Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Bài 5: Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ – trung đại

- Văn hoá là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử. Văn hoá đặc trưng cho bản sắc riêng của một cộng đồng người.

- Văn minh là trạng thái tiến hoá, phát triển cao của nền văn hoá và đối lập với nó là dã man, nguyên thuỷ. Khi loài người xuất hiện và biết chế tạo công cụ lao động bằng đá, họ đã sáng tạo ra văn hoá. Đến thời đại đồ kim khí, Nhà nước và chữ viết ra đời, nhân loại bước vào thời kì văn minh.

Trang sức của người Việt cổ (di vật của nền văn hóa Hòa Bình)

Chữ số Ấn Độ phát triển thành chữ số A-rập

- Từ thời nguyên thuỷ, con người đã sáng tạo ra những giá trị văn hoá. Đến thiên niên kỉ thứ IV TCN, nhân loại bước vào thời kì văn minh đầu tiên với trung tâm chính ở khu vực Đông Bắc châu Phi và Tây Á.

- Thời cổ đại, phương Đông hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Hoa. Do điều kiện tự nhiên thuận lợi, cư dân phương Đông cổ đại đã sớm hình thành những nền văn minh ở lưu vực các con sông lớn. Một số nền văn minh phát triển rực rỡ đến thời trung đại.

- Văn minh phương Tây ở khu vực Địa Trung Hải ra đời muộn hơn, đầu tiên ở Hy Lạp và sau đó ở La Mã. Nền văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại đạt được nhiều thành tựu to lớn, tiếp tục phát triển ở thời Phục hưng, tạo nền tảng cho văn minh châu Âu sau này.

Sơ đồ khái quát tiến trình phát triển lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

Câu 1: Em hãy cho biết sự khác nhau giữa văn minh và văn hóa.

Hướng dẫn giải

Câu 2: Vì sao chữ viết là một trong những thành tựu tiêu biểu và sớm nhất của văn minh nhân loại

Hướng dẫn giải

Chữ viết là thành tựu tiêu biểu và sớm nhất của văn minh nhân loại vì:

- Chữ viết khắc phục những hạn chế của hình thức âm thanh, đáp ứng được nhu cầu của cuộc sống con người. Chức năng của chữ viết là biểu ý cho lời nói dưới dạng văn bản.

- Nhờ có chữ viết, con người có thể ghi chép lại những gì đã xảy ra trong xã hội. Đây là nguồn sử liệu quan trọng trong công tác nghiên cứu.

- Chữ viết ra đời đưa con người bước vào thời kì phát triển cao của văn minh, sau đó nhà nước và giai cấp cũng lần lượt ra đời.

Sau bài học này, Giúp các em:

- Giải thích được khái niệm văn minh và phân biệt văn minh, văn hoá.

- Trình bày được sự phát triển của các nền văn minh trên thế giới theo tiến trình lịch sử.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 5 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Ý nào dưới đây không phản ánh đúng nội hàm của khái niệm văn minh?

  • A.

    Là tổng thể những giá trị vật chất, tinh thần của xã hội, hay của một nhóm người. 

  • B. Là trạng thái phát triển cao của văn hóa. 
  • C. Bắt đầu khi xã hội loài người xuất hiện nhà nước. 
  • D. Khi con người đạt những tiến bộ về tổ chức xã hội, luân lí, kỹ thuật, chữ viết,…

• Câu 2:

  Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới hình thành ở đâu?

  • A.

    Trung Quốc. 

  • B. Tây Á, Đông Bắc châu Phi.
  • C. Ấn Độ.
  • D. Hy Lạp, La Mã. 

• Câu 3:

  Những nền văn minh cổ đại ở phương Đông, các nền văn minh Trung Hoa và Ấn Độ có điểm gì khác so với văn minh Ai Cập?

  • A.

    Chịu ảnh hưởng của nền văn minh A-rập trong một thời gian dài.

  • B. Tiếp tục phát triển sang thời kì trung đại. 
  • C. Đạt nhiều thành tựu rực rỡ trên các lĩnh vực. 
  • D. Hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn. 

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 5 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi 1 mục I trang 25 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi 2 mục I trang 25 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Câu hỏi mục 2 trang 26 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Luyện tập trang 26 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Vận dụng trang 26 SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 1 trang 24 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 2 trang 24 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 3 trang 25 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 4 trang 25 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 5 trang 25 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Giải Câu 6 trang 27 SBT Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo - CTST

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!