Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo Bài 1: Thiên nhiên Châu Âu

- Châu Âu là châu lục ở phía tây của lục địa Á-Âu, nằm hoàn toàn trên bán cầu bắc. Lãnh thổ trên đất liền trải dài từ khoảng 36⁰B đến 71⁰B.

- Châu Âu có ba mặt giáp biển và đại dương.

- Châu Âu có diện tích nhỏ, khoảng 10,5 triệu km². Đường bờ biển dài 43 000 km, bị cắt xẻ mạnh, ăn sâu vào đất liền, tạo nhiều bán đảo, vũng vịnh. Ngoài ra, châu Âu cũng có nhiều đảo và quần đảo.

Hình 1.1. Bản đồ tự nhiên châu Âu

a. Địa hình

Địa hình châu Âu gồm hai khu vực chính:

- Địa hình đồng bằng: chiếm phần lớn diện tích, phân bố ở phía đông và trung tâm.

- Địa hình miền núi

• Địa hình núi già: nằm ở phía bắc và trung tâm chạy theo hướng bắc nam như dãy núi Xcan-đi-na-vi Scandinavia), ...
• Địa hình núi trẻ: chỉ chiếm 1,5% diện tích lãnh thổ, phân bố chủ yếu ở phía nam như dãy núi Pi-rê-nê (Pyrenees), An-pơ (Alps), Cac-pat (Carpat), Ban-căng (Balkan), ... Đỉnh En-brut (Elbrus) là đỉnh núi cao nhất châu Âu (5 642 m).

b. Khí hậu

Hình 1.2. Bản đồ khí hậu châu Âu

Khí hậu châu Âu phân hoá đa dạng thành các đới và kiểu khí hậu:

- Đới khí hậu cực và cận cực: phân bố ở phía bắc châu lục và các đảo vùng cực. Khí hậu lạnh giá quanh năm, lượng mưa rất ít.

- Đới khí hậu ôn đới: chiếm diện tích lớn nhất, bao gồm hai kiểu khí hậu:

• Kiểu khí hậu ôn đới hải dương: phân bồ ở các đảo và vùng ven biển phía tây. Khí hậu điều hoà, mùa hè mát, mùa đông không lạnh lắm; nhiệt độ trung bình năm thường trên 0^oC; mưa quanh năm và lượng mưa tương đối lớn.
• Kiểu khí hậu ôn đới lục địa: phân bố ở vùng trung tâm và phía đông châu lục. So với kiểu khí hậu ôn đới hải dương, kiểu khí hậu này có mùa hè nóng hơn, mùa đông lạnh hơn, có tuyết rơi nhiều; lượng mưa ít, giảm dần từ tây sang đông.

- Đới khí hậu cận nhiệt: phân bố ở phía nam châu lục với kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải: mùa hè nóng, khô; mùa đông ấm, có mưa rào; lượng mưa ở mức trung bình.

- Ngoài ra, ở các khu vực núi cao, khí hậu thay đổi theo độ cao, trên đỉnh núi thường có băng tuyết bao phủ.

c. Sông ngòi

- Châu Âu có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phần lớn các sông đầy nước quanh năm, không có lũ lớn, được nối với nhau bởi hệ thống các kênh đào. Các sông đổ ra Bắc Băng Dương bị đóng băng vào mùa đông, nhất là vùng cửa sông.

- Các sông dài và quan trọng nhất châu Âu là sông Von-ga (3 690 km), sông Đa-nuyp (2 850 km), sông Rai-nơ (1 320 km).

d. Các đới thiên nhiên

Châu Âu nằm trên hai đới thiên nhiên chủ yếu sau:

- Đới lạnh: chiếm diện tích nhỏ ở các đảo, quần đảo thuộc Bắc Băng Dương và một phần lãnh thổ phía bắc châu lục. Động, thực vật nghèo nàn.

- Đới ôn hòa: chiếm phần lớn lãnh thổ, thiên nhiên có sự phân hóa đa dạng:

• Khu vực ven biển phía tây: phổ biến rừng lá rộng với thực vật chủ yếu là sồi, dẻ; động vật có gấu nâu, chim gỗ kiến, gà rừng,…
• Khu vực lục địa phía đông: thiên nhiên thay đổi từ bắc xuống nam (rừng lá kim nghèo thành phần loài chuyển dần sang rừng hỗn giao, thảo nguyên rừng); động vật có nai sừng tấm, gấu, ... Phía đông nam nóng và khô hơn nên thảo nguyên chiếm ưu thế, động vật có sơn dương, chó sói, đại bàng, ... Ven biển Ca-xpi xuất hiện bán hoang mạc.
• Phía nam châu lục: có khi hậu khô, nóng vào mùa hè. Rừng lá cứng địa trung hải phát triển (sồi thường xanh, cây bụi); động vật có cầy đốm, khỉ mặt đỏ, ...

Câu 1: Nêu sự phân bố và đặc điểm của đới khí hậu cận nhiệt ở châu Âu?

Hướng dẫn giải

- Phân bố: ở phía nam châu lục

- Đặc điểm:

• Kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải: mùa hè nóng, khô; mùa đông ấm, có mưa rào;
• Lượng mưa ở mức trung bình.

Câu 2: Nêu sự phân bố động, thực vật khu vực lục địa phía đông?

Hướng dẫn giải

- Rừng lá kim nghèo thành phần loài chuyển dần sang rừng hỗn giao, thảo nguyên rừng

- Động vật có nai sừng tấm, gấu, ...

- Sơn dương, chó sói, đại bàng, ... tập trung nhiều hơn ở phía đông nam

Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh:

- Trình bày được đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thước châu Âu.

- Phân tích được đặc điểm các khu vực địa hình chính của châu Âu; đặc điểm phân hóa khí hậu; xác định được trên bản đồ các sông lớn (Rai-nơ, Đa-nuýp, Von-ga); các đới thiên nhiên.

Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 1 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

• Câu 1:

  Đường bờ biển châu Âu dài bao nhiêu?

  • A. 43 000 km
  • B. 34 000 km
  • C. 143 000 km
  • D. 443 000 km

• Câu 2:

  Vùng Đông Âu sâu trong nội địa phổ biến là rừng gì?

  • A.  Lá rộng.
  • B. Lá kim.
  • C. Lá cứng.
  • D. Hỗn giao.

• Câu 3:

  Các sông quan trọng ở châu Âu là gì?

  • A. Đa-nuyp, Rai-nơ và U-ran.
  • B. Đa-nuyp, Von-ga và U-ran.
  • C. Đa-nuyp, Rai-nơ và Von-ga.
  • D. Đa-nuyp, Von-ga và Đôn.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 1 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi mục 1 trang 98 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi mục 2a trang 98 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi mục 2b trang 98 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi mục 2c trang 100 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi mục 2d trang 100 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Luyện tập trang 101 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Vận dụng trang 101 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Chân trời sáng tạo - CTST

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!