Làm sáng tỏ nhận định Ấn Độ là một trong những trung tâm văn minh của nhân loại?

* Chứng minh: Ấn Độ là một trong những trung tâm văn minh của nhân loại

- Tôn giáo: Đạo Phật và Đạo Hin đu (Ấn Độ giáo)

+ Đạo phật ra đời thế kỉ VI TCN tại thành phố Ka pi la va xtu (vùng đông bắc Ấn) do nhà hiền triết Sít đác ta, sau trở thành Phật tổ hiệu là Sa ky a Mu - ni (Thích Ca mau ni) sáng lập. Đạo Phật truyền bá mạnh mẽ dưới thời A-sô-ca, tiếp tục dưới triều đại Gúp - ta, Hác - sa đến thế kỉ VII. Truyền bá sang nước Trung Quốc, Đông Nam Á.

+ Đạo Hin đu: là tôn giáo cổ xưa nhất và lớn nhất Ấn Độ. Hiện nay, 95% tín đồ đạo Hin đu sống ở Ấn Độ. Ra đời khoảng thiên niên kỉ thứ nhất trước công nguyên và phát triển, thờ 4 vị thần: bộ ba thần Brama (thần sáng tạo thế giới), thần Visnu (thần bảo hộ), thần Si-va (thần Hủy diệt) và Inđra (thần Sấm sét).

- Kiến trúc: Xuất hiện kiến trúc phật giáo tiêu biểu là Chùa hang A-gian-ta, tượng phật. Xuất hiện nhiều kiến trúc Hin-đu giáo với điển hình tháp nhọn nhiều tầng, được trang trí tỉ mỉ bằng các bức phù điêu tiêu biểu như Đền Vi-xva-na-tha, lăng Ta-giơ Ma-han, thành đỏ La Kila.

- Chữ viết: Ra đời sớm 3000 năm TCN ở lưu vực sông Ấn, 1000 năm ở lưu vực sông Hằng, ban đầu chữ Bra-hmi sau nâng lên thành chữ Sanskrit (Phạn) dùng phổ biến dưới thời Gúp-ta trong viết văn bia, góp phần truyền bá văn hóa Ấn Độ ra bên ngoài.

- Văn học: với các giáo lí, chính luận, luật pháp có ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống xã hộ và sáng tác văn thơ. Tiêu biểu như Sê-kun-tu-la của  La-li-da-sa, hai bộ sử thi Ma-ha-bha-ra-ta; Ra-ma-ya-na.

- Toán học, y học xuất hiện chữ số 0 huyền diệu và ngành giải phẫu y học.

* Những nơi được sự ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa truyền thống Ấn Độ.

- Tất cả các lĩnh vực văn hóa của Ấn Độ đều ảnh hưởng đến nhiều nước Châu Á, đặc biệt có ảnh hưởng sâu sắc toàn diện đến văn hóa các nước Đông Nam Á. Những ảnh hưởng đó bắt đầu từ những thế kỉ đầu công nguyên do các thương nhân, các nhà truyền đạo... sang giao lưu buôn bán, du lịch truyền bá tôn giáo...

+ Đầu tiên là chữ viết, ban đầu tộc người Đông Nam Á tiếp thu, sử dụng chữ Phạn như chữ viết chính thống, về sau họ sáng tạo lên chữ viết riêng của mình dựa trên cơ sở của chữ Phạn như chữ Chăm cổ của người Chăm, chữ của người Campuchia...

+ Văn học: trên cơ sở chữ Phạn, dòng văn học Hinđu truyền bá vào Đông Nam Á (văn học viết và truyền miệng)...

+ Tôn giáo: nhiều dân tộc Đông Nam Á chịu ảnh hưởng, đi theo đạo Bà-la-môn, đạo Phật của Ấn Độ như VIệt Nam, Lào, Campuchia...

+ Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: thể hiện sự ảnh hưởng rõ nét như Tháp Chàm (Việt Nam), Ăng co Vát (Campuchia)... chịu ảnh hưởng của kieru kiến trúc Hinđu giáo, kiến trúc Phật giáo của Ấn Độ cũng có ở hầu hết các nước Ấn Độ như tháp (stupa), tượng Phật...

* Nhận xét

Tuy văn hóa Ấn Độ có ảnh hưởng sâu sắc, toàn diện đến Đông Nam Á song các dân tộc Đông Nam Á trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc văn hóa Ấn Độ, sáng tạo ra nền văn hóa riêng đậm đà bản sắc dân tộc của mình.