Cho biết chế độ chuyên chế cổ đại phương Đông.

–    Do nhu cầu sản xuất nông nghiệp, người ta buộc phải liên kết với nhau để khai phá đất đai và làm thủy lợi. Một số” công xã gần gũi tập hợp nhau lại thành một tiểu quốc. Người đứng đầu tiểu quốc được gọi là vua và được tôn vinh lên từ một trong số” những người đứng đầu công xã.

–    Như thế, vua là hiện thân cho sự tập hợp hay thống nhất lãnh thổ và tập trung quyền lực. Vua tự coi là người đại diện của thần thánh ở dưới trần gian, người chủ tối cao của đất nước, tự quyết định mọi chính sách và công việc.

+ Ở Ai Cập, vua được coi là Pharaon (cái nhà lớn), ở Lưỡng Hà là Enxi (người đứng đầu), ở Trung Quốc được gọi là Thiên tử (con Trời).

+ Ở Trung Quốc, “dưới” bầu trời rộng lớn không nơi nào là không phải đất của nhà vua; trong phạm vi lãnh thổ, không người nào là không phải thần dân của nhà vua”, Luật Ham-mu-ra-bi (Lưỡng Hà) nói rằng: thần thánh đã trao cho vua quyền tối cao thiêng liêng để cai trị đất nước.

–     Giúp việc cho vua là bộ mấy chính quyền quan liêu gồm toởn quý tộc, làm các việc thu thuế; xây dựng các công trình công cộng (đền thấp, cung điện, đường sá,…) và ch1 huy quân đội.

–    Như thế, chế độ nhà nước của xã hội cổ giai cấp đầu tiên, trong đó vua là người đứng đầu quan lại và tăng lữ, có quyền tối cao tuyệt đói, được gọi là chế độ chuyên chế cổ đại hay chế độ quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền.