Từ thế kỉ XVI – XVIII, đất nước ta có nhiều biến động. Sự phân chia đất nước thành hai miền: Đàng Trong, Đàng Ngoài đã ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế xã hội. Mặc dù vậy, kinh tế vẫn có nhiều mặt phát triển vượt bậc, đặc biệt là sự xuất hiện của kinh tế hàng hóa đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành và phát triển của các đô thị. Mời các em học sinh cùng tìm hiểu bài học: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI-XVIII
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỷ XVI - XVIII
- Từ cuối thế kỷ XV đến nửa đầu thế kỷ XVII, nông nghiệp sa sút, mất mùa đói kém liên miên, bị chiến tranh tàn phá
- Từ nửa sau thế kỷ XVII, tình hình chính trị ổn định, nông nghiệp ở Đàng Trong và Đàng Ngoài phát triển:
- Ruộng đất ở cả 2 đàng mở rộng, nhất là ở Đàng Trong.
- Thủy lợi được củng cố.
- Giống cây trồng ngày càng phong phú.
- Kinh nghiệm sản xuất được đúc kết.
- Ở Đàng Trong: ruộng đất nhanh chóng mở rộng, đất đai phì nhiêu, thời tiết thuận lợi, trồng lúa, hoa màu, cây ăn trái. Ở cả 2 Đàng chế độ tư hữu ruộng đất phát triển. Ruộng đất ngày càng tập trung trong tay địa chủ.
1.2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Nghề thủ công cổ truyền tiếp tục phát triển đạt trình độ cao: dệt, gốm,rèn sắt, đúc đồng, làm đồ trang sức..
- Một số nghề mới xuất hiện như: khắc in bản gỗ, làm đường trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.
- Khai mỏ - một ngành quan trọng rất phát triển ở Đàng Trong và Đàng Ngoài.
- Các làng nghề thủ công xuất hiện ngày càng nhiều như làm giấy, gốm sứ, nhuộm vải …..
- Nét mới trong kinh doanh: ở các đô thị thợ thủ công đã lập phường hội, vừa sản xuất vừa bán hàng.
1.3. Sự phát triển của thương nghiệp
a. Nội thương
- Ở các thế kỷ XVI - XVIII buôn bán trong nước phát triển:
- Chợ làng, chợ huyện... xuất hiện làng buôn và trung tâm buôn bán
- Buôn bán lớn (buôn chuyến, buôn thuyền) xuất hiện.
- Buôn bán giữa miền xuôi và miền ngược phát triển, thóc gạo ở Gia Định được đem ra các dinh miền Trung để bán ….
b. Ngoại thương phát triển mạnh
- Thuyền buôn các nước Bồ Đào Nha, Hà Lan, Pháp, Anh đến VN buôn bán tấp nập:
- Bán vũ khí, thuốc súng, len dạ, bạc, đồng…..
- Mua: tơ lụa, đường gốm, nông lâm sản.
- Thương nhân nhiều nước đã tụ hội lập phố xá, cửa hàng buôn bán lâu dài.
- Giữa thế kỉ XVIII ngoại thương suy yếu dần do chế độ thuế khóa của nhà nước ngày càng phức tạp.
1.4. Sự hưng khởi của các đô thị
- Nhiều đô thị mới hình thành phát triển:
- Đàng Ngoài: Thăng Long ( Kẻ chợ), Phố Hiến (Hưng Yên).
- Đàng Trong: Hội An (Quảng Nam), Thanh Hà (Phú Xuân - Huế)
- Đầu thế kỉ XIX đô thị suy tàn dần.
2. Luyện tập và củng cố
Sau khi học xong bài này các em cần nắm:
- Trình bày được tình hình nông nghiệp, sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp ở nước ta thế kỷ XVI – XVIII.
- Nêu được sự hưng khởi của các đô thị và đánh giá được vai trò của các đô thị đối với sự phát triển kinh tế thời kì này.
- Phân tích được những yếu tố tác động đến sự phát triển kinh tế nước ta thế kỷ XVI – XVIII.
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI-XVIII cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Tây
- B. Bắc
- C. Đông
- D. Nam
-
- A. Nghề làm gốm, sứ, dệt vải lụa
- B. Nghề rèn sắt, đúc đồng
- C. Nghề làm giấy, làm đồ trang sức
- D. Nghề in bản gỗ, làm đồng hồ
-
Câu 3:
Điểm mới thể hiện sự phát triển của thủ công nghiệp ở nước ta trong các thế kỉ XVI – XVIII là
- A. Có nhiều làng nghê thủ công
- B. Xuất hiện nhiều nghề thủ công mới
- C. Một số thợ giỏi đã họp nhau tại các đô thị, lập phường vừa sản xuất, vừa bán hàng
- D. Hàng thủ công của nước ta đã được buôn bán đến nhiều nước
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI-XVIII để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 115 SGK Lịch sử 10
Bài tập 2 trang 115 SGK Lịch sử 10
Bài tập 3 trang 115 SGK Lịch sử 10
Bài tập 4 trang 115 SGK Lịch sử 10
Bài tập Thảo luận trang 111 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận 1 trang 112 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận 2 trang 112 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận 1 trang 114 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận 2 trang 114 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận 3 trang 114 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập Thảo luận trang 115 SGK Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 1 trang 102 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 2 trang 103 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 3 trang 104 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 4 trang 105 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 5 trang 105 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 6 trang 105 SBT Lịch sử 10 Bài 22
Bài tập 7 trang 106 SBT Lịch sử 10 Bài 22
3. Hỏi đáp Bài 22 Lịch sử 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Lịch Sử 10 HỌC247
