HOC247 mời các em học sinh tham khảo bài Văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo bên dưới đây, thông qua bài giảng này các em dễ dàng hệ thống lại toàn bộ kiến thức trọng tâm của bài học giúp các em ghi nhớ bài hơn. Chúc các em có một tiết học thật hay và thật vui khi đến lớp!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Cơ sở hình thành
a) Điều kiện tự nhiên và dân cư
|
Nội dung |
Điều kiện tự nhiên |
Dân cư |
|
Hy Lạp |
- Nhiều vũng, vịnh tạo thuận lợi cho tàu bè đi lại. - Nhiều đồng bằng nhỏ hẹp. - Nhiều khoáng sản, đất sét trắng. - Đất đai không phì nhiêu, phù hợp trồng các loại cây nho, ô liu… |
Tộc người Ê-ô-ni-an, I-ô-ni-an, A-kê-an và Đô-ri-an |
|
La Mã |
- Nhiều vũng, vịnh tạo thuận lợi cho tàu bè đi lại. - Nhiều đồng bằng rộng lớn - Thuận lợi phát triển trồng trọt, chăn nuôi. - Tài nguyên khoáng sản phong phú, luyện kim sớm phát triển. |
Người Li-gua, người I-ta-li-ốt, người La-tinh, người Ê-tơ-ru-xcơ, người Xen-tơ. |
b) Tình hình kinh tế
.JPG)
.JPG) |
.JPG) |
|
Cảnh hái nho và làm rượu, hình vẽ trên cóc gốm của Hy Lạp |
Đồng tiền Hy Lạp |
c) Tình hình chính trị- xã hội
.JPG)
.JPG) |
.JPG) |
| Chủ nô và nô lệ ở Hy Lạp cổ đại | Một phiên luận tội ở tòa án La Mã cổ đại |
d) Sự kế thừa thành tựu văn minh phương Đông
- Địa hình Hy Lạp và La Mã mang tính “mở” nên có điều kiện giao lưu, tiếp thu ảnh hưởng của các nền văn minh phương Đông cổ đại cũng như lan toả giá trị của mình đến nhiều vùng quanh Địa Trung Hải.
- Văn minh Hy Lạp ~ La Mã cổ đại đã tiếp thu nhiều thành tựu của văn minh phương Đông như chữ viết, văn học, tín ngưỡng, tôn giáo, kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ cũng như các kĩ thuật chế tác và sản xuất thủ công nghiệp.
1.2. Thành tựu văn minh tiêu biểu
|
Lĩnh vực |
Thành tựu |
|
Chữ viết |
- Người Hy lạp: tạo nên hệ thống 24 chữ cái vào khoảng cuối thế kỉ IV TCN - Người La Mã tạo thành chữ La-tinh, gồm 20 chữ cái. Chữ số La Mã |
|
Văn học |
Phong phú gồm nhiều thể loại: thần thoại, thơ ca và văn xuôi (sử thi I-li-át và Ô-đi-xê, ngụ ngôn Ê-dốp), kịch. |
|
Nghệ thuật |
- Nhiều công trình kiến trúc như nhà hát, sân vận động, đấu trường…. (Đền Pác-tê-nông, đền thờ thần Dớt, đấu trường Cô-li-dê, Khải hoàn môn Công-xtan-ti-nút,…) - Điêu khắc hình thể con người. (tượng thần Vệ nữ thành Mi-lô, tượng Lực sĩ ném đĩa, tượng thần Dớt…) |
|
Khoa học, kĩ thuật |
- Toán học, Vật lí: nhà khoa học Ta-lét, Pi-ta-go, Ơ-Clít, Ác-si-mét… - Y học: chữa bệnh bằng thuốc và giải phẫu (Hi-pô-crát) - Thiên văn học: hoàn chỉnh Công lịch (Tây lịch), thuyết Nhật tâm, tính chu vi Trái Đất - Sử học: sử gia Hê-rô-đốt, Tuy-xi-dit, Pô-li-bi-út, Ti-tut-Li-vi-út… - Kĩ thuật: đòn bẩy, máy bắn đá, máy bơm nước, chế tạo bê tông… |
|
Triết học |
- Trường phái duy vật và duy tâm - Trường phái duy vật: Ta-lét, tê-ra-clít, Êm-pê-dô-clét,… - Trường phái duy tâm: Xô-crát, Pla-tôn, A-rit-xtốt,… |
|
Tín ngưỡng, tôn giáo |
- Tín ngưỡng đa thần, thờ cúng các vị thần - Cơ đốc giáo |
|
Thể thao |
- Thế vận hội Ô-lim-píc - Các môn thể thao: đấu vật, thi chạy, đua ngựa và đua xe ngựa,… |
Bài tập minh họa
Câu 1: Kinh tế Hy Lạp và La Mã thời kì cổ đại có những điểm gì nổi bật?
Hướng dẫn giải
Nền kinh tế Hy Lạp và La Mã thời kì cổ đại có đặc trưng nổi bật là nền kinh tế công thương nghiệp phát triển mạnh mẽ
- Tiếp giáp với biển, có nhiều vũng vịnh và cảng biển nên nghề đi biển, giao thương với bên ngoài rất phát triển.
- Tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản rất đa dạng thuận lợi cho phát triển các nghề thủ công.
- Nhờ giao thương buôn bán sớm phát triển nên tiền tệ cũng sớm được sử dụng để trao đổi hàng hóa trong khu vực và với các nước phương Đông.
- Các mặt hàng xuất khẩu gồm có rượu nho, dầu ô liu, gốm màu, thiếc,…các mặt hàng nhập khẩu gồm có lương thực, da súc vật, giấy, thủy tinh,…Trong đó nô lệ là hàng hóa đặc biệt.
Câu 2: Vì sao nói chế độ chiếm hữu nô lệ ở Hy Lạp và La Mã cổ đại có tính chất điển hình trong lịch sử cổ đại?
Hướng dẫn giải
- Chế độ chiếm hữu nô lệ ở phương Tây cổ đại không xuất phát từ đặc trưng kinh tế hàng hóa – tiền tệ phát triển mạnh.
- Nó được thể hiện trước tiên là số lượng đông đảo của nô lệ trong xã hội, ở phương Tây nô lệ được xem như là một trong những giai cấp chủ đạo trong xã hội.
- Nô lệ ở Hy Lạp – La Mã là lực lượng lao động sản xuất chính trong kinh tế nông nghiệp và hàng hải, quan hệ bóc lột chủ đạo là giữa chủ nô và nô lệ.
- Mâu thuẫn giữa nô lệ và chủ nô ở phương Tây cổ đại là hết sức sâu sắc, nó quyết định mức độ và phạm vi của các cuộc đấu tranh của nô lệ.
Câu 3: Những thành tựu về khoa học, kĩ thuật của người Hy Lạp và La Mã đã giải quyết những vấn đề cơ bản nào trong đời sống cư dân cổ đại? Cho ví dụ minh họa.
Hướng dẫn giải
- Hiểu biết khoa học đến Hy Lạp và La Mã cổ đại mới thực sự thành khoa học:
+ Độ chính xác của khoa học đặc biệt là toán học không chỉ ghi chép và giải các bài riêng biệt mà thể hiện trình độ khái quát thành định lý, tiên đề, lý thuyết.
+ Thiên văn học, vật lý, hóa học, toán học,…được cư dân ở đây nghiên cứu, phát triển để đáp ứng những nhu cầu của nghề đi biển, thủ công nghiệp.
- Bên cạnh đó việc xây dựng các công trình kiến trúc đồ sộ cũng là một trong những nguyên nhân mà các ngành khoa học tự nhiên ở phương Tây cổ đại phát triển mạnh mẽ.
VD: Nhà toán học, vật lí học Ác-si-mét đã tìm ra định luật về lực đẩy của nước – định luật Ác-si-mét, lực đẩy acsimet được ứng dụng khá nhiều trong cuộc sống: Họ sẽ tạo ra các khoảng trống lớn để giúp tăng thể tích cho tàu, qua đó sẽ khiến tàu thuyền di chuyển dễ dàng trên bề mặt nước.
Luyện tập Bài 9 Lịch sử 10 CTST
Sau bài học này, Giúp các em:
- Biết cách sưu tầm và sử dụng tư liệu phương Tây thời kì cổ - trung đại.
- Phân tích được cơ sở hình thành văn minh Hy Lạp - La Mã; nêu được ý nghĩa của những thành tựu cơ bản của văn minh Hy Lạp - La Mã lịch sử đề tìm hiểu về các nền văn minh
3.1. Trắc nghiệm Bài 9 Lịch sử 10 CTST
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 9 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
-
A.
Đồng bằng.
- B. Cao nguyên.
- C. Núi và cao nguyên.
- D. Núi và đồng bằng.
-
A.
-
-
A.
Sắt.
- B. Đồng.
- C. Thiếc.
- D. Đồng đỏ.
-
A.
-
-
A.
Nông nghiệp và thủ công nghiệp.
- B. Thủ công nghiệp và thương nghiệp.
- C. Thương nghiệp và nông nghiệp.
- D. Trồng trọt và chăn nuôi.
-
A.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 9 Lịch sử 10 CTST
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 9 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Câu hỏi mục I.1 trang 53 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục I.2 trang 54 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi 1 mục I.3 trang 54 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi 2 mục I.3 trang 54 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục I.4 trang 55 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục I.5 trang 55 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.1 trang 56 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.2 trang 56 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.3 trang 57 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.4 trang 58 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.5 trang 59 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.6 trang 59 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục II.7 trang 59 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Luyện tập 1 trang 60 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Luyện tập 2 trang 60 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Vận dụng 1 trang 60 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Vận dụng 2 trang 60 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 1 trang 48 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 2 trang 49 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 3 trang 50 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 4 trang 50 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 5 trang 51 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 6 trang 51 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải Câu 7 trang 51 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Hỏi đáp Bài 9 Lịch sử 10 CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Lịch Sử 10 HỌC247
