Trình bày những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu ở đầu thế kỉ X.

–              Cuộc khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ

+ Năm 905, nhân cơ hội nhà Đường suy sụp, Khúc Thừa Dụ được nhân dân ủng hộ, đánh chiếm Tống Bình (Hà Nội), giành quyền tự chủ.

+ Năm 907, Khúc Hạo lên thay, thực hiện nhiều cải cách về các mặt để xây dựng chính quyền độc lập tự chủ, được nhân dân đồng tình ủng hộ.

–              Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

+ Năm 931, Dương Đình Nghệ lãnh đạo nhân dân đánh bại cuộc xâm lược của quân Nam Hán, thay họ Khúc nắm giữ chính quyền tự chủ. Đầu năm 937, ông bị Kiều Công tyễn giết để đoạt chức Tiết độ sứ.

+ Tháng 10 năm 938, Ngô Quyền đem quân đánh Kiều Công tiễn. Công tiễn cho người sang cầu cứu Nam Hán. Lợi dụng cơ hội đó, quân Nam Hán kéo vào xâm lược nước ta lần thứ hai.

+ Ngô Quyền tiến quân vào thành Đại Là (Hà Nội), bắt giết Kiều Công Tiễn và dùng kế đóng cọc ở cửa sông Bạch Đằng, cho quân mai phục ở hai bên bờ sông. Khi thủy triều lên, ông cho một toán quân ra khiêu chiến, giả vờ thua, nhử quân Hán vào bên trong bãi cọc. Vừa lúc thủy triều rút, cọc nhô lên, quân ta đổ ra đánh. Thuyền giặc vướng vào cọc lại bị đánh từ nhiều phía, tan và. Chủ tướng giặc bị tiêu diệt.

–              Ý nghĩa lịch sử: Cuộc khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ (năm 905) và chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã kết thúc ách đô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra thời đại mới – thời đại độc lập tự chủ lâu dởi của dân tộc.