Thị trường ra đời gắn liền với sự phát triển của kinh tế hàng hoá. Nó là cầu nối giữa sản xuất với tiêu dùng. HOC247 mời các em cùng tham khảo bài học Bài 3: Thị trường và chức năng của thị trường thuộc bộ sách Chân Trời Sáng Tạo dưới đây để nắm được vai trò bản chất, chức năng của thị trường và các vấn đề liên quan. Từ đó biết phê phán các hành vi không đúng khi tham gia thị trường. Chúc các em có nhiều kiến thức bổ ích!
Tóm tắt lý thuyết
|
Thị trường là "cầu nối" giữa sản xuất với tiêu dùng. Việc sản xuất ra hàng hoá gì, cán Có dịch vụ nào đều xuất phát từ nhu cầu thị trường. |
|---|
Câu hỏi: Chia sẻ hiểu biết của em về một số loại thị trường ở địa phương sinh sống.
Trả lời:
Một số loại thị trường ở địa phương em:
+ Thị trường hàng hóa: Hàng ngày, tại khu chợ trung tâm của xã bày bán rất nhiều các mặt hàng như tôm, thịt, cá, giò, rau,…phục vụ bữa ăn của người dân, người bán người mua tấp nập.
+ Thị trường dịch vụ: Các cửa hàng dịch vụ như cắt tóc, gội đầu, massage, làm móng, chăm sóc da,…mọc lên như nấm, phục vụ nhu cầu của người dân.
1.1. Khái niệm thị trường
Câu hỏi: Đọc thông tin trang 18, SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời các câu hỏi sau:
- Hoạt động kinh tế nào diễn ra tại chợ trong trường hợp trên? Các yếu tố nào tham gia vào hoạt động kinh tế đó?
- Trong các hoạt động kinh tế kể trên, các chủ thể kinh tế tác động với nhau nhằm xác định điều gì? Các quan hệ kinh tế nào được xác lập?
Trả lời:
- Hoạt động kinh tế diễn ra tại chợ là hoạt động mua bán các mặt hàng Tết.
- Các yếu tố tham gia vào hoạt động kinh tế đó là: người mua, người bán và hàng hóa.
- Trong các hoạt động kinh tế trên các chủ thể tác động với nhau nhằm xác định giá cả, số lượng hàng hóa.
- Các quan hệ kinh tế được xác lập là phân phối - trao đổi và tiêu dùng.
1.2. Các loại thị trường
Câu 1: Em hãy quan sát các tranh dưới đây và xác định các loại thị trường tương ứng.
Trả lời:
- Tranh 1: Thị trường hàng hóa (Thị trường bất động sản)
- Tranh 2: Thị trường hàng hóa (Thị trường thiết bị)
- Tranh 3: Thị trường dịch vụ (Thị trường chứng khoán)
Câu 2: Đọc thông tin trang 19, SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời các câu hỏi sau:
- Xác định các loại thị trường và căn cứ xác định thị trường trong thông tin trên.
- Ngoài những loại thị trường trên, em hãy kể những loại thị trường khác mà em biết.
Trả lời:
- Nhận xét việc làm của chị B:
+ Giúp cho người mua yên tâm về chất lượng hàng hóa mà chị bán.
+ Việc chị chủ động tìm hiểu nguồn gốc sản phẩm trước khi nhập vào thể hiện trách nhiệm của một người phân phối sản phẩm đến tay người tiêu dùng.
+ Giá cả và hạn sử dụng được niêm yết công khai, rõ ràng giúp người sử dụng dễ dàng theo dõi và lựa chọn sản phẩm phù hợp.
- Vai trò của bản thân với tư cách là một chủ thể tham gia trong nền kinh tế: Đảm bảo chất lượng sản phẩm mình phân phối, đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng,không tự ý nâng giá sản phẩm, không đầu cơ, tích trữ, gây bất ổn cho nền kinh tế chung của đất nước.
1.3. Các chức năng của thị trường
Câu 1: Đọc trường hợp 1 trang 20, SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời các câu hỏi sau:
- Thị trường cung cấp cho công ty A những thông tin gì? Những thông tin đó có ý nghĩa như thế nào đối với công ty A?
- Sản phẩm mới của công ty A có được người tiêu dùng thừa nhận không? Vì sao?
Trả lời:
- Thị trường cung cấp cho công ty A những thông tin sau:
+ Nhu cầu của người tiêu dùng về sản phẩm dầu gội tự nhiên.
+ Trên thị trường chưa có sản phẩm này.
- Những thông tin đó giúp công ty A định hướng sản xuất tạo ra những sản phẩm dầu gội đầu làm từ tự nhiên để đáp ứng thị hiếu, nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời tạo động lực giúp công ty A phát triển sản xuất các sản phẩm làm từ tự nhiên khác.
- Sản phẩm mới của công ty A rất được người tiêu dùng đón nhận và đánh giá cao vì sản phẩm đó đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng về sản phẩm dầu gội đầu tự nhiên, hơn nữa tại thời điểm đó chưa có sản phẩm dầu gội tự nhiên nào khác trên thị trường.
Câu 2: Đọc trường hợp 2 trang 20, SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo và trả lời câu hỏi sau:
Dựa vào thông tin thị trường cung cấp, người trồng cà phê đã có những quyết định mở rộng hay thu hẹp sản xuất như thế nào?
Trả lời:
Dựa trên thông tin thị trường cung cấp, người trồng cà phê đã có quyết định mở rộng sản xuất bằng cách tăng diện tích đất canh tác và đầu tư vốn lớn vào chăm sóc cà phê vụ mới.
|
- Thị trường là lĩnh vực trao đổi, mua bán mà ở đó các chủ thể kinh tế tác động qua lại lẫn nhau để xác định giá cả và số lượng hàng hoá, dịch vụ. - Phân loại thị trường: + Căn cứ theo đối tượng hàng hoá, dịch vụ được trao đổi, mua bán: thị trường hàng hoá (thị trường gạo, thị trường sắt thép...), thị trường dịch vụ (thị trường chăm sóc sắc đẹp, thị trường chứng khoán,...) gắn với các loại hàng hoá, dịch vụ khác nhau. + Căn cứ vào vai trò của các yếu tố được trao đổi, mua bán: thị trường tư liệu tiêu dùng, thị trường tư liệu sản xuất. + Căn cứ vào phạm vi hoạt động thị trường trong nước và thị trường thế giới. + Căn cứ vào vào tính chất và cơ chế vận hành thị trường cạnh tranh hoàn hảo, thị trường cạnh tranh không hoàn hảo (độc quyền). - Chức năng của thị trường: + Thừa nhận giá trị của hàng hoá; + Cung cấp thông tin cho các chủ thể kinh tế; + Điều tiết, kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng. |
|---|
Bài tập minh họa
Bài tập: Em hãy đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
Cà phê là nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với sự tham gia của nhiều chủ thể khác nhau trong quá trình sản xuất, chế biến và tiêu thụ. Kênh xuất khẩu phần lớn dưới hình thức nguyên liệu thô (cà phê nhân) chiếm đến 95% sản lượng cà phê sản xuất ra. Các doanh nghiệp chế biến sử dụng nguyên liệu từ cà phê nhân để chế biến ra cà phê rang xay, cà phê hoà tan,... Những sản phẩm này được tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đi một số nước trên thế giới. Trong bối cảnh chuyển đổi số nền kinh tế, bên cạnh các kênh giao dịch trực tiếp, truyền thống của thị trường cà phê thì ngày càng có nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh cà phê sử dụng sàn giao dịch điện tử để kết nói với khách hàng, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm.
a) Em hãy chỉ ra sự khác biệt về chủ thể tham gia mua bán đổi với cà phê nhân và cà phê hoà tan. Hai loại sản phẩm cà phê đó được trao đổi trên những loại thị trường nào?
b) Nếu xét theo phạm vi không gian, cà phê Việt Nam được bán ở những thị trường nào? Cách thức giao dịch giữa các chủ thể của thị trường cà phê hiện nay có điểm gì mới?
Hướng dẫn giải:
- Đọc trường hợp.
- Chỉ ra sự khác biệt về chủ thể tham gia mua bán đổi với cà phê nhân và cà phê hoà tan. Nêu thị trường mà hai loại sản phẩm cà phê đó được trao đổi.
- Nếu xét theo phạm vi không gian, kể tên thị trường mà cà phê Việt Nam được bán.
- Chỉ ra điểm mới của cách thức giao dịch giữa các chủ thể của thị trường cà phê hiện nay.
Lời giải chi tiết:
a)
- Sự khác biệt về chủ thể tham gia mua bán đối với cà phê nhân và cà phê hoà tan:
+ Chủ thể mua bán cà phê nhân: doanh nghiệp chế biến cà phê.
+ Chủ thể mua bán cà phê hoà tan: người tiêu dùng từ các nước.
- Hai loại sản phẩm cà phê được trao đổi trên những loại thị trường:
+ Cà phê nhân: tiêu thụ cho các doanh nghiệp chế biến sử dụng nguyên liệu để chế biến.
+ Cà phê hoà tan: tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đi một số nước trên thế giới.
b)
- Xét theo phạm vi không gian, cà phê Việt Nam được bán ở những thị trường:
+ Thị trường trong nước.
+ Thị trường thế giới.
- Cách thức giao dịch giữa các chủ thể của thị trường cà phê hiện nay có điểm mới là: ngày càng có nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh cà phê sử dụng sàn giao dịch điện tử ( thị trường trực tuyến) để kết nối với khách hàng, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm.
3. Luyện tập và củng cố
Qua bài học Bài 3: Thị trường và chức năng của thị trường, các em cần:
- Nêu được khái niệm thị trường.
- Liệt kê được các loại thị trường.
- Liệt kê được chức năng của thị trường.
- Phê phán các hành vi không đúng khi tham gia thị trường.
3.1. Trắc nghiệm Bài 3: Thị trường và chức năng của thị trường - Giáo dục KT và PL
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Bài 3 cực hay với 10 câu hỏi có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Căn cứ theo đối tượng hàng hoá, dịch vụ được trao đổi, mua bán.
- B. Căn cứ vào vai trò của các yếu tố được trao đổi, mua bán.
- C. Căn cứ vào phạm vi hoạt động thị trường.
- D. Cả A, B, C đều đúng.
-
- A. Là lĩnh vực trao đổi, mua bán.
- B. Các chủ thể kinh tế tác động qua lại lẫn nhau để xác định giá cả.
- C. Các chủ thể kinh tế tác động qua lại lẫn nhau để xác định số lượng hàng hoá, dịch vụ.
- D. Cả A, B, C đều đúng.
-
Câu 3:
Thị trường có chức năng gì?
- A. Thừa nhận giá trị của hàng hoá.
- B. Cung cấp thông tin cho các chủ thể kinh tế.
- C. Điều tiết, kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng.
- D. Cả A, B, C đều đúng.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Bài 3 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Luyện tập 1 trang 21 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Luyện tập 2 trang 21 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Luyện tập 3 trang 21 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Luyện tập 4 trang 22 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Vận dụng 1 trang 22 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Vận dụng 2 trang 22 SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo
Giải bài tập Củng cố 1 trang 18 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 2 trang 18 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 3 trang 18 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 4 trang 19 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 5 trang 19 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 6 trang 19 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Củng cố 7 trang 19 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Luyện tập 1 trang 20 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Luyện tập 2 trang 20 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Luyện tập 3 trang 21 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Luyện tập 4 trang 21 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
Giải bài tập Vận dụng trang 22 SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 Chân Trời Sáng Tạo - CTST
4. Hỏi đáp Bài 3: Thị trường và chức năng của thị trường - Giáo dục KT và PL
Trong quá trình học bài và thực hành bài tập, có điểm nào còn thắc mắc các em có thể đặt câu hỏi trong mục Hỏi đáp để được sự hỗ trợ từ cộng đồng HỌC247.
