Soạn bài Tóm tắt văn bản thuyết minh - Ngữ văn 10

Câu 1: Đọc phần Tiểu dẫn bài Thơ hai-cư của Ba-sô (Ngữ văn 10, tập một) và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới

Ngữ liệu SGK trang 71

• Yêu cầu:

a. Xác định đối tượng thuyết minh của văn bản

b. Tìm bố cục văn bản

c. Viết đoạn văn tóm tắt phần thuyết minh về thơ hai-cư

• Gợi ý:

a. Đối tượng thuyết minh: tiểu sử, sự nghiệp của nhà thơ Ma-su-ô Ba-sô và những đặc điểm của thể thơ Hai-cư

b. Bố cục của văn bản chia làm hai phần:

• Phần 1: từ đầu đến "... M.Si.Ki (1867 -1902)": Tóm tắt tiểu sử và giới thiệu những tác phẩm của Ma-su-ô Ba-sô
• Phần 2: Phần còn lại: Thuyết minh về đặc điểm của thơ Hai-cư

c. Gợi ý viết đoạn văn tóm tắt phần thuyết minh về thơ hai-cư:

Thơ Hai-cư có số từ vào loại ngắn nhất nhưng vẫn ngắt làm ba đoạn. Mỗi bài thơ đều có một tứ thơ nhất định, tả phong cảnh để khơi gợi cảm xúc, suy tư. Thơ Hai-cư thấm đẫm tinh thần thiền tông và tinh thần văn hóa phương Đông. Cảm thức thẫm mĩ của Hai-cư rất cao và tinh tế. Hai-cư không dùng nhiều tính từ và trạng từ để cụ thể hóa sự vật mà thường chỉ dùng những nét chấm phá, gợi chứ không tả, tạo nên nhiều khoảng trống cho trí tưởng tượng của người đọc. Thơ Hai-cư là một đóng góp lớn của Nhật Bản vào kho tàng văn hóa nhân loại.

Câu 2: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới.

• Yêu cầu:

a. Xác định văn bản Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội thuyết minh vấn đề gì. So với các văn bản thuyết minh ở phần trên, đối tượng và nội dung thuyết minh của Lương Quỳnh Khuê có gì khác?

b. Viết tóm tắt đoạn giới thiệu cảnh Tháp Bút, Đài Nghiên

• Gợi ý:

a. Đối tượng thuyết minh: thắng cảnh nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội: Đền Ngọc Sơn 

• So với các văn bản thuyết minh ở phần trên, đối tượng và nội dung thuyết minh của Lương Quỳnh Khuê có điểm khác:
• Các văn bản trước đều là thuyết minh văn học còn văn bản này thuyết minh về một thắng cảnh. Về nội dung, bên cạnh việc giới thiệu những nét cơ bản của đền Ngọc Sơn, còn có sự bày tỏ tình yêu, niềm tự hào về một di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc.

b. Gợi ý tóm tắt đoạn giới thiệu cảnh Tháp Bút, Đài Nghiên:

Đến thăm đền Ngọc Sơn, hình tượng kiến trúc đầu tiên gây ấn tượng là Tháp Bút, Đài Nghiên. Tháp Bút dựng trên núi Ngọc Bội, đỉnh tháp hình ngọn bút trỏ lên trời, thân tháp có ba chữ “tả thiên thanh” (viết lên trời xanh). Cạnh Tháp Bút là Đài Nghiên mang hình tượng cái đài để đỡ nghiên mực. Đài Nghiên hình trái đào bằng đá đặt trên đầu ba chú ếch ngụ ý ao nghiên, ruộng chữ. Sau Đài Nghiên là cầu Thê Húc dẫn sang Đảo Ngọc – nơi tọa lạc của ngôi đền.

Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Tóm tắt văn bản thuyết minh để nắm vững hơn các nội dung trọng tâm bài học.

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.