Bài 17: Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng môn KHTN lớp 7 chương trình SGK Chân trời sáng tạo được HOC247 tổng hợp và chia sẻ. Trong thực tế hầu như các em đều soi gương để chỉnh quần áo, đầu tóc cho ngay ngắn và gọn gàng trước khi đi học, đi chơi…Tuy nhiên, chúng ta lại chưa biết các đặc điểm của ảnh được tạo bởi gương phẳng như thế nào, cùng tìm hiểu bài học dưới đây để hiểu hơn về đặc điểm và cách vẽ ảnh (dựng ảnh) của vật tạo bởi gương phẳng như thế nào nhé!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Tính chất ảnh tạo bởi gương phẳng
- Thí nghiệm 1: Tìm hiểu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng
Hình 17.1. Nến đặt trước gương phẳng
+ Chuẩn bị: Một gương phẳng, một tấm bìa làm màn chắn, một cây nến (hoặc một dụng cụ học tập).
+ Tiến hành thí nghiệm:
Bước 1: Đặt gương phẳng thẳng đứng trên mặt bàn.
Bước 2: Đặt nến được thắp sáng ở trước gương và quan sát ảnh của nó trong gương (nến quan sát được trong gương là ảnh của nến tạo bởi gương phẳng) (Hình 17.1).
Bước 3: Dùng tấm bìa đặt phía sau gương để kiểm tra xem có hứng được ảnh của nến tạo bởi gương phẳng không.
- Thí nghiệm 2: Khảo sát vị trí, độ lớn ảnh của vật tạo bởi gương phẳng
Hình 17.2. Thí nghiệm khảo sát vị trí, độ lớn ảnh của nền qua tấm kính
+ Chuẩn bị: Một tấm kính trong suốt (gắn vào giá đỡ), hai cây nến giống hệt nhau, bật lửa, thước nhựa mỏng (GHĐ 20 – 30 cm).
+ Tiến hành thí nghiệm:
Bước 1: Đặt nến 1 trước tấm kính một khoảng cách 3 cm và quan sát ảnh của nến qua kính (Hình 17.2a).
Bước 2: Đặt thêm nến 2 phía sau tấm kính, sao cho nó trùng với vị trí ảnh của nến 1. Thắp sáng nến và quan sát nến 2 (Hình 17.2b).
1.2. Dựng ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
a. Dựng ảnh của một điểm sáng S
Hình 17.3. Ảnh của điểm sáng S tạo bởi gương phẳng
Xét một điểm sảng S (nguồn sáng nhỏ) đặt trước một gương phẳng. Để dựng ảnh S' của S tạo bởi gương phẳng, ta có thể thực hiện như sau:
Bước 1: Từ S, kẻ hai tia sáng tới SI và SK đến gặp mặt gương tại I và K.
Bước 2: Vẽ pháp tuyến IN và pháp tuyến KN'. Từ đó, vẽ hai tia sáng phản xạ tương ứng IR và KR' sao cho các góc phản xạ bằng các góc tới tương ứng (theo định luật phản xạ ánh sáng).
Bước 3: Kéo dài IR và KR' cắt nhau ở S'; S' là ảnh ảo của S (Hình 17.3).
Khi đặt mắt hứng chùm tia phản xạ, ta sẽ nhìn thấy ảnh S' và có cảm giác như ánh sáng xuất phát từ S truyền đến mắt ta.
b. Dựng ảnh của một vật sáng
- Ảnh của vật sáng tạo bởi gương phẳng được vẽ đối xứng với vật qua gương phẳng.
- Hình 17.4 cho thấy ảnh A'B' của một vật hình mũi tên AB là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật.
Hình 17.4. Ảnh của một vật hình mũi tên AB tạo bởi gương phẳng
1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn, có độ lớn bằng vật. Khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng = khoảng cách từ vật đến gương phẳng. 2. Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia sáng phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo S. Ta nhìn thấy ảnh ảo S của điểm sáng S khi các tia sáng phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S. Ảnh của một vật sáng là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật. |
Bài tập minh họa
Bài 1: Cho một điểm sáng S đặt trước một gương phẳng, cách gương 5cm.
1. Hãy vẽ ảnh của S tạo bởi gương theo hai cách:
a) Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
b) Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng
2. Ảnh vẽ theo hai cách trên có trùng nhau không?
Hướng dẫn giải
1. Vẽ ảnh của S theo 2 cách:
a) Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
Vì ảnh S’ và S đối xứng nhau qua mặt gương nên ta vẽ ảnh S’ như sau:
+ Từ S vẽ tia SH vuông góc với mặt gương tại H.
+ Trên tia đối của tia HS ta lấy điểm S’ sao cho S’H = SH. S’ chính là ảnh của S qua gương cần vẽ.
b) Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng
+ Từ S, kẻ hai tia sáng tới SI và SK đến gặp mặt gương tại I và K.
+ Vẽ pháp tuyến IN và pháp tuyến KN'. Từ đó, vẽ hai tia sáng phản xạ tương ứng IR và KR' sao cho các góc phản xạ bằng các góc tới tương ứng.
+ Kéo dài IR và KR' cắt nhau ở S'; S' là ảnh ảo của S
2. Ảnh vẽ theo hai cách trên trùng nhau.
Bài 2: Một ngọn nến cao 10 cm được đặt trước một gương phẳng thẳng đứng và cách gương 1,5 m. Xác định chiều cao của ảnh ngọn nến trong gương và khoảng cách từ nến đến ảnh của nó.
Hướng dẫn giải
- Ảnh ngọn nến cao bằng vật và bằng 10 cm.
- Khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng bằng khoảng cách từ vật đến gương phẳng và bằng 1,5 m
=> Khoảng cách từ nến đến ảnh của nó bằng 3 m.
Luyện tập Bài 17 Khoa học tự nhiên 7 CTST
Học xong bài học này, em có thể:
- Nêu đươc tính chất của vật qua gương phẳng và dựng được ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
- Vẽ được hình biển diễn và nêu được khái niệm ảnh của vật tạo bởi gương phẳng.
- Vận dụng được định luật phản xạ ánh sáng trong một số trường hợp đơn giản.
3.1. Trắc nghiệm Bài 17 Khoa học tự nhiên 7 CTST
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo Chủ đề 5 Bài 17 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
Câu 1:
Ảnh ảo là
- A. ảnh không thể nhìn thấy được.
- B. ảnh tưởng tượng, không tồn tại trong thực tế.
-
C.
ảnh không thể hứng được trên màn nhưng có thể nhìn thấy được.
- D. ảnh luôn ngược chiều với ảnh thật.
-
- A. ảnh ảo, ngược chiều với vật.
- B. ảnh ảo, cùng chiều với vật.
- C. ảnh thật, ngược chiều với vật.
- D. ảnh thật, cùng chiều với vật.
-
- A. Gương phẳng là mặt phẳng phản xạ ánh sáng tốt.
-
B.
Vật đặt trước gương cho ảnh ảo có độ lớn bằng vật.
-
C.
Khoảng cách từ vật tới gương bằng khoảng cách từ ảnh tới gương.
-
D.
Vật đặt trước gương phẳng luôn cho ảnh ngược chiều với vật.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 17 Khoa học tự nhiên 7 CTST
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo Chủ đề 5 Bài 17 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 86 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Thảo luận 1 trang 86 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Thảo luận 2 trang 87 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Thảo luận 3 trang 87 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Thảo luận 4 trang 87 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Luyện tập trang 88 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Vận dụng trang 88 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 1 trang 89 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 89 SGK Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.1 trang 48 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.2 trang 48 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.3 trang 48 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.4 trang 48 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.5 trang 48 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.6 trang 49 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.7 trang 49 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.8 trang 49 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.9 trang 49 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 17.10 trang 49 SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo - CTST
Hỏi đáp Bài 17 Khoa học tự nhiên 7 CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!