Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Bài 21: Vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

Hình 21.1. Nhóm tháp A1 thuộc quần thể di tích Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam)

Chính trị

- Đầu thế kỉ X, Chăm-pa bị Chân Lạp tấn công.

- Đến cuối thế kỉ X, Vương triều In-đờ-ra-pu-ra suy yếu, khủng hoảng.

- Năm 1000, vua Vi-giay-a Sơ-ri rời kinh đô In-đờ-ra-pu-ra (thuộc Quảng Nam ngày nay), trở lại xây dựng kinh đô tại Vi-giay-a (còn gọi là thành Đồ Bàn hoặc Chà Bàn, thuộc Bình Định ngày nay), Vương triều Vi-giay-a được xác lập.

- Thế kỉ XI - XIII, Vương triều Vi-giay-a thường có nhiều biến động.

- Từ nửa sau thế kỉ XIII - đầu thế kỉ XIV, Chăm-pa bước vào thời kì ổn định về chính trị, quyền lực chính quyền trung ương được củng cố.

- Từ khoảng giữa thế kỉ XIV, Chăm-pa rơi vào khủng hoảng.

Kinh tế

- Nông nghiệp: là nghành kinh tế chính. Người dân sử dụng guồn nước, đào kênh mương, canh tác trên ruộng bậc thang.

- Đánh bắt thủy sản phát triển, giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế.

- Thủ công nghiệp: các nghề thủ công truyền thống nổi bật ở Chăm-pa là: đồ gốm, đóng thuyền, chế tác trang sức bằng vàng, bạc…

- Thương nghiệp:

• Nội thương gắn liền với mạng lưới trao đổi ở ven sông.
• Ngoại thương phát triển với hoạt động trao đổi, buôn bán của nhiều tàu thuyền nước ngoài. Chăm-pa đóng vai trò là đầu mối giao thương trong khu vực và trên tuyến đường biển kết nối Ấn Độ và Trung Quốc.

Văn hóa

Hình 21.2. Điêu khắc đá thủy quái Ma-ka-ra (thế kỉ XIII)

- Chữ viết: sử dụng chữ Phạn và chữ Chăm; chữ Chăm dần hoàn thiện

- Tôn giáo:

• Hinđu giáo giữ vai trò chủ đạo, Phật giáo dần phai nhạt.
• Hồi giáo được du nhập vào Chăm-pa từ khoảng thế kỉ XIII.

- Kiến trúc: xây dựng nhiều đền tháp với những họa tiết sinh động, tỉ mỉ, phản ánh ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ.

- Nghệ thuật ca múa đa dạng, nhiều hình thức múa quạt, múa lụa…

Chính trị

- Từ cuối thế kỉ VI – đầu thế kỉ VII, Chân Lạp từng bước xâm chiếm Phù Nam.

- Thế kỉ VIII, Chân Lạp rơi vào tình trạng khủng hoảng và phân tán lãnh thổ phân chia thành Lục Chân Lạp và Thủy Chân Lạp (Nam Bộ ngày nay).

- Ở vùng đất Thủy Chân Lạp (Nam Bộ), nhiều nơi bị ngập mặn hoặc chủ yếu là rừng rậm, cư dân thưa thớt, gần như không có sự quản lí hành chính của triều đinh Chân Lạp.

- Từ thế ki XVI, một bộ phận người Việt bắt đầu đến khai phá vùng đất này.

Kinh tế

- Cư dân vùng đất Nam Bộ thời kì này chủ yếu khai thác thuỷ hải sản, lâm sản kết hợp với nghề nông trồng lúa, làm nghề thủ công và buôn bán nhỏ.

Văn hóa

- Ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ đến đời sống của cư dân nơi đây vẫn rất rõ nét, đặc biệt là:sự phổ biến của Phật giáo, Hin-đu giáo;

- Các tác phẩm điêu khắc phổ biến là tượng thần, phật.

Câu 1: Nêu tình hình chính trị của vùng đất Nam Bộ từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?

Hướng dẫn giải

- Từ cuối thế kỉ VI – đầu thế kỉ VII, Chân Lạp từng bước xâm chiếm Phù Nam.

- Thế kỉ VIII, Chân Lạp rơi vào tình trạng khủng hoảng và phân tán lãnh thổ phân chia thành Lục Chân Lạp và Thủy Chân Lạp (Nam Bộ ngày nay).

- Ở vùng đất Thủy Chân Lạp (Nam Bộ), nhiều nơi bị ngập mặn hoặc chủ yếu là rừng rậm, cư dân thưa thớt, gần như không có sự quản lí hành chính của triều đinh Chân Lạp.

- Từ thế ki XVI, một bộ phận người Việt bắt đầu đến khai phá vùng đất này.

Câu 2: Vương triều Vi-giay-a được thành lập như thế nào?

Hướng dẫn giải

- Đầu thế kỉ X, Chăm-pa bị Chân Lạp tấn công.

- Đến cuối thế kỉ X, Vương triều In-đờ-ra-pu-ra suy yếu, khủng hoảng.

- Năm 1000, vua Vi-giay-a Sơ-ri rời kinh đô In-đờ-ra-pu-ra (thuộc Quảng Nam ngày nay), trở lại xây dựng kinh đô tại Vi-giay-a (còn gọi là thành Đồ Bàn hoặc Chà Bàn, thuộc Bình Định ngày nay), Vương triều Vi-giay-a được xác lập.

Qua bài giảng ở trên, giúp các em học sinh nêu được những diễn biến cơ bản về chính trị, kinh tế, văn hóa ở vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.

Để củng cố bài học xin mời các em cùng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chương 7 Bài 21 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức và nắm vững hơn về bài học này nhé!

Bên cạnh đó các em có thể xem phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều Chương 7 Bài 21 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Câu hỏi 1 mục 1 trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi 2 mục 1 trang 84 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi 3 mục 1 trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Câu hỏi mục 2 trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Luyện tập trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Vận dụng trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!