Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chủ đề chung 1: Các cuộc đại phát kiến địa lí thế kỉ XV - XVI

Hình 1.1. Tàu Ca-ra-ven (tranh vẽ)

Nguyên nhân

Hình 1.2. Hoạt động trao đổi, buôn bán tại các thành thị thời hậu kì trung đại (tranh vẽ)

- Do yêu cầu phát triển sản xuất, nhu cầu hương liệu, nguyên liệu và thị trường buôn bán mới từ cuối thế kỉ XV đến đầu thế kỉ XVI, thương nhân Tây Âu đẩy mạnh trao đổi buôn bán với các nước châu Á

- Từ thế kỉ XV, con đường giao lưu buôn bán truyền thống giữ châu Âu và châu Á qua Tây Á, Địa Trung Hải bị người Thổ chiếm giữ nên việc đi lại gặp nhiều khó khăn, các nhà hàng hải Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đã đi tìm những con đường mới sang châu Á.

Điều kiện tiền đề

- Đến thế kỉ XV, các nhà hàng hải có nhiều hiểu biết mới về đại dương, về Trái Đất, vẽ được nhiều bản đồ…

- Kĩ thuật đóng tàu có những tiến bộ mới.

- La bàn được sử dụng trong khi di chuyển trên biển.

Lược đồ 1.3. Đế quốc Ốt-tô-man (thế kỉ XV - XVI)

Hình 1.3. La bàn xác định phương hướng

Hình 1.4. Thiết bị đo lường thiên văn

- Phát kiến địa lí của C. Cô-lôm-bô

Lược đồ 1.2. Bốn hành trình sang châu Mỹ của C. Cô-lôm-bô

Hình 1.5. Đoàn thám hiểm của C. Cô-lôm-bô đến Ca-ri-bê, thuộc châu Mỹ ngày nay (tranh vẽ)

• Năm 1492, C.Cô-lôm-bô bắt đầu cuộc hành trình của mình với ba con tàu, ông đã đến một số đảo thuộc vùng biển Ca-ri-bê, khi trở về ông được phong làm Phó vương Ấn Độ.
• Việc C.Cô-lôm-bô phát hiện ra châu Mỹ là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử nhân loại.

- Phát kiến địa lí của Ph. Ma-gien-lăng

Lược đồ 1.3. Hành trình vòng quanh Trái đất đầu tiên bằng đường biển của Ph. Ma-gien-lăng

Hình 1.6. Tàu Vich-to-ri-a trong hành trình của Ph. Ma-gien-lăng (tranh vẽ)

• Tháng 9-1519, Ph. Ma-gien-lăng cùng 270 thủy thủ thực hiện hành trình đi về phía tây để tìm đường sang châu Á với năm con tàu. Đoàn tàu của ông đi vòng qua điểm cực Nam châu Mỹ tiến vào đại dương mà ông gọi là Thái Bình Dương, đến quần đảo Phi-lip-pin trong một trận giao tranh với thổ dân, Ph. Ma-gien-lăng đã bị giết chết.
• Các thủ thủy đoàn tiếp tục lên đường và trở về Tây Ban Nha vào tháng 6-1522
• Ph. Ma-gien-lăng là người thực hiện  chuyến đi đầu tiên vòng quanh Trái Đất bằng đường biển. Ông là người phát hiện ra eo biển cực Nam của châu Mỹ và đặt tên biển Thái Bình Dương.

Tác động tích cực

- Thúc đẩy thương nghiệp châu Âu phát triển; mở rộng thị thường; thúc đẩy giao lưu kinh tế, văn hóa Đông – Tây

- Góp phần khẳng định Trái Đất hình cầu; đem lại những hiểu biết về những vùng đất mới, tuyến đường mới…

- Thúc đẩy nhanh sự tan rã của chế độ phong kiến châu Âu, tạo tiền đề cho sự ra đời của chủ nghĩa tư bản

Sơ đồ 1. Thể hiện tác động tích cực của các cuộc đại phát kiến địa lí

Tác động tiêu cực

- Làm nảy sinh quá trình biến những vùng đất mới thành thuộc địa, cướp bóc và buôn bán nô lệ  cho nhân dân dân các nước châu Á, châu Phi, khu vực Mỹ La-tinh.

Hình 1.7. Cư dân Mê-hi-cô nộp cống phẩm cho thực dân châu Âu (tranh vẽ)

Hình 1.8. Thực dân châu Âu buôn bán nô lệ (tranh vẽ)

Bài tập 1: Nêu những điều kiện tiền đề tác động đến các cuộc phát kiến địa lí?

Hướng dẫn giải:

- Đến thế kỉ XV, các nhà hàng hải có nhiều hiểu biết mới về đại dương, về Trái Đất, vẽ được nhiều bản đồ…

- Kĩ thuật đóng tàu có những tiến bộ mới.

- La bàn được sử dụng trong khi di chuyển trên biển.

Bài tập 2: Nêu hành trình vòng quanh Trái đất của đoàn thủy thủ Ph. Ma-gien-lăng.

Hướng dẫn giải:

- Tháng 9-1519, Ph. Ma-gien-lăng cùng 270 thủy thủ thực hiện hành trình đi về phía tây để tìm đường sang châu Á với năm con tàu. Đoàn tàu của ông đi vòng qua điểm cực Nam châu Mỹ tiến vào đại dương mà ông gọi là Thái Bình Dương, đến quần đảo Phi-lip-pin trong một trận giao tranh với thổ dân, Ph. Ma-gien-lăng đã bị giết chết.

- Các thủ thủy đoàn tiếp tục lên đường và trở về Tây Ban Nha vào tháng 6-1522

- Ph. Ma-gien-lăng là người thực hiện  chuyến đi đầu tiên vòng quanh Trái Đất bằng đường biển. Ông là người phát hiện ra eo biển cực Nam của châu Mỹ và đặt tên biển Thái Bình Dương.

Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh:

- Giải thích được nguyên nhân và những yếu tố tác động đến các cuộc đại phát kiến địa lí.

- Mô tả được các cuộc đại phát kiến địa lý C.Cô-lôm-bô (Cri-xtop Cô-lôm-bô) tìm ra châu Mỹ (1492 - 1502), cuộc thám hiểm của Ph.Ma-gien-lăng (Phơ-na-dô-dê Ma-gien-lăng) vòng quanh Trái Đất (1519 - 1522).

- Phân tích được tác động của các cuộc đại phát kiến địa lí đối với tiến trình lịch sử.

Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chủ đề chung 1: Các cuộc đại phát kiến địa lí thế kỉ XV - XVI để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chủ đề chung 1: Các cuộc đại phát kiến địa lí thế kỉ XV - XVI để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi trang 156 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi trang 158 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi trang 159 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi trang 160 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Luyện tập 1 trang 160 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Luyện tập 2 trang 160 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Vận dụng 3 trang 160 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Vận dụng 4 trang 160 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!