Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh - Ngữ văn 10

Câu 1: Viết đoạn văn nối tiếp theo đoạn mà anh (chị) vừa hoàn thành trên lớp.

Câu 2: Từ những kết quả và tiến bộ đã đạt được, hãy viết một bài văn thuyết minh để giới thiệu một con người, một miền quê, một danh lam thắng cảnh hoặc một phong trào hoạt động mà anh (chị) đã có dịp tìm hiểu kĩ.

Gợi ý làm bài

Câu 1: Các em tiến hành viết đoạn văn tương tự như bài tập trên lớp. Chú ý những lưu ý mà giáo viên đã nhắc trên lớp.

• Có thể tham khảo các đoạn văn giới thiệu:
  • Về các nhà khoa học, các công trình nghiên cứu khoa học trên các tạp chí: Thế giới mới, Tri thức trẻ, Tạp chí khoa học... hoặc các bài giới thiệu vồ các nhà khoa học trong các từ điển chuyên ngành.
  • Về gương điển hình người tốt, việc tốt trên các tờ báo: Thanh niên, Tiền phong, Phụ nữ, Hoa học trò, Bạn đường, An ninh...
  • Về một tác phẩm văn học trong từ điển văn học hoặc báo cáo, tạp chí chuyên ngành...

Câu 2: Các em tự chon đối tượng thuyết minh, nhưng phải là vấn đề các em đã tìm hiểu kĩ

• Bài viết cần đạt được các yêu cầu sau:
  • Giới thiệu được những nội dung cơ bản về đối tượng. Nếu là một con người thì phải giới thiệu được tiểu sử, những nét cơ bản về đặc điểm, tính cách, phẩm chất, tài năng, vị thế xã hội, sức ảnh hưởng tới những người xung quanh hoặc tới lịch sử, xã hội, văn hoá...
  • Nếu là một miền quê, một danh lam thắng cảnh thì phải giới thiệu được lịch sử, những đặc điểm cơ bản của miền quê hoặc danh lam thắng cảnh đó, đặc biệt sức hấp dẫn của nơi ấy là ở đâu...
  • Nếu là một phong trào hoạt động Mùa hè xanh, phong trào văn hoá, văn nghệ, thể thao...cần giới thiệu phong trào đó do ai hoặc đoàn thể nào tổ chức; thời gian, đối tượng tham gia và địa bàn hoạt động; quá trình hoạt động và những kết quả đạt được...
  • Chọn và kết hợp được những phương pháp thuyết minh phù hợp với từng nội dung. Diễn đạt linh hoạt để bài viết không chỉ chuẩn xác mà còn sinh động, hấp dẫn.
• Các em có thể tham khảo bài viết thuyết minh về danh lam thắng cảnh dưới đây:

Quy Nhơn từ lâu đã được xem như là một trong những thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam. Nhắc đến Quy Nhơn, ta không thể không nhắc đến Ghềnh Ráng - một bức tranh tuyệt mĩ mà thiên nhiên  đã ban tặng cho đất và người Quy Nhơn. Nếu đã một lần đặt chân đến Ghềnh Ráng, bạn sẽ không bao giờ quên được cảnh sắc nên thơ, non nước hữu tình nơi đây.

Ghềnh Ráng cách trung tâm Quy Nhơn hai cây số về phía nam. Có thể đến đây bằng nhiều cách, cả đường thuỷ lẫn đường bộ. Ghềnh Ráng là một quần thể sơn thạch chạy sát biển với nhiều nét hoang sơ đặc trưng. Dọc theo bờ biển là những bãi đá nhô lên khỏi mặt nước với nhiều hình thù khác nhau, dường như đã tạo nên một sự sắp xếp có chủ ý của thiên nhiên. Những bãi đá ấy quanh năm đối mặt với bao sóng gió nơi biển cả, hình thành nên các gành, rạn. Nơi đây ngày ngày vẫn có từng đàn chim nhạn đông đúc kéo nhau đến sinh sống và tìm mồi. Có lẽ vì vậy mà nơi đây được người dân địa phương đặt tên là Nhạn Châu hay Bãi Nhạn. Ghềnh Ráng vừa có biển, vừa có núi mà còn cả suối trong nữa. Từ đỉnh núi có thể phóng tầm mắt ra toàn cảnh Ghềnh Ráng. Phía nam là cảnh sắc sơn thuỷ hữu tình với dải núi trùng điệp chạy dài sát bờ biển đến tận Quy Hoà, nơi có một bệnh viện dành cho người bị bệnh phong được xây dựng từ thời Pháp thuộc. nhìn lên phương bắc là những bãi cát vàng óng mịn. Vào lúc hoàng hôn buông xuống, những bãi cát này càng trở nên mờ ảo bởi những tia nắng huy hoàng còn sót lại của mặt trời lúc xuống biển. Những con sóng xô vào bờ cát rì rào. Cả đất trời như quyện vào nhau, bao phủ lên không gian nơi đây một sự yên bình, êm dịu, đem đến cho con người chút thư thả, lắng đọng nơi tâm hồn. Nhìn về phía xa, thành phố Quy Nhơn hiện ra tấp nập, nhộn nhịp với ánh đèn, đường phố đông người qua lại, khác xa với Quy Nhơn tĩnh lặng ngày nào. Ôm trọn bãi cát vào lòng là biển mênh mang một màu xanh biếc, xanh của đất trời, xanh của cây cỏ. Chính biển đã nuôi sống biết bao thế hệ người Quy Nhơn bằng sự giàu có của mình. Có rất nhiều loại hải sản, đặc biệt là những loại có giá trị kinh tế cao như cá ngừ đại dương, cá chim,…Quay về hướng tây, bán đảo Phương Mai hiện lên sừng sững như một tấm bình phong khổng lồ che chắn, bảo vệ cho Ghềnh Ráng cũng như thành phố Quy Nhơn. Nhìn về phía đông nam là Cù Lao Xanh, một địa danh nổi tiếng của đất Bình Định. Trước đây, muốn qua Cù Lao Xanh phải đi một đoạn đường rất dài đầy trắc trở nhưng giờ đây, chỉ cần đi canô là sẽ đến được đây trong thời gian ngắn. Một ngọn hải đăng đã được dựng lên làm cột mốc định hướng cho người đi biển. Men theo con đường mòn lên núi có rất nhiều điều thú vị để ta khám phá. Đó là những tác phẩm điêu khắc kì diệu mà tạo hoá đã tạo nên. Ví như hòn đá có hình mặt người hay hòn Vọng Phu, hòn Chồng nhô ra biển đông, một mình trơ trọi giữa biển cả nhưng vẫn không hề ngã đổ mà vững bền, hiên ngang cùng với thời gian. Từ hòn Chồng đi thêm một đoạn nữa là vô số hang động kì bí, huyền ảo đang chờ bàn tay con người khai phá. Xa hơn nữa là một cảnh tượng vô cùng kì thú. Đó là một bãi rộng hơn bốn mươi mét vuông chỉ toàn đá là đá, đặc biệt ở chỗ, hòn nào hòn nấy bề mặt nhẵn bóng, hình dạng hệt như những quả trứng khổng lồ. Đó cũng là lí do tại sao bãi đá này được đặt tên là Bãi Trứng. Kế cận bãi là một mạch nứoc ngầm chảy ra từ khe đá tạo thành hai giếng nước ngọt  hình lòng chảo nằm kề nhau. Nứoc ở đây trong vắt, ngọt thanh. Dạo hết bãi đá ven biển là sẽ thấy một bãi cát vàng mịn hình lưỡi liềm. Chính vì cảnh đẹp nên thơ, huyền ảo nơi đây, biết bao cảm hứng thi ca đã nảy sinh, làm nên những bài tình ca bất hủ cho thi ca Việt Nam muôn đời.
Chính cái tên của Ghềnh Ráng cũng hàm chứa bao nét đặc trưng của con người nơi đây. Xưa kia, mỗi khi đi qua những gành, rạn, những người dân chài phải tìm cách hãm bớt gió để thuyền đi chậm lại, tránh không cho thuyền va chạm vào những bãi đá nhọn nhô ra biển. Thao tác này trong ngôn ngữ bình dân của những người dân chài gọi là ráng. Lâu dần, người ta đọc trại thành Ghềnh Ráng. Cái tên mộc mạc xuất phát từ cuộc sống lao động thường ngày của người dân nơi đây, đủ cho ta thấy cái sự chất phát, chân tình, hoà mình với thiên nhiên trong tâm hồn họ.
Trong tiềm thức dân gian, cảnh đẹp bao giờ cũng gắn liền với truyền thuyết về thần tiên. Tương truyền rằng ngày xưa có một cô gái nết na yêu một chàng trai cùng làng. Họ có một mối tình thật đẹp. Nhưng không may, một viên quan vì quá mê sắc đẹp của nàng, rắp tâm chia rẽ tình cảm đôi lứa để lấy nàng làm vợ. Chàng trai đi lính, cô gái phải ở nhà tìm tổ yến để giao nộp cho viên quan nọ. Người con trai đã trốn lính, không quản nguy hiểm ra biển tìm tổ yến cho người yêu. Thời gian trôi qua, đã quá hạn mà chàng trai vẫn chưa về, người con gái bị truy đuổi gắt gao đến Ghềnh Ráng thì bỗng nhiên trời nổi giông tố, núi nứt ra một khe lớn cho nàng chạy vào rồi biến mất. Chàng trai trên đường quay về gặp giông bão, mất hết tổ yến, cũng trôi dạt vào đây, thấy bóng người con gái lúc ẩn lúc hiện bèn chạy theo rồi cả hai cùng biến mất. Cũng bởi câu chuyện cảm động đầy chất nhân văn ấy mà Ghềnh Ráng còn được người đời đặt là Tiên Sa, tức Ghềnh Ráng-Tiên Sa.
Ở Ghềnh Ráng trước đây còn có một toà biệt thự ba tầng cùng những công trình phục vụ cho cuộc sống đế vương trong những khi đi kinh lí, nghỉ ngơi, thưởng ngoạn cảnh đẹp do vua Bảo Đại - vị hoàng đế cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cho xây dựng vào năm 1927. Toà biệt thự này hiện nay chỉ còn lại phế tích. Khu vực này còn được gọi là Bãi Tắm Hoàng Hậu.
Đến với Ghềnh Ráng, ta có thể thưởng thức phong cảnh nơi đây bằng các hoạt động gắn với biển như tắm biển, du lịch bằng thuyền hay lặn biển. Đặc biệt hơn nữa, ta có thể thử qua một số trò chơi cảm giác mạnh như lướt ván. Nếu không thích biển, ta cũng có thể tham gia vào một chuyến thám hiểm khám phá rừng rậm hoang sơ khi đi sâu vào khu rừng ở đây hay làm một chuyến leo núi. Sẽ thật tuyệt nếu được đứng trên đỉnh núi nhìn xuống quang cảnh ở dưới. Đó sẽ là một cảm giác không bao giờ quên. Ghềnh Ráng còn xây dựng một khách sạn và nhà hàng ngay cạnh bờ biển để phục vụ cho nhu cẩu ẩm thực của khách du lịch. Luôn có những món hải sản tươi sống rất đa dạng cho thực khách lựa chọn. Sau chuyến du lịch thú vị, ta còn có thể mua vài món đồ lưu niệm đặc trưng chỉ có ở Ghềnh Ráng làm quà cho bạn bè và người thân.
Ghềnh Ráng ngày nay đã được đầu tư phát triển thành một khu du lịch trọng điểm của thành phố Quy Nhơn cũng như tỉnh Bình Định. Và trong tương lai, nó sẽ thu hút nhiều sự chú ý cũng như khách du lịch, góp phần vào sự tăng trưởng, đi lên của Bình Định. Ta sẽ không thể nào quên được vẻ đẹp hoang sơ của Ghềnh Ráng cũng như tâm hồn con người nơi đây.

Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh để nắm vững hơn kiến thức trọng tâm của bài học.

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.