Giải bài tập SGK Bài 3 Giáo dục kinh tế và pháp luật 10

Em hãy cho biết các nhận định sau đây đúng hay sai? Vì sao?

A. Thị trường là nơi thực hiện hoạt động mua và bán.

B. Người mua, người bán là một trong những yếu tố cơ bản của thị trường.

C. Chỉ có thể tìm đến thị trường thì con người mới thoả mãn được nhu cầu.

D. Tiền là một yếu tố cơ bản của thị trường.

E. Mua - bán không phải là quan hệ của thị trường.

Cà phê là nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với sự tham gia của nhiều chủ thể khác nhau trong quá trình sản xuất, chế biến và tiêu thụ. Kênh xuất khẩu phần lớn dưới hình thức nguyên liệu thô (cà phê nhân) chiếm đến 95% sản lượng cà phê sản xuất ra. Các doanh nghiệp chế biến sử dụng nguyên liệu từ cà phê nhân để chế biến ra cà phê rang xay, cà phê hoà tan,... Những sản phẩm này được tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đi một số nước trên thế giới. Trong bối cảnh chuyển đổi số nền kinh tế, bên cạnh các kênh giao dịch trực tiếp, truyền thống của thị trường cà phê thì ngày càng có nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh cà phê sử dụng sàn giao dịch điện tử để kết nói với khách hàng, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm.

a) Em hãy chỉ ra sự khác biệt về chủ thể tham gia mua bán đổi với cà phê nhân và cà phê hoà tan. Hai loại sản phẩm cà phê đó được trao đổi trên những loại thị trường nào?

b) Nếu xét theo phạm vi không gian, cà phê Việt Nam được bán ở những thị trường nào? Cách thức giao dịch giữa các chủ thể của thị trường cà phê hiện nay có điểm gì mới?

Bạn A cho rằng, thị trường có chức năng cung cấp thông tin để các chủ thể kinh tế điều tiết hoạt động sản xuất và tiêu dùng sao cho có lợi nhất. Em có đồng ý với nhận định của bạn A không? Vì sao?

Em hãy tham gia vào cuộc tranh luận sau đây và chia sẻ ý kiến của mình.

Hai bạn M và C tranh luận với nhau về chức năng của thị trường, bạn M khẳng định, thị trường xác định mức giá tương ứng với số lượng hàng hoá mà người bán muốn bán, người mua muốn mua. Bạn C không đồng ý vì cho rằng mua bao nhiêu, bán giá như thế nào là do thoả thuận của người mua và người bán chứ thị trường không can thiệp.

Em hãy cùng bạn lập kế hoạch để khảo sát một số thị trường tại nơi em sinh sống theo gợi ý sau:

- Đối tượng khảo sát;

- Tên thị trường khảo sát;

- Thời gian khảo sát;

- Nội dung khảo sát;

- Các công việc được thực hiện khi khảo sát;

- Kết luận sau khảo sát;

- Báo cáo kết quả khảo sát (cách thức báo cáo, địa điểm báo cáo,...).

Em hãy cùng người thân trong gia đình (bố, mẹ, anh, chị,...) tham gia một thị trường tại nơi em sinh sống và ghi chép lại những gì em đã được trải nghiệm tại thị trường này.

Căn cứ vào những cách phân loại thị trường đã học, em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết hình ảnh đó mô tả loại thị trường nào. (Có thể có nhiều phương án trả lời cho một hình ảnh).

Thị trường là lĩnh vực trao đổi, mua bán mà ở đó các chủ thể kinh tế tác động qua lại lẫn nhau để xác định:

A. nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng.

B. số lượng và giá cả hàng hóa, dịch vụ.

C. chất lượng và mẫu mã hàng hóa, dịch vụ.

D. lượng tiền và lượng hàng hoá, dịch vụ.

Theo em, nhận định nào dưới đây không đúng khi nói về thị trường?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Thị trường xuất hiện cùng với sự ra đời của sản xuất và lưu thông hàng hoá.

B. Thị trường ngày càng mở rộng khi sản xuất hàng hoá ngày càng phát triển.

C. Thị trường luôn bị tác động và chi phối bởi các quy luật kinh tế khách quan.

D. Thị trường luôn hoạt động theo mệnh lệnh và sự quản lí của Nhà nước.

Các yếu tố nào dưới đây là các yếu tố cơ bản của thị trường?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Lãi suất, tiền tệ, giá cả.

B. Giá cả, số lượng, chất lượng hàng hoá, dịch vụ.

C. Hàng hoá, tiền tệ, giá cả, người mua, người bán.

D. Hàng hoá, dịch vụ, số lượng, chất lượng, chủng loại.

Quan hệ nào dưới đây không phải là quan hệ cơ bản của thị trường?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Quan hệ hàng hóa - tiền tệ.     B. Quan hệ mua - bán.

C. Quan hệ cạnh tranh hợp tác.   D. Quan hệ cung cầu.

Em hãy cho biết những nhận định dưới đây là đúng hay sai. Giải thích vì sao.

A. Thị trường là cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng.

B. Thị trường là môi trường quan trọng thúc đẩy sản xuất và trao đổi hàng hóa.

C. Hình thức sản phẩm đáp ứng yêu cầu của người mua là yếu tố quan trọng nhất để hàng hóa bán được trên thị trường.

D. Thị trường xác định số lượng hàng hóa mà người bán sẵn sàng bán, người mua sẵn sàng mua ở mỗi mức giá nhất định.

E. Thị trường luôn luôn tồn tại ở một địa điểm cụ thể, có thể quan sát được.

Em hãy xếp những loại hàng hóa, dịch vụ sau đây vào loại thị trường phù hợp đã cho và giải thích sự sắp xếp của em.

Đọc thông tin.

Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam đã chính thức vận hành toàn diện từ ngày 01/01/2019. Chuyển từ thị trường phát điện cạnh tranh sang thị trường bán buôn điện cạnh tranh là bước chuyển đổi lớn căn bản, thay đổi mô hình tổ chức sản xuất, kinh doanh điện. Thị trường bán buôn điện cạnh tranh cũng sẽ tác động lớn đến các mặt hoạt động chung của ngành điện. Việc đưa thị trường bán buôn điện cạnh tranh vào vận hành sẽ đem lại lợi ích cho người sử dụng điện, vì nhiều người bán thì sẽ có sự cạnh tranh lẫn nhau, dẫn tới giá điện được phản ánh sát thực tế. Việc này cũng mang lại lợi ích cho các đơn vị cung cấp điện trong việc chủ động công tác vận hành, rút ngắn thời gian bảo trì, sửa chữa, cắt giảm chi phí để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Theo đánh giá của Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, nếu thị trường bán buôn điện cạnh tranh được triển khai có hiệu quả sẽ có tác dụng thúc đẩy giai đoạn tiếp theo là vận hành thị trường bán lẻ điện cạnh tranh - giai đoạn cuối cùng của lộ trình thị trường điện cạnh tranh ở Việt Nam.

(Tổng hợp tin từ Hiệp hội Năng lượng Việt Nam)

a) Thông tin trên cho biết tình hình của loại thị trường sản phẩm cụ thể nào?

b) Thị trường sản phẩm đó có thể được phân loại như thế nào?

Đại dịch COVID-19 đã làm thay đổi nhiều thói quen của người tiêu dùng, trong đó có thói quen mua hàng. Các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh như giãn cách xã hội, hạn chế tiếp xúc.... khiến việc đặt hàng trên thiết bị di động, giao hàng tại địa chỉ của khách hàng trở nên phù hợp và thuận tiện hơn. Sự thay đổi này đã làm phổ biển một phương thức mới của việc mua và bán trên thị trường. Để thích ứng với xu hướng và cách thức tiêu dùng mới của người dân, các doanh nghiệp cũng phải sáng tạo, phản ứng nhanh. Theo đó, thay đổi mô hình kinh doanh, từ sản xuất đến phân phối, vận chuyển, tiêu thụ, là giải pháp tốt nhất giúp doanh nghiệp phát triển trong tình hình mới.

a) Thông tin trong trường hợp trên cho em biết điều gì về phương thức giao dịch mới trên thị trường? Loại thị trường mới này có tên gọi là gì?

b) Em hãy mô tả một vài đặc điểm chính của phương thức giao dịch mới trên thị trường. So với phương thức giao dịch truyền thống, phương thức mới này có ưu thế hơn ở những điểm nào?

Ở tỉnh T người nông dân chuyển từ trồng lúa sang trồng dưa xuất khẩu, vì loại sản phẩm này có giá cao trên thị trường. Trường hợp này, người nông dân đã căn cứ vào chức năng nào của thị trường để chuyển đổi cơ cấu cây trồng?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Chức năng thừa nhận sự phù hợp của hàng hoá với nhu cầu xã hội.

B. Chức năng khuyến khích tính năng động của chủ thể kinh tế.

C. Chức năng điều tiết hoạt động kinh tế của con người.

D. Chức năng điều tiết sản xuất, tiêu dùng.

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, nhu cầu tiêu dùng khẩu trang của xã hội tăng nhanh trong khi nguồn cung cấp không tăng theo kịp, dẫn đến hiện tượng khan hiếm hàng hoá và tăng giá sản phẩm. Nhiều chủ thể sản xuất ngành dệt may đã chuyển một phần nguồn lực của mình sang đầu tư sản xuất khẩu trang, phục vụ tiêu thụ nội địa và xuất khẩu.

Theo em, thị trường đã thực hiện những chức năng nào trong trường hợp trên?

Hiện nay, gạo Việt Nam đã có mặt tại rất nhiều quốc gia trên thế giới. Trong đó châu Á vẫn là thị trường chính, tiếp đến là thị trường châu Phi. Có thể kể đến các thị trường gạo lớn nhất của Việt Nam là: Phi-lip-pin, Trung Quốc, Ma-lai-xi-a. Gha-na, Bờ Biển Ngà, I-rắc, In-đô-nê-xi-a, Sê-nê-gan,... Không chỉ giữ vững các thị trường truyền thống, quá trình tái cơ cấu nông nghiệp đã giúp hạt gạo Việt Nam vươn tới nhiều thị trường khó tính hơn. Cùng với sự rộng mở của các hiệu định thương mại tự do thế hệ mới như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hay Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), gạo Việt Nam đã có thể chinh phục được những thị trường mới. Cùng với hành trình phát triển của đất nước, hạt gạo không chỉ hoàn thành sứ mệnh đảm bảo an ninh lương thực mà còn trở thành một nông sản xuất khẩu có giá trị hàng tỉ đô la Mỹ, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu trên thế giới.

(Tổng hợp từ trang thông tin kinh tế của TTXVN, bnews.vn)

a) Thông tin trong trường hợp trên đề cập đến những loại thị trường nào?

b) Qua thông tin đó, em nhận thấy thị trường đã thể hiện chức năng gì đối với sản phẩm gạo Việt Nam?

Em hãy sắp xếp các câu sau đây thành một bản tin dự báo về thị trường xe điện toàn cầu.

A. Các quốc gia trên thế giới đã thiết lập các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo công suất phù hợp với khả năng của mình.

B. Các nhà sản xuất đẩy mạnh tiến độ để cung cấp xe điện trên toàn thế giới.

C. Quy mô thị trường xe điện toàn cầu dự kiến sẽ tăng từ khoảng 5 nghìn chiếc vào năm 2021 và đến khoảng 35 nghìn chiếc vào năm 2030.

D. Chính sách từ chính phủ hỗ trợ các phương tiện không phát thải khí nhà kính thông qua trợ cấp và giảm thuế.

E. Nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng tăng đối với việc di chuyển bằng phương tiện phát khí thải thấp.