Chứng minh rằng nền văn hóa Đông Nam Á mang tính đa dạng, phong phú.

Nền văn hóa Đông Nam Á mang tính đa dạng, phong phú.

a) Tín ngưỡng và tôn giáo:

Tín ngưỡng:

+ Ở giai đoạn phát triển đầu tiên, trước khi Hin-đu giáo, Phật giáo và Kitô giáo truyền bá tới khu vực này, các cư dân Đông Nam Á đã tôn sùng nhiều hình thức tín ngưỡng nguyên thủy: thờ cúng tổ tiên, thờ các thần (thần Núi, thần Sông, thần Lửa, thần Đất).

+ Gắn liền với nghề trồng lúa, tín ngưởng phồn thực với những nghi thức cầv mong được mùa, cầu cho các giống loài sinh sối, náy nở,… cũng rất phát triển ( Đông Nam Á. Các hình thức sinh thực khí nam, nữ được cách điệu hóa ưên mặ trống đồng Đông Sơn, các cặp nam, nữ trên nắp thạp đồng Đào Thịnh, tục thi Lin-ga và Y-ô-ni của người Chăm, người Khơ-me,… ít nhiều phân Ánh tí ngưỡng phồn thực của một xã hội nông nghiệp.

–             Tôn giáo:

+ Từ những thế kỉ đầu Công nguyên, những tôn giáo lớn từ Ấn Độ vắ Trung Quốc bắt đầu du nhập và ánh hưởng tới đởi sống văn hóa tinh thần của các dâ tộc Đông Nam Á như Hinđu giáo, Phật giáo. Trong thời kì đầu, Hinđu giáo c phần thịnh hành hơn. Người ta thở thần Bra-mia (thần Sáng tạo), Vi-snu (thầ bảo hộ) và SiIVa (thần Hủy diệt), tạc nhiều tượng và xây dựng nhiều đền thấp theo kiểu kiến trúc Hin-đu.

+ Từ thế kỉ XIII, dòng Phật giáo Tiểu thừa được phổ biến ở nhiều nước Đông Nam Á. Đền tháp cũ bị bỏ vắng, các chùa mới mọc lên. Văn học Phật giáo gồm các tích truyện, được gắn với sự tích lịch sử Phật giáo phát triển mạnh. Trong nhiều thế kỉ sau đó, Phật giáo đã có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị, xã hội và văn hóa của cư dân Đông Nam Á.

+ Từ khoảng thế kỉ Xii -XIII, theo chân các thương nhân A-rập và Ấn Độ, Hồi giáo được du nhập vào Đông Nam Á, trước tiên là ở một số nước hải đáo. Cuối thế kỉ XIV, đầu thế kỉ XV, hàng loạt tiểu quốc Hồi giáo đã ra đời ở Đông Nam Á hải đảo và trên bán đảo Mã Lai. Ngày nay, Hồi giáo được truyền bá ở hầu hết các nước Đông Nam Á và trở thành quốc giáo ở một số nước thuộc khu vực này.

+ Khi người phương Tây có mặt ở Đông Nam Á, đạo Kitô xuất hiện và dần dần thâm nhập vào khu vực này

b) Văn tự và văn học:

-Văn tự:

+ Trên cơ sở chữ Phạn, các dân tộc Đông Nam Á đã sáng tạo ra chữ viết riêng của mình như: chữ Chăm cổ thế kỉ IV, chữ Khơ-me cổ và chữ Mã Lai cổ thế kỉ VII, chữ Thái cổ thế kỉ XIII,…

+ Việc sáng tạo ra chữ viết và cải tiến nó của các cư dân Đông Nam Á không phải là sự bắt chước đơn giản mà là cả một quá trình lao động công phu và sáng tạo, một thành tựu đáng kể về văn hóa của khu vực.

–             Văn học:

+ Ở Đông Nam Á, hàng chục thế kỉ trước khi nền văn học viết ra đời, ở đây đã tồn tại một dòng văn học dân gian bắt nguồn từ chính cuộc sống lao động cần cù và đấu tranh kiên cường của các dân tộc. Kho tàng văn học dân gian của các dân tộc Đông Nam Á hết sức phong phú về thể loại.

• Những truyện thần thoại (như Pu Nhơ – Nha Nhơ của người Lào, Đẻ đất, đẻ nước của người Thái,…), truyền thuyết (Khun Bo-om, Quá bầu,…), truyện cổ tích {Núi chàng núi thiếp, Chàng Tức Khức, Cô gái hiếu thảo,…)… Nội dung của những truyện này thường gắn liền với quá trình tạo dựng thế giới và vũ trụ với lịch sử hình thành các bản, lang và các vương ‘quốc cổ.
• Các truyện cười (Sư xơi gan trâu, Xiêng Miêng, Thơ Mênh Chây truyện ngụ ngôn (Cào cào đọ sức với Khỉ, Quan tòa Thỏ…)không chỉ có tác dụng giải trí lành mạnh, mà còn có ý nghĩa răn đời, đấu tranh chống những thói hư lạt xấu chế nhạo vua quan và các tầng lớp sư sãi.

• Thơ ca dân gian (bao gồm những bài ca dao, những bài hát dân ca,…), tục ngữ phản ánh những tình cảm của con người với thiên nhiên, với cuộc sống và với cả cộng đồng.

+ Dòng văn học viết xuất hiện muộn hơn, nhưng phát triển nhanh hơn và dần dần trô thành nền văn học của toàn dân tộc. Văn học viết Đông Nam Á hình thành trên cơ sở văn học dân gian và văn học nước ngoài.

Dòng văn học viết Đông Nam Á không chỉ tiếp thu văn học Ấn Độ và Trung Hoa về mẫu tợ, đề tài và thể loại. Đó là những bản văn khắc trên bia đá được tìm thấy ở hầu khắp các nước trong khu vực, những bản trưởng ca (Thao Hùng, Thao Thương Xỉn Xay ) truyện thơ (Riêm Kê, Tum Tiêu…) kịch thơ (NÀng Ka Kây,…), sử thi (ni-tan…)

+ Giai đoạn đầu, dòng văn học viết phát triển chủ yếu trong giới quý tộc, quan lại, vì thế được coi là văn học chính thống, cao quý, bác học hay còn gọi là văn học cung đình. Song, trong quá trình phát triển, dòng văn học viết có xu hướng dần trở về với dân tộc. Bên cạnh những đề tài, những “điển tích văn học” được khai thác từ nước ngoài, những tác phẩm khai thác đề tài trong nước xuất hiện ngày càng nhiều.

+ Dòng văn học viết bằng tiếng dân tộc phát triển nhanh chóng, chiếm lĩnh văn đàn, thay thế dần cho dòng văn học bằng tiếng vay mượn. Khi ý thức dân tộc trỗi dậy, Văn học viết có xu hướng tìm về với văn học dân gian. Văn học dân gian đã có tác dụng làm nền tấng cho văn học viết hình thành và ngược lại văn học viết đã tái tạo và thúc đẩy văn học dân gian phát triển.

c) Kiến trúc và điêu khắc:

–        Kiến trúc:

+ Kiến trúc Đông Nam Á chịu ánh hưởng mạnh mẽ của kiến trúc Ấn Độ (kiến trúc Hinđu giáo và Phật giáo) và kiến trúc Hồi giáo,

+ Thế kỉ X, những di tích kiến trúc nổi tiếng ở Đông Nam Á: khu di tích Mý Sơn của người Chăm ở Việt Nam, tổng thể kiến trúc Bốirôibuiđua ở In-do-ne-xi-a,…

+ Thế kỉ X i XIII, di tích kiến trúc và điêu khắc nổi tiếng nhất Đông Nam Á là khu đền Ăngico ở Camipuichịa. Ăng-co Vát được xây dựng vào đầu thế kỉ Xii và Ăngico Thom được xây dựng dưới thời GiayiaIVácimẤn VII (thế kỉ XIII).

+ ở Mi-an-ma, chỉ riêng khu di tích Pa-gan hiện nay còn hơn 5000 ngôi chùa, tháp lớn nhỏ nằm rái rác trên bờ sông I-ra-oa-đi. Ngôi chùa Suê Đa-gôn (hay chùa Vàng) đồ sộ, xứng đáng là biểu tượng của đất nước Mi-an-ma giàu đẹp với những con người vị tha, yêu đời, giàu mơ ước.

–            Điêu khắc:

+ Cùng với kiến trúc là nghệ thuật tạo hình, bao gồm điêu khắc và tạc tượng thần, Phật. Chính các pho tượng này đã nói lên ánh hưởng mạnh mẽ của nghệ thuật tượng Ấn Độ, sự sáng tạo và nét độc đáo của các nghệ sĩ Đông Nam Á.

+ Nghệ thuật điêu khắc Đông Nam Á được thể hiện chủ yếu ở hai loại: tượng tròn và phù điêu. Tết cá đêu hòa quyện với kiến trúc, tạo nên những di tích lịch sử i văn hóa nổi tiếng không chỉ của Đông Nam Á, mà của cá loài người.