Công nghệ 10 Cánh diều Bài 22: Những vấn đề chung về bảo vệ môi trường trong trồng trọt

Ô nhiễm môi trường trong trồng trọt là sự thay đổi tính chất của môi trường đất, nước, không khí theo chiều hướng xấu, các chất độc hại vượt quá ngưỡng cho phép gây hại cho con người và hệ sinh thái.

Tính đến năm 2018, Việt Nam có trên 27,3 triệu ha diện tích đất trồng, chiếm 80,4% tổng diện tích đất tự nhiên nên hoạt động trồng trọt ngày càng gia tăng nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí. 

Một số biểu hiện của ô nhiễm như:

- Đất trồng bị thoái hoá (axit hoá, kiềm hóa, mặn hoá, bạc màu, chặt, bí,...); 

- Đất trồng và nguồn nước (nước ngầm, nước mặt) bị nhiễm độc tố (tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, phân bón, hoá chất,...) và vi sinh vật có hại; 

- Không khí bị nhiễm khói, bụi và các khí độc (CH₄, H₂S,...).

Vấn đề ô nhiễm môi trường trong trồng trọt đã và đang gây ra những tác động xấu, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, kinh tế và xã hội như:

- Ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người: gây ra các bệnh về hô hấp, tiêu hoá,...

- Ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản do mất vệ sinh an toàn thực phẩm. 

- Ảnh hưởng đến thu nhập của người sản xuất do nông sản bị giảm năng suất và chất lượng.

- Ảnh hưởng đến cảnh quan, suy thoái môi trường, gây biến đổi khí hậu. 

Môi trường trong trồng trọt bị ô nhiễm do các nguyên nhân sau:

- Sử dụng phân bón hoá học không đúng cách và quả liều lượng quy định.

- Sử dụng phân bắc, phân chuồng tươi không qua xử lý.

- Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất xử lý đất; sử dụng các loại thuốc có độ độc cao và không rõ nguồn gốc.

- Rác thải nguy hại trong trồng trọt (bao bì phân bón hoá học, bao bì thuốc bảo vệ thực vật,....) chưa được thu gom và xử lý mà thải trực tiếp ra môi trường (Hình 22.2).

Hình 22.2. Vỏ thuốc trừ sâu trên đồng ruộng

- Phụ phẩm trong trồng trọt không được xử lý mà vứt bỏ ra mỗi trưởng hoặc đốt bỏ (rơm, rạ).

Để bảo vệ môi trường trong trồng trọt cần thực hiện một số biện pháp sau:

- Nâng cao nhận thức của người dân về sự cẩn nhận thức cho người dân về bảo vệ môi trường trong trồng trọt.

- Quản lý chặt chẽ việc nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật trong trồng trọt. 

- Tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình trồng trọt an toàn, VietGAP, hữu cơ,...

- Ưu tiên sử dụng phân hữu cơ đã ủ hoai mục và chế phẩm sinh học trong trồng trọt.

- Theo dõi thường xuyên các chỉ số ô nhiễm môi trường để cảnh báo sớm và có các biện pháp xử lý.

- Thu gom và xử lý rác thải nguy hại trong trồng trọt đúng quy định.

-  Xử lý phụ phẩm trồng trọt để tái sử dụng.

Bài 1.

Theo em, hoạt động nào trong Hình 22.1 ảnh hưởng xấu tới môi trường trong trồng trọt? Vì sao?

Hình 22.1. Một số hoạt động trong trồng trọt

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 121 và hình vẽ để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Hoạt động ảnh hưởng xấu tới môi trường trồng trọt:

Hoạt động Hình A: đốt rơm rạ làm ô nhiễm môi trường, bầu khí quyển gây hại đến thực vật và sức khỏe con người

Bài 2.

Hãy kể một số hiện tượng ô nhiễm môi trường trong trồng trọt mà em quan sát được.

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 121 để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Một số hiện tượng ô nhiễm môi trường trong trồng trọt là :

- Đất trồng bị thoái hóa (axit hóa, kiểm hóa, mặn hóa, bạc màu, chặt, bí,..)

- Đất trồng và nguồn nước bị nhiễm độc tố (tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, phân bón, hóa chất,..) và vi sinh vật có hại, không bị nhiễm khói, bụi và các khí độc (CH₄; H₂S..)

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Trình bày được sự cần thiết bảo vệ môi trường trong trồng trọt.

- Nêu được một số giải pháp bảo vệ môi trường trong trồng trọt.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Cánh diều Bài 22 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Thế nào là ô nhiễm môi trường trong trồng trọt?

  • A. Là sự thay đổi tính chất của môi trường nước, không khí theo chiều hướng xấu.
  • B. Các chất độc hại vượt quá ngưỡng cho phép gây hại cho con người và hệ sinh thái.
  • C. Là sự thay đổi tính chất của môi trường đất theo chiều hướng xấu.
  • D. Cả 3 đáp án trên

• Câu 2:

  Đâu là biểu hiện của ô nhiễm môi trường?

  • A. Không khí bị nhiễm khói, bụi và các khí độc (CH₄, H₂S,...)
  • B. Đất trồng bị thoái hoá (axit hoá, kiềm hóa, mặn hoá, bạc màu, chặt, bí,...)
  • C. Đất trồng và nguồn nước (nước ngầm, nước mặt) bị nhiễm độc tố (tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, phân bón, hoá chất,...) và vi sinh vật có hại
  • D. Cả 3 đáp án trên

• Câu 3:

  Ô nhiễm môi trường đã gây ra những ảnh hưởng nào?

  • A. Ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người: gây ra các bệnh về hô hấp, tiêu hoá,...
  • B. Ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản do mất vệ sinh an toàn thực phẩm. 
  • C. Ảnh hưởng đến thu nhập của người sản xuất do nông sản bị giảm năng suất và chất lượng.
  • D. Cả 3 đáp án trên

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Cánh diều Bài 22 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 121 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Hình thành kiến thức trang 121 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Vận dụng trang 121 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập 1 trang 122 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập 2 trang 122 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Hình thành kiến thức trang 122 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Vận dụng trang 122 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Hình thành kiến thức trang 123 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập trang 123 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Vận dụng 1 trang 123 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Vận dụng 2 trang 123 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!