường, kì ảo
B. Kết thúc truyện có hậu
C. Nhân vật có khả năng phi thường
D. Truyện được kể theo lời nhân vật
Đáp án D. Truyện được kể theo lời nhân vật
Câu 6.
Đặc điểm của nhân vật thần thoại được thể hiện qua hình tượng Nữ Oa thế nào?
Hướng dẫn giải:
- Đọc văn bản, ôn lại kiến thức cũ
- Áp dụng vào văn bản -> nhân vật thần thoại đực thể hiện qua hình tượng Nữ Oa
Lời giải chi tiết:
Nữ Oa mang vẻ đẹp sức mạnh và tí tuệ. Bà là người tạo ra loài người bằng cách lấy đất bùn màu vàng bên bờ đầm, trộn nhuyễn với nước, mô phỏng theo hình dáng của mình in bóng ra mặt nước nặn thành một đồ vật xinh xắn, đáng yêu, có sức sống, cất tiếng nói trong trẻo, nhảy múa, vui đùa. Không những thế bà dành hết tình yêu thương con người và tâm trí để vá trời giúp con ngườ tránh được tai họa và diệt trừ con ồng đen hung ác, dạy dân cách tránh được nạn lũ lụt.
Câu 7.
Truyện Nữ Oa mang đậm yếu tố hoang đường, kì ảo nhưng cũng gửi gắm một thông điệp có ý nghĩa với con người hôm nay. Theo em, thông điệp đó là gì?
Hướng dẫn giải:
- Đọc văn bản, ôn lại kiến thức cũ
- Áp dụng vào văn bản -> Thông điệp
Lời giải chi tiết:
Thông điệp đó là: Các vị thần linh đã có công tạo ra vũ trụ, con người, giúp con người vượt qua mọi thiên tai bằng tất cả tình yêu thương và tâm trí của mình. Chính vì vậy mọi người hãy biết ơn, bảo vệ, giữ gìn nó để xứng đáng với công lao của các vị thần linh.
Câu 8.
Về phương diện thể loại, đoạn trích Nữ Oa giống đoạn trích nào đã học trong Bài 1? Hãy chỉ ra những điểm giống nhau đó.
Hướng dẫn giải:
- Đọc văn bản, ôn lại kiến thức cũ
- Áp dụng vào văn bản -> Giống nhau.
Lời giải chi tiết:
Về phương diện thể loại, đoạn trích Nữ Oa giống đoạn trích Hê-ra-clét đi tìm táo vàng. Giống nhau đều có những nhân vật, chi tiết hoang đường nhằm làm cho câu chuyện thêm li kì, hấp dẫn; góp phần tô đậm thêm chiến công, công lao của nhân vật. Họ đều là nhân vật có trí tuệ thông minh, năng lực phi thường, người có ý chí, nghị lực và có trái tim nhân hậu.
Câu 9.
Hãy viết đoạn văn (khoảng 8-10 dòng) phân tích một chi tiết mà em cảm thấy ấn tượng nhất trong truyện Nữ Oa.
Hướng dẫn giải:
- Đọc văn bản, ôn lại kiến thức cũ
- Áp dụng vào văn bản -> chi tiết ấn tượng
Lời giải chi tiết:
Nhìn những sinh linh do mình tạo ra đang hoảng loạn vì tai họa, vị nữ thần đầu người mình rắn vô cùng thương xót”. Có thể thấy Nữ Oa là một người có trái tim nhân hậu, trước tai họa do thần Lửa và thần Nước gây ra, bà không chọn cách trừng phạt những kẻ đã gây ra tai họa ấy, mà vội vã tìm đủ mọi cách để tu sửa lại bầu trời giúp dân vượt qua tai họa ấy. Trong khi việc luyện đá trời tốn rất nhiều công sức, công phu nhưng vì những sinh linh ấy bà đã dồn hết tất cả sức mạnh, trí tuệ, tình yêu để khắc phục những hậu quả của cuộc đấu tranh giữa hai vị thần, đem lại cuộc sống bình yên cho con người. Không những thế bà còn giúp con người diệt từ con rồng đen hung ác để tránh để lại hậu họa về sau, bà còn dạy dân cách để tránh được nạn lũ lụt. Những công lao của bà cho đến ngày nay vẫn còn được lưu truyền cho các thế hệ sau.
1.2. Hướng dẫn tự học
- Tìm đọc các thần thoại sử thi bằng cách:
+ Sử dụng các công cụ tìm kiếm trên internet để thu thập thêm những tư liệu về thần thoại, sử thi.
+ Mượn sách từ thư viện của trường hoặc của người thân, bạn bè,...
+ Mua ở các hiệu sách hoặc tìm ở tủ sách gia đình.
- Lưu ý trong và sau khi đọc:
+ Ghi lại những cảm xúc, điều tâm đắc, thích thú, băn khoăn, điều chưa hiểu… của em trong lúc đọc.
+ Tóm tắt truyện truyền thuyết, cổ tích sau khi em đã đọc.
- Rèn luyện viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội được gợi ra từ tác phẩm văn học.
Bài tập minh họa
Bài tập:
Em hãy chứng minh văn bản Nữ Oa thuộc thể loại thần thoại.
Hướng dẫn giải:
- Vận dụng kiến thức đặc điểm thần thoại, chú ý không gian, thời gian, nhân vật và cốt truyện.
Lời giải chi tiết:
Văn bản Nữ Oa thuộc thể loại thần thoại bởi nhiều yếu tố thần thoại. Trước hết đó là dấu hiệu về không gian, thời gian xảy ra câu chuyện là lúc thế giới hoang sơ, trời đất mới được hình thành. Tuy đã có cỏ cây, muông thú và chưa có loài người. Nữ Oa tạo bằng cách lấy đất bùn màu vàng bên bờ đầm, trộn nhuyễn với nước, mô phỏng theo hình dáng của mình in bóng ra mặt nước nặn thành một đồ vật xinh xắn, đáng yêu, có sức sống, cất tiếng nói trong trẻo, nhảy múa, vui đùa đã tạo ra loài người. Đặc biệt ở nhân vật Nữ Oa mang vẻ đẹp sức mạnh và tí tuệ và tấm lòng yêu thương con người và tâm trí để vá trời giúp con người tránh được tai họa và diệt trừ con ồng đen hung ác, dạy dân cách tránh được nạn lũ lụt.
Lời kết
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Nắm được khái niệm, đặc điểm của truyện thần thoại.
+ Hiểu được ý nghĩa của truyện Nữ Oa.
+ Vận dụng kiến thức để phân tích đặc điểm thần thoại trong một tác phẩm cụ thể.
Hỏi đáp bài Tự đánh giá: Nữ Oa Ngữ văn 10 CD
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
-- Mod Ngữ văn 10 HỌC247