Phân tích tác phẩm "Ông lão đánh cá và con cá vàng".

Tác phẩm “Ông lão đánh cá và con cá vàng” là một tác phẩm điển hình của đại thi hào người Nga – Puskin. Qua tác phẩm, tác giả muốn gửi gắm một chân lí, cái thiện bao giờ cũng được đền đáp xứng đáng, cái ác cái tham lam luôn luôn bị quả báo.

Tác phẩm viết về câu chuyện của hai vợ chồng sống nghèo khổ, ngày ngày ông lão ra biển đánh cá, còn mụ vợ thì suốt ngày đay nghiến ông lão, bắt ông lão phải làm cái này cái kia mà không hài lòng. Khi ông lão bắt được con cá vàng, con cá van xin ông thả đi thì con cá sẽ báo đáp ông. Nhưng ông chẳng muốn xin gì, ông về và kể lại câu chuyện cho mụ vợ. Thấy ông về nhà, mụ vợ đay nghiến, mắng mỏ ông là ngu ngốc, rồi bắt ông ra biển để xin con cá vàng cho một cái máng lợn mới.

Nhưng cái máng lợn mới vẫn không thỏa mãn lòng tham của mụ, mụ lại tiếp tục bắt ông lão ra bờ biển để xin ngôi nhà mới. Không dừng lại đó, mụ vợ lại được nước, bắt ông lão bắt con cá vàng cho mình làm trở thành nhất phẩm phu nhân. Nhưng mụ đâu có dừng lại đó, khi lòng tham vô đáy của mụ lên đến tột cùng, mụ đòi làm nữ hoàng và muốn có con cá vàng bên cạnh để hầu hạ cho ý muốn của mụ.

Ông lão trong câu chuyện vốn dĩ là một người nghèo khổ nhưng lương thiện. Ông không quản mưa gió bão tố, làm việc cần cù cần mẫn để kiếm sống, sống một cuộc sống lương thiện. Trước tiên ông lão là một người nghèo khổ nhưng rất lương thiện. Khi ông lão bắt được con cá vàng, lẽ ra ông lão sẽ mang nó về nhà, nhưng khi nghe nó van xin ông lại thương lòng, thả nó về với biển - về với nhà của nó. Ông sẵn sàng làm những việc mà có lẽ những người ở làng chài không bao giờ làm. Ông là một người bao dung, lương thiện.

Nhưng trái ngược hoàn toàn với ông, mụ vợ của ông lại vô cùng tham lam. Mụ hết lần này tới lần khác bắt ông lão làm theo ý mình, bắt con cá vàng phải làm theo ý của mụ. Xét cho cùng, lẽ ra ông lão là một người đàn ông, phải là một người bản lĩnh trong gia đình, nhưng ông có phần hơi nhu nhược, khi làm theo ý mụ vợ rất nhiều lần. Dù nhiều lần ông khuyên ngăn nhưng trước sự hung hãn của mụ vợ, ông lại không có đủ can đảm để chống lại hay ngăn cản lại ý muốn của mụ. Lẽ ra được phục vụ được chấp thuận thì mụ phải cảm thấy sung sướng, phải cảm thấy biết ơn, cả ông lão và con cá. Nhưng chính lòng tham không đáy của mụ mà khiến mất tất cả mọi thứ biến mất.

Con cá là một biểu tượng cho chân lí cái thiện sẽ luôn được đền đáp, sống lương thiện sẽ được báo đáp. Chân lí này giống như câu “ở hiền gặp lành” của dân tộc Việt Nam ta. Đồng thời con cá vàng chính là công cụ để nhân dân lương thiện thi hành sự trừng trị thích đáng đối với những kẻ tham lam bạc bẽo.

Câu chuyên kết thúc thật bất ngờ, khi trước mặt ông lão hiện ra với túp lều rách nát ngày xưa và trên bậc cửa, mụ vợ đang ngồi trên cái máng lợn sứt mẻ”. Mọi thứ lại trở lại như xưa cũ và cái kết cục này là tất yếu, và là một bài học xứng đáng cho những kẻ tham lam và không biết giới hạn của sự mong muốn của mình. Mọi thứ nếu tới một giới hạn nhất định, nếu đi qua giới hạn đó, có thể con người đánh đổi và mất tất cả.

Tác phẩm kết thúc thật bất ngờ, qua tác phẩm tác giả muốn tỏ lòng biết ơn đối với những người nhân hậu và sống thương thiện nhưng cũng đưa ra những bài học đích đáng cho những kẻ tham lam, không làm gì mà thích sai khiến người khác và đạt được nguyện vọng của mình.

Ông lão đánh cá và con cá vàng là một trong những tác phẩm xuất sắc của cây đại thụ làng thơ văn nước Nga nói riêng và thế giới nói chung – Puskin. Tác phẩm chính là thông điệp về chiến thắng tất yếu của cái thiện và quả báo thích đáng cho những kẻ độc ác, tham lam.

Nội dung của truyện xoay quanh cuộc sống của hai vợ chồng ông lão đánh cá nghèo khổ. Ông lão hiền lành, nhưng mụ vợ lại là kẻ tham lam, suốt ngày đay nghiến, bắt chồng làm hết việc này tới việc khác.

     Một ngày nọ, ông lão đi đánh cá và bắt được một con cá vàng, cá van xin được tha và hứa sẽ báo đáp, nhưng ông lão lại thả cá đi mà không đòi gì cả. Đây là một chi tiết chứng tỏ sự lương thiện, chất phác và không ham phú quý của ông lão đánh cá. Nhưng mụ vợ của ông lại trái ngược hoàn toàn. Nghe ông kể lại, mụ vợ nổi điên, mắng mỏ ông là kẻ ngu ngốc rồi bắt ông trở ra biển, tìm cá vàng xin một cái máng lợn mới.

     Tuy nhiên, một cái máng lợn làm sao có thể thỏa mãn được bản tính tham lam của mụ vợ. Thế là mụ ta liên tiếp bắt ông ra biển đòi cá vàng báo đáp nào là ngôi nhà mới, nào là được làm nhất phẩm phu nhân, thậm chí mụ còn đòi làm nữ hoàng và buộc cá vàng phải ở bên cạnh để hầu hạ. Qua nhân vật này, Puskin đã phác họa rõ nét một con người tiêu biểu cho những kẻ tham lam, "được voi đòi tiên", không biết điểm dừng. Và sự tham lam quá độ đã khiến bà ta phải trả giá. Cá vàng đã thu hồi lại tất cả mọi thứ, để bà ta lại trở về với cuộc sống nghèo khổ bên cái máng lợn cũ nát.

     Song có một điều là mọi người thường tập trung vào lòng tham của mụ vợ và bài học cho những kẻ không biết thỏa mãn như mụ ta và ca ngợi bản tính lương thiện, thật thà của ông lão mà bỏ qua một khía cạnh khác cũng quan trọng không kém. Đó chính là sự hiền lành tới nhu nhược của ông lão. Đáng lý ra, là một người đàn ông, ông lão phải có đủ bản lĩnh để đưa ra quyết định nhưng dù có khuyên can thì cuối cùng vẫn nghe theo sự sai khiến của mụ mà đòi hỏi cá vàng. Có lẽ chính sự nhu nhược đó cũng là lý do khiến ông lão phải sống mãi với kiếp nghèo và chịu đựng mụ vợ của mình.

     Theo cảm nhận của em, truyện có nhiều nét tương đồng với truyện cổ tích dân gian Việt Nam. Bởi nó truyển tải thông điệp "ở hiền gặp lành", tham lam sẽ gặp quả báo. Mọi thứ đều phải do mình làm ra và phải biết ơn khi nhận được, chứ không thể có chuyện ngồi không hưởng lộc.

     Bên cạnh đó, Puskin còn muốn nhắn nhủ thêm một bài học nữa, đó là mọi thứ đều có giới hạn, khi con người cố chấp vượt qua giới hạn đó thì tất yếu sẽ phải trả giá.