Địa lí 10 Cánh diều Bài 30: Phát triển bền vững và tăng trưởng xanh

a. Khái niệm

- Trong Báo cáo Brundtland của Uỷ ban Thế giới về Môi trường và Phát triển (WCED) đưa ra năm 1987 đã đưa ra khái niệm bền vững: “Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm đáp ứng những yêu cầu của hiện tại mà không làm tồn hại đến khả năng thoả mãn nhu cầu của chính các thế hệ mai sau”.

- Nói cách khác, phát triển bền vững là sự phát triển hài hòa cả về kinh tế, xã hội và môi trường ở các thể hệ nhằm không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống con người.

Hình 30.1. Ba trụ cột chính của phát triển bền vững

b. Sự cần thiết phải phát triển bền vững

- Về kinh tế: Phát triển kinh tế với mục tiêu tăng trưởng GDP quá cao trong thời gian ngắn đã dẫn tới việc khai thác tài nguyên thiên nhiên nhiều hơn, đồng thời cũng tạo ra chất thải nhiều hơn. Hậu quả làm cho môi trường sinh thái dần bị suy giảm.

- Về xã hội: Tình trạng gia tăng dân số quá nhanh, tỉ lệ người nghèo ở một số nước đang phát triển nhiều lên, hiện tượng bất bình đẳng trong phân phối thu nhập phổ biển, .....

- Về môi trường: Tài nguyên thiên nhiên ngày càng suy giảm, môi trường bị ônhiễm nặng nề, nhiều giống loài động vật, thực vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.

⇒ Sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi trường, phát triển phải đảm bảo cho con người có đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao trong môi trường sống lành mạnh. Đó chính là sự phát triển bền vững mà xã hội đang thực hiện.

a. Khái niệm

Tăng trưởng xanh là phương thức phát triển kinh tế bền vững, một bộ phận của phát triển bền vững nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế và phát triển, đồng thời bảo tồn môi trường, ngăn chặn sự mất mát về đa dạng sinh học và giảm thiểu việc sử dụng không bền vững tài nguyên thiên nhiên. Khái niệm này được bắt nguồn từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

b. Biểu hiện

- Giảm thiểu phát thải khí nhà kính, giảm nhẹ biến đổi khí hậu.

+ Sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.

+ Giảm mức tiêu hao năng lượng trong sản xuất và dịch vụ (vận tải, thương mại).

- Xanh hoá sản xuất bao gồm: Đầu tư phát triển vốn tự nhiên, ngăn ngừa và xử lí ô nhiễm.

+ Sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.

+ Sử dụng năng lượng tái tạo, vật liệu mới, vật liệu thay thế; sử dụng công nghệ mới, công nghệ cao để tăng năng suất lao động, sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường.

+ Phát triển nông nghiệp hữu cơ, áp dụng khoa học và kĩ thuật nông nghiệp hiện đại để có năng suất và hiệu quả cao.

- Xanh hoá lối sống và tiêu dùng bền vững:

+ Kết hợp lối sống truyền thống đẹp với những tiện nghi văn minh, hiện đại.

+ Đô thị hoá bền vững gồm xử lí rác thải, chất thải; duy trì lối sống hoà hợp với thiên nhiên ở nông thôn.

Hình 30.3. Sơ đồ tăng trưởng xanh trong nông nghiệp, công nghiệp và lối sống

Bài tập 1: Phát triển bền vững là gì? Vì sao phải phát triển bền vững? Tăng trưởng xanh được hiểu như thế nào và các biểu hiện của nó ra sao?

Hướng dẫn giải:

- Khái niệm: Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm đáp ứng những yêu cầu của hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng thoả mãn nhu cầu của chính các thế hệ mai sau.

- Trên phạm vi toàn cầu, loài người đang đứng trước thử thách lớn, xung đột giữa con người với thế giới tự nhiên ngày càng gia tăng và trở nên gay gắt trên nhiều mặt -> Cần phải phát triển bền vững.

- Tăng trưởng xanh là sự tăng trưởng tập trung vào phát triển kinh tế bền vững với môi trường để thúc đẩy sự phát triển cac-bon thấp và tiến bộ xã hội.

Bài tập 2: Mô hình định hướng của tăng trưởng xanh là gì?

Hướng dẫn giải:

Tăng trưởng xanh là định hướng mới thúc đẩy kinh tế phát triển theo những mô hình tiêu thụ và sản xuất bền vững, đảm bảo nguồn vốn tự nhiên tiếp tục cung cấp cho đời sống và sản xuất của con người trong hiện tại và cho thế hệ tương lai.

Bài tập 3: Nhiệt độ Trái đất ngày càng tăng lên là do đâu?

Hướng dẫn giải:

Hiện nay nhiệt độ Trái đất ngày càng tăng lên là do hiện tượng hiệu ứng nhà kính (nguyên nhân làm gia tăng hiệu ứng nhà kinh là từ các hoạt động công nghiệp, tàn phá rừng, chất thải sinh hoạt của con người,…).

Học xong bài này các em cần biết:

- Trình bày được khái niệm và sự cần thiết phải phát triển bền vững.

- Trình bày được khái niệm và biểu hiện của tăng trưởng xanh.

- Liên hệ được một số vấn để về tăng trướng xanh tại địa phương.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lí 10 Cánh diều Chương 10 Bài 30 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Phát biểu nào sau đây không đúng về vấn đề môi trường?

  • A. Giải quyết vấn đề môi trường cần cả chính trị, kinh tế và khoa học
  • B. Hiện nay môi trường sinh thái bị ô nhiễm và suy thoái nghiêm trọng
  • C. Phải bằng mọi cách sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi trường
  • D. Sự phát triển khoa học kĩ thuật là nguyên nhân ô nhiễm môi trường

• Câu 2:

  Việc giải quyết vấn đề môi trường đòi hỏi sự nỗ lực chung của các quốc gia và toàn thể loài người, không phải vì sao?

  • A. Tài nguyên tự nhiên phân bố không đều
  • B. Các phản ứng dây chuyền ở môi trường
  • C. Môi trường là không thể chia cắt được
  • D. Quy luật tuần hoàn vật chất, năng lượng

• Câu 3:

  Phát triển bền vững là bảo đảm cho con người có đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao trong điều kiện ra sao?

  • A. Môi trường sống lành mạnh
  • B. Xã hội đảm bảo sự ổn định
  • C. Tình hình an ninh toàn cầu tốt
  • D. Nền kinh tế tăng trưởng cao

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lí 10 Cánh diều Chương 10 Bài 30 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 119 SGK Địa lí 10 Cánh diều - CD

Câu hỏi trang 120 SGK Địa lí 10 Cánh diều - CD

Câu hỏi trang 121 SGK Địa lí 10 Cánh diều - CD

Luyện tập trang 121 SGK Địa lí 10 Cánh diều - CD

Vận dụng trang 121 SGK Địa lí 10 Cánh diều - CD

Giải Câu hỏi 1 trang 55 SBT Địa lí 10 Cánh diều - CD

Giải Câu hỏi 2 trang 55 SBT Địa lí 10 Cánh diều - CD

Giải Câu hỏi 3 trang 55 SBT Địa lí 10 Cánh diều - CD

Giải Câu hỏi 4 trang 55 SBT Địa lí 10 Cánh diều - CD

Giải Câu hỏi 5 trang 55 SBT Địa lí 10 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!