Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Bài 8: Khát quát lịch sử Ấn Độ thời phong kiến

- Lãnh thổ Ấn Độ thuộc khu vực Nam Á với diện tích rộng hơn 3 triệu km².

- Ba mặt (đông, tây, nam) giáp biển tạo điều kiện tốt để phát triển thương mại, nằm trên trục đường biển từ tây sang đông 

- Phía tây bắc và phía đông bắc là những đồng bằng trù phú thuận lợi phát triển nông nghiệp.

- Phía bắc được bao bọc bởi dãy núi Hi-ma-lay-a.

- Phía nam là cao nguyên Đê-can cùng hai dãy núi Gát Đông, Gát Tây có nhiều khu rừng nguyên sinh với nguồn lâm sản và hương liệu quý.

- Nằm trong khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhưng do lãnh thổ rộng lớn và bức chắn địa hình nên khí hậu Ấn Độ có sự khác biệt giữa các vùng.

Lược đồ 8. Điều kiện tự nhiên Ấn Độ

- Từ cuối thể kỉ III TCN, Ấn Độ rơi vào tình trạng chia rẽ, phân tán, kéo dài đến các thế kỉ đầu Công nguyên.

- Từ đầu thể kỉ IV, Ấn Độ bước vào thời kì phong kiến, trải qua nhiều triều đại khác nhau, nhưng nổi bật là các vương triều: Gúp-ta, Hồi giáo Ðê-li, Mô-gôn.

Sơ đồ 8.1. Khái quát tiến trình lịch sử Ấn Độ thời phong kiến (thế kỉ IV - giữa thế kỉ XIX)

- Vương triều Gúp-ta: được sáng lập năm 319 do San-đra Gúp-ta I sáng lập.

- Vương triều Hồi giáo Ðê-li: được sáng lập năm 1206 gắn liền với cuộc xâm lược của người Tuốc vào miền Bắc Ấn Độ.

- Vương triều Mô-gôn: được sáng lập năm 1526 gắn liền với cuộc xâm lược của một bộ phận người Mông Cổ.

Hình 8.2. Chiến binh Hồi giáo trong cuộc xâm lược Ấn Độ (tranh vẽ)

- Bộ máy nhà nước ở Ấn Độ do vua đứng đầu, có quyền lực tuyệt đối, theo hình thức cha truyền con nối. Giúp việc cho vua là các quan lại, quý tộc và tướng lĩnh.

- Để cai trị đất nước, mỗi vị vua có chính sách riêng. Nhưng do tồn tại chế độ đẳng cấp và mâu thuẫn dân tộc, nên tình hình chính trị Ấn Độ thường bất ổn.

Sơ đồ 8.2. Một số chính sách của các vương triều: Gúp-ta, Hồi giáo Đê-li, Mô-gôn

Hình 8.3. Vua A-cơ-ba tổ chức một hội nghị tôn giáo (tranh vẽ)

- Nông nghiệp:

• Là ngành kinh tế chủ đạo, chế độ sở hữu ruộng đất đa dạng loại hình
• Cư dân trồng nhiều loại cây và nuôi nhiều gia súc, gia cầm.
• Dưới thời Gúp-ta, công cụ bằng sắt được sử dụng rộng rãi, diện tích canh tác được mở rộng; nhiều công trình thủy lợi được xây dựng.
• Thời Môn-gô, vua A-cơ-ba cho đo đạc lại ruộng đất và định lại mức thuế.

- Sản xuất thủ công nghiệp và thương nghiệp cũng có bước phát triển: các nghề thủ công như dệt, chế tác đồ trang sức, luyện kim, đóng thuyền, ... được mở rộng, với nhiều sản phẩm phong phú và tinh xảo

- Thời kì Gúp-ta: thương nhân đến Ấn Độ trao đổi, mua bán thông qua con đường tơ lụa

- Thời kì Ðê-li: các nghề thủ công truyền thống có sự phân hóa và phát triển. Thành tựu nổi bật: vải in có hoa văn đẹp, đồ sứ tráng men, đồ trang sức, ...

- Thời kì Mô-gôn: sự phát triển của thủ công nghiệp gắn liền với các thành thị, trung tâm tôn giáo, bến cảng. Sản phẩm trao đổi với thương nhân nước ngoài chủ yếu là hàng thủ công, hương liệu, gia vị, ...

Hình 8.4. Kĩ thuật in Ka-lam-ka-ru trên vải của thợ thủ công, miêu tả các vị thần

- Tình trạng phân biệt chủng tộc ở Ấn Độ được giảm bớt. Chế độ Vác-na dần chuyển sang chế độ Cax-ta

- Xuất hiện mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc

- Thời kì Gúp-ta: ra đời hai giai cấp: địa chủ phong kiến và nông dân.

- Thời kì Ðê-li và Mô-gôn: quý tộc Hồi giáo chiếm nhiều ruộng đất, là tầng lớp thống trị. Nông dân là lực lượng đông đảo nhất, nhận ruộng đất của địa chủ để canh tác và nộp tô.

- Xã hội Ấn Độ còn có mẫu thuẫn giai cấp và dân tộc, nhất là giữa những người Ấn Độ và người Hồi giáo.

Sơ đồ 8.3. Sự phân hóa trong xã hội Ấn Độ thời phong kiến

Câu 1: Các điều kiện tự nhiên của Ấn Độ mang lại những thuận lợi gì đến sự phát triển kinh tế?

Hướng dẫn giải

- Các đồng bằng màu mỡ và những con sông lớn cung cấp nguồn nước dồi dào… đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nông nghiệp.

- Ở phía Nam, nghề phai thác lâm sản, hương liệu có điều kiện phát triển do ở khu vực đó có nhiều cánh rừng nguyên sinh.

- Do có vị trí thuận lợi là nằm trên trục đường biển từ tây sang đông, nên hoạt động giao lưu thương mại ở Ấn Độ cũng rất phát triển.

Câu 2: Nêu các mốc thời gian hình thành của: Vương triều Gúp-ta, Hồi giáo Ðê-li và Mô-gôn.

Hướng dẫn giải

- Vương triều Gúp-ta: được sáng lập năm 319

- Vương triều Hồi giáo Ðê-li: được sáng lập năm 1206

- Vương triều Mô-gôn: được sáng lập năm 1526

Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh:

- Nêu được những nét chính về điều kiện tự nhiên của Ấn Độ.

- Trình bày khái quát được sự ra đời và tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Ấn Độ thời phong kiến dưới các vương triều: Gúp-ta, Hồi giáo Ðê-li, Mô-gôn.

Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chương 3 Bài 8 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chương 3 Bài 8 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi mục 1 trang 28 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi mục 2 trang 28 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi mục 3 trang 29 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi mục 4 trang 30 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi mục 5 trang 31 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Luyện tập 1 trang 31 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Vận dụng 2 trang 31 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Vận dụng 3 trang 31 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!