Giới thiệu một truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân - Ngữ văn 11 Tập 1 Chân Trời Sáng Tạo

- Bố cục bài giới thiệu một tác phẩm văn học (truyện thơ), nghệ thuật (bài hát) theo lựa chọn cá nhân đầy đủ bố cục ba phần.

- Trình bày được nội dung thuyết trình và quan điểm của người nói.

- Nhận xét, đánh giá được nội dung đề tài.

1.2.1. Chuẩn bị nói

* Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe

- Đề tài: Giới thiệu một tác phẩm truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân.

- Mục đích nói: Giúp người nghe hiểu được lí do lựa chọn tác phẩm và cái hay, cái đẹp của tác phẩm.

- Đối tượng người nghe: có thể là bạn học cùng lớp, thầy, cô giáo, thành viên trong câu lạc bộ…

* Tìm ý

Để tìm ý cho bài nói, bạn cần:

- Xác định tác phẩm của ai, ra đời năm nào, trong bối cảnh nào, thuộc thể loại hay loại hình nghệ thuật gì.

- Xác định thể loại của tác phẩm.

- Xác định nội dung của tác phẩm.

- Xác định những biện pháp nghệ thuật đặc sắc và tác dụng.

- Nhận xét, đánh giá về tác phẩm.

* Lập dàn ý:

Dựa vào những ý đã tìm, bạn có thể phác thảo dàn ý theo gợi ý dưới đây:

1.2.2. Trình bày bài nói

Khi trình bày bài nói, hãy nhớ một số yêu cầu cơ bản sau:

- Nói từ tốn, tự tin, với âm lượng đủ nghe.

- Tương tác với người nghe.

- Sử dụng ngôn ngữ cơ thể một cách chừng mực để giúp cho bài nói thêm sinh động.

- Sử dụng các phương tiện hỗ trợ để giới thiệu được tác phẩm nghệ thuật một cách trực quan sinh động.

1.2.3. Trao đổi, đánh giá

- Lắng nghe ý kiến và câu hỏi của người nghe.

- Trả lời và giải thích rõ ràng những câu hỏi, ý kiến của người nghe.

Hãy trình bày về giá trị của một truyện thơ hoặc một bài hát mà bạn yêu thích.

Phương pháp giải:

- Xác định mục đích, đối tượng người nghe, không gian và thời gian nói.

- Tìm ý và lập dàn ý và hoàn thành bài nói.

Lời giải chi tiết:

Bài nói mẫu về giá trị của “Chuyện người con gái Nam Xương” - Nguyễn Dữ:

- Giá trị nội dung: Tác phẩm đã thể hiện giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc.

- Giá trị hiện thực:

+ Phản ánh hiện thực xã hội phong kiến bất công với chế độ nam quyền, chà đạp số phận người phụ nữ (Đại diện là nhân vật Trương Sinh).

+ Phản ánh số phận con người chủ yếu qua số phận của người phụ nữ: chịu nhiều oan khuất và bế tắc, phải tìm đến cái chết để kết thúc bi kịch.

+ Phản ánh xã hội phong kiến với những cuộc chiến tranh phi nghĩa làm cho cuộc sống của người dân rơi vào cảnh bế tắc.

- Giá trị nhân đạo:

+ Ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam thông qua nhân vật Vũ Nương: thùy mị, nết na, luôn giữ gìn khuôn phép, hết mực thủy chung với chồng.

+ Tố cáo xã hội phong kiến xem trọng quyền uy của kẻ giàu có và của người đàn ông trong gia đình, đồng thời bày tỏ niềm cảm thương của tác giả đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ.

- Giá trị nghệ thuật:

+ Xây dựng tình huống truyện độc đáo, đặc biệt là chi tiết chiếc bóng. Chính chi tiết này đã tạo nên tính bất ngờ đồng thời cũng tăng thêm tính bi kịch cho truyện

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật tài tình, nhân vật được xây dựng qua lời nói và hành động. Các lời trần thuật và đối thoại của nhân vật sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ nhưng vẫn khắc họa đậm nét và chân thật nội tâm nhân vật.

+ Sử dụng yếu tố kỳ ảo làm nổi bật giá trị nhân đạo của tác phẩm.

Học xong bài Giới thiệu một truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân, các em cần:

- Biết giới thiệu một tác phẩm văn học (truyện thơ), nghệ thuật (bài hát) theo lựa chọn cá nhân.

- Nắm bắt được nội dung thuyết trình và quan điểm của người nói.

- Nhận xét, đánh giá được nội dung và cách thức thuyết trình.

- Biết đặt câu hỏi về những điểm cần làm rõ.

Bài học Giới thiệu một truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân sẽ giúp các em biết cách giới thiệu một tác phẩm văn học (truyện thơ), nghệ thuật (bài hát) theo lựa chọn cá nhân; đồng thời sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện phi ngôn ngữ một cách đa dạng. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:

• Soạn bài đầy đủ Giới thiệu một truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân
• Soạn bài tóm tắt Giới thiệu một truyện thơ hoặc một bài hát theo lựa chọn cá nhân