Phân tích nguồn gốc và bản chất của ý thức, Vai trò của ý thức trong hoạt động thực tiễn.

- Ý thức của con người là sản phẩm của quá trình phát triển tự nhiên và lịch sử XH do vậy để nắm được nguồn gốc của YT chúng ta phải xem xét trên cả hai mặt đó là TN và XH.

+ Nguồn gốc tự nhiên: Đó là kết quả của sự phát triển lâu dài của giới tự nhiên tới khi xuất hiện con người với bộ óc có kết cấu tinh vi gắn với hoạt động sinh lý thần kinh của bộ óc con người làm chức năng phản ảnh của bộ não, hay nói khác đi YT có nguồn gốc từ VC được phát triển đến một cấu trúc đặc biệt có tổ chức cao nhất là bộ não con người "YT gắn với bộ óc con người và chỉ xuất hiện ở con người".

+ Nguồn gốc xã hội trực tiếp quyết định sự ra đời của YT đó là lao động và ngôn ngữ.

* Lao động là nhân tố chuyển biến con vượn thành con người, LĐ sáng tạo ra con người.

* Quá trình lao động đã hoàn thiện PHƯƠNG PHÁP nhận thức, PHƯƠNG PHÁP của con người.

* LĐ tác động vào sự vật làm sự vật bộc lộ bản chất để con người nhận tứhc và cải tạo nó.

* Ngôn ngữ là tín hiệu VC mang YT là phương tiện để khái quát hóa YT để biểu hiện sự tồn tại.

* Ngôn ngữ là phương tiện để lưu trữ tri thức trong kho tàng trí tụê ngày nay.

* Ý thức chỉ xuất hiện khi có đầy đủ cả nguồn gốc TN và XH trong đó nguồn gốc XH đóng vai trò trực tiếp quyết định sự ra đời của YT, nguồn gốc TN là tiền đề, nền tảng

- Bản chất của ý thức: là sự phản ánh tích cực sáng tạo TGKQ vào bộ óc con người.

+ Nội dung của YT là sự phản ánh hiện thực KQ.

+ Phản ánh YT khác với phản ánh khác là phản ánh sáng tạo, vì nó phản ánh trên cơ sở thực tiễn và do yêu cầu của hoạt động thực tiễn.

- Vai trò của tri thức:

+ Trên cơ sở nhận thức đúng để đề ra đường lối, chủ trương, biện pháp kiểm tra, chỉ đạo hoạt động thực tiễn của con người, cải tạo hiện thực đem lại hiệu quả cao.

+ Phải tôn trọng thực tiễn và xuất phát từ hiện thực KQ, phát huy năng động CQ của YT trong hoạt động thực tiễn. Chống quan điểm CQ duy ý chí đó là cường điệu hóa và tuyệt đối hóa vai trò của YT lấy nguyện vọng ý chí thay cho ĐK và quy luật KQ bất chấp quy luật.