Tài liệu Lịch sử và Địa lí 6 Bài 20: Vương quốc Phù Nam SGK Kết nối tri thức được HOC247 biên tập và tổng hợp giới thiệu đến các em học sinh lớp 6 với các hoạt động học tập và tổng kết kiến thức cần nhớ, giúp các em học sinh tìm hiểu kiến thức. Hi vọng tài liệu sẽ giúp ích cho các em. Chúc các em có kết quả học tập tốt.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Sự hình thành, phát triển và suy vong của Vương quốc Phù Nam
- Khoảng thế kỉ I, Vương quốc Phù Nam ra đời. Địa bàn chủ yếu của Vương quốc Phù Nam là khu vực Nam Bộ nước ta hiện nay. Thời kì đỉnh cao, phạm vi của Phù Nam được mở rộng, có thể bao gồm nhiều vùng đất thuộc một số nước Đông Nam Á ngày nay.
- Trong khoảng các thế kỉ từ III đến V, Vương quốc Phù Nam phát triển thành đế chế hùng mạnh ở khu vực Đông Nam Á.
- Đầu thế kỉ VI, Phù Nam dần suy yếu và bị xâm chiếm bởi Chân Lạp.
1.2. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội
a. Hoạt động kinh tế
+ Người Phù Nam làm nhiều nghề khác nhau như: trồng lúa nước, chăn nuôi gà , lợn, đánh bắt thủy, hải sản, làm đồ gỗ thủ công như đồ gốm, trang sức, đồ đựng bằng thủy tinh, luyện đồng và rèn sắt, chế tại công cụ sản xuất, vũ khí,...
+ Người Phù Nam giỏi buôn bán. Không chỉ trao đổi hàng hóa để tiêu dùng trong nước, người Phù Nam còn buôn bán với các thương nhân nước ngoài đến từ Trung Quốc, Chăm-pa, Mã Lai, Ấn Độ,...thông qua các cảng thị, tiêu biểu là Óc Eo.
b. Tổ chức xã hội
- Tổ chức xã hội Phù Nam trong khoảng hai thế kỉ đầu sau khi thành lập còn đơn giản nhưng từ thế kỉ III dần được hoàn thiện. Vua là người đứng đầu và có quyền cao nhất. Dưới đó là hệ thống quan lại giúp việc cho vua với nhiều cấp bậc.
- Xã hội Phù Nam được phân chia thành năm phần chính: quý tộc, tăng lữ, thương nhân, thợ thủ công và nông dân.
1.3. Một số thành tựu văn hóa
- Tín ngưỡng: thờ đa thần, tiêu biểu là thờ thần Mặt Trời.
- Tôn giáo: tiếp nhận tôn giáo từ Ấn Độ như Phật giáo và Ấn Độ giáo. Đặc biệt, từ Vương quốc Phù Nam, các tôn giáo này lại tiếp tục được truyền bá đến nhiều vùng đất khác ở Đông Nam Á.
- Kiến trúc: nghề tạc tượng các vị thần Ấn Độ giáo và tượng Phật bằng đá và gỗ ở Phủ Nam phát triển từ đầu Công nguyên, tạo nên một phong cách riêng - phong cách Phù Nam: tượng thần Vis-nu, tượng Phật bằng đá thuộc văn hóa Óc Eo (TK VI - VII)
- Phương tiện đi lại: ghe, thuyền, thuận tiện trên kênh rạch, dùng ngựa, trâu, bò,... để kéo xe.
- Chỗ ở: nguời Phù Nam dựng những ngôi nhà sàn rộng bằng gỗ trên mặt nước và lợp mái lá để chung sống hài hoà trong với môi trường sông nước và khí hậu nóng ẩm ở đây.
Bài tập minh họa
2.1. Câu hỏi mở đầu
Cách đây hơn 2000 năm, ở vùng châu thổ sông Cửu Long nước ta xuất hiện một nền văn hóa rất đặc sắc – văn hóa Óc Eo. Trên cơ sở đó,một vương quốc cổ được hình thành với tên gọi Phù Nam. Hình dưới đây là những hiện vật liên quan đến Vương quốc cổ Phù Nam. Theo em những hiện vật này chứng tỏ điều gì về chủ nhân của vương quốc cổ này?
Hướng dẫn giải:
- Liên hệ kiến thức thực tế, có thể tham khảo từ các nguồn thông tin như báo chí hoặc internet để rút ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Những hiện vật trên cho thấy:
+ Kĩ thuật sản xuất đồ thủ công (đồ gốm...) của cư dân Phù Nam rất phát triển, đạt đến bộ tinh tế, điêu luyện; tạo nên những sản phẩm đẹp, mang phong cách nghệ thuật độc đáo.
+ Cư dân Phù Nam ưa sử dụng đồ trang sức làm từ nhiều vật liệu khác nhau, như: vàng, đá quý…
2.2. Sự hình thành, phát triển và suy vong của Vương quốc Phù Nam
Câu 1
Vương quốc Phù Nam ra đời ở đâu và vào thời gian nào?
Hướng dẫn giải:
Nghiên cứu nội dung kiến thức trong SGK về vương quốc Phù Nam, lưu ý nơi ra đời và thời gian ra đời.
Lời giải chi tiết:
- Vào khoảng thế kỉ I, Vương quốc Phù Nam ra đời.
- Địa bàn chủ yếu của Vương quốc Phù Nam là khu vực Nam Bộ của Việt Nam. Thời kì đỉnh cao, phạm vi của Phù Nam được mở rộng, có thể bao gồm nhiều vùng đất thuộc một số nước Đông Nam Á ngày nay.
Câu 2
Lập trục thời gian thể hiện các mốc hình thành, phát triển và suy vong của Vương quốc Phù Nam.
Hướng dẫn giải:
Nghiên cứu nội dung kiến thức trong SGK về vương quốc Phù Nam, lưu ý các mốc sự kiện quan trọng trong quá trình phát triển của Vương quốc Phù Nam.
Lời giải chi tiết:
2.3. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội
Câu 1
Xã hội Phù Nam gồm những tầng lớp nào và có những nét tương đồng nào so với Chăm-pa.
Hướng dẫn giải:
Nghiên cứu nội dung kiến thức trong SGK về vương quốc Phù Nam và dựa vào kiến thức đã học về Vương quốc Chăm - Pa, so sánh rút ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Xã hội Phù Nam được phân chia thành 5 thành phần chính: quý tộc, tăng lữ, thương nhân, thợ thủ công và nông dân.
- Về cơ bản, kết cấu xã hội của Phù Nam và Chăm-pa có sự tương đồng: đều tồn tại các tầng lớp: quý tộc, tăng lữ, thương nhân, thợ thủ công và nông dân); điểm khác biệt thể hiện ở chỗ: trong xã hội Chăm-pa còn tồn tại tầng lớp nô lệ.
Câu 2
Hình 4,5 và đoạn tư liệu trên cho em biết điều gì về cư dân Phù Nam?
Hướng dẫn giải:
Nội dung về vương quốc Phù Nam
Lời giải chi tiết:
Đoạn tư liệu trên được ghi lại bởi người Trung Quốc. Qua việc tiếp xúc khi sinh sống và giao thương buôn bán, họ có những nhận xét về tính cách, bản chất của người dân Phù Nam " mưu lược, nhưng tốt bụng và thật thà". Nghề nghiệp chủ yếu là buôn bán các mặt hàng chủ yếu là vàng, bạc, lụa...
Câu 3
Hãy cho biết những hoạt động kinh tế của cư dân Phù Nam.
Hướng dẫn giải:
Xem nội dung về Phù Nam về hoạt động kinh tế.
Lời giải chi tiết:
Những hoạt động kinh tế của cư dân Phù Nam:
+ Người Phù Nam làm nhiều nghề khác nhau như: trồng lúa nước, chăn nuôi gà , ợn, đánh bắt thủy, hải sản, làm đồ gỗ thủ công như đồ gốm, trang sức, đồ đựng bằng thủy tinh, luyện đồng và rèn sắt, chế tại công cụ sản xuất, vũ khí,...
+ Người Phù Nam giỏi buôn bán. Không chỉ trao đổi hàng hóa để tiêu dùng trong nước, người Phù Nam còn buôn bán với các thương nhân nước ngoài đến từ Trung Quốc, Chăm-pa, Mã Lai, Ấn Độ,...thông qua các cảng thị, tiêu biểu là Óc Eo.
2.4. Một số thành tựu văn hóa
Hãy cho biết một số thành tựu văn hóa nổi bật của cư dân Phù Nam
Hướng dẫn giải:
Xem lại nội dung thành tựu khoa học-kĩ thuật., tín ngưỡng, tôn giáo..
Lời giải chi tiết:
Một số thành tựu văn hóa nổi bật của cư dân Phù Nam:
+ Tín ngưỡng: thờ đa thần, tiêu biểu là thờ thần Mặt Trời.
+ Tôn giáo: tiếp nhận tôn giáo từ Ấn Độ như Phật giáo và Ấn Độ giáo. Đặc biệt, từ Vương quốc Phù Nam, các tôn giáo này lại tiếp tục được truyền bá đến nhiều vùng đất khác ở Đông Nam Á.
+ Kiến trúc: nghề tạc tượng các vị thần Ấn Độ giáo và tượng Phật bằng đá và gỗ ở Phủ Nam phát triển từ đầu Công nguyên, tạo nên một phong cách riêng - phong cách Phù Nam: tượng thần Vis-nu, tượng Phật bằng đá thuộc văn hóa Óc Eo (TK VI - VII)
+ Phương tiện đi lại: ghe, thuyền, thuận tiện trên kênh rạch, dùng ngựa, trâu, bò,... để kéo xe.
+ Chỗ ở: nguời Phù Nam dựng những ngôi nhà sàn rộng bằng gỗ trên mặt nước và lợp mái lá để chung sống hài hoà trong với môi trường sông nước và khí hậu nóng ẩm ở đây.
Luyện tập
Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:
+ Mô tả được sự thành lập, quá trình phát triển và suy vong của Vương quốc Phù Nam.
+ Trình bày được những nét chính về tổ chức xã hội và kinh tế của Vương quốc Phù Nam.
+ Nhận biết được một số thành tựu văn hóa của Vương quốc Phù Nam.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Bài 20: Vương quốc Phù Nam cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Nông nghiệp phát triển, tạo nhiều sản phẩm dư thừa.
- B. Kĩ thuật đóng tàu có bước phát triển mới.
- C. Điều kiện tự nhiên, vị trí địa lí thuận lợi.
- D. Sự thúc đẩy mạnh mẽ của hoạt động nội thương.
-
- A. Kinh tế phồn thịnh, trở thành một vương quốc, giàu mạnh nhất khu vực Đông Nam Á
- B. Ngoại thương đường biển rất phát triển
- C. Đã từng làm chủ một khu vực rộng lớn ở Đông Nam Á
- D. Thể chế quân chủ đạt đến trình độ điển hình.
-
- A. Đế quốc Phù Nam hoàn toàn sụp đổ ở thế kỉ VI.
- B. Chân Lạp trở thành đế chế hùng mạnh nhất Đông Nam Á.
- C. Đế quốc Phù Nam suy yếu và bị Chân Lạp tấn công.
- D. Chân Lạp tấn công và xâm chiếm toàn bộ đế quốc Phù Nam.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Bài 20: Vương quốc Phù Nam để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 94 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 94 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Kết nối tri thức
Giải bài 1.1 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.2 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.3 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.4 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 1.5 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 2 trang 58 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 3 trang 59 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 4 trang 59 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 5 trang 59 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 6 trang 59 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 7 trang 60 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài 8 trang 60 Sách bài tập Lịch sử 6 Kết nối tri thức - KNTT
Hỏi đáp Bài 20: Vương quốc Phù Nam
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
