Soạn bài Tuổi thơ tôi tóm tắt - Chân trời sáng tạo Ngữ văn 6

- Phần 1: (Từ đầu đến "dế mọi, dế cơm"): Câu chuyện về Lợi và dế lửa.

- Phần 2: (Tiếp đến "ghét nó nữa"): Tai họa từ sự chọc ghẹo của các bạn.

- Phần 3: (Còn lại): Tang lễ của dế lửa.

- Thể loại hồi kí cùng với sự kết hợp của kết cấu truyện lồng trong truyện cùng hệ thống từ ngữ gần gũi, phù hợp với đối tượng lời nói.

Câu hỏi: Em từng vô ý làm tổn thương người khác hay chưa? Nếu có, sự việc ấy xảy ra như thế nào?

Gợi ý:

- Em đã vô tình làm tổn thương mẹ khi cãi lại mẹ vì mẹ không cho đi chơi.

- Sự việc đó xảy ra vào ngày sinh nhật bạn Hoa ở lớp, vì sinh nhật tổ chức buổi tối nhà bạn lại rất xa nhà em nên mẹ không thể đưa em đi được, em đã giận dỗi và cãi lại mẹ.

Câu 1. Vì sao Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa cho bạn?

Gợi ý:

- Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa vì dế lửa đánh nhau không ai bì được. Con này nổi tiếng lì đòn, có hàm răng khỏe, dễ dàng cắn đứt những con dế than to gấp đôi.

Câu 2. Em đoán xem, chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Căn cứ vào yếu tố nào để đoán như vậy?

Gợi ý:

- Em đoán chuyện xảy ra tiếp theo là Lợi bị thầy thu hộp diêm đựng chú dế lại, và Lợi sẽ mất chú dế của mình.

- Dựa vào chi tiết cả lớp đang chăm chú học bài nhưng Bảo tóm quần Lợi để dế kêu lên.

Câu 3. Thái độ của các bạn đối với Lợi cho thấy họ là người như thế nào?

Gợi ý:

- Thái độ của các bạn đối với lợi cho thấy họ không phải là những người xấu. Chỉ vì sự ganh tị với Lợi khi có con dế lửa nên bày trò trọc cậu.

- Sau khi thấy Lợi khóc vì con dế đã chết, lòng họ cũng chùng xuống, không thể vui nổi vì đã vô ý làm tổn thương Lợi, thấy có lỗi với Lợi rất nhiều.

Câu 1. Ấn tượng chung của em về văn bản là gì?

Gợi ý:

- Ấn tượng chung của em về văn bản là cách kể chuyện chân thực, dí dỏm với những tình huống thú vị và mang nhiều thông điệp ý nghĩa.

Câu 2. Hãy chỉ ra các cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhân vật Lợi.

Gợi ý:

- Cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhân vật “Lợi”: trùm sỏ, thu vén cá nhân, ra giá nghiêm chỉnh, làm giàu.

Câu 3. Khi biết dế lửa chết, Lợi đã phản ứng như thế nào? Vì sao?

Gợi ý:

- Phản ứng của Lợi: Khi biết dế lửa chết, Lợi đã khóc rưng rức vì Lợi đã mất đi con chiến mã thắng mọi đối thủ của mình.

- Giải thích: Đối với Lợi, con dế ấy là báu vật. Lợi sợ sẽ thua các bạn trong những trò chơi sau và vì Lợi yêu quý chú dế này.

Câu 4. Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng. Những chi tiết nào thể hiện điều đó?

Gợi ý:

- Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng.

- Những chi tiết nào thể hiện điều đó là:

+ Lợi chôn chú dế dưới gốc cây bời lời sau vườn nhà nó.

+ Nó đặt vào hộp các-tông rồi bọc lại bằng tờ báo có in màu, buộc quanh bằng những sợi lá chuối tước mảnh.

+ Đám tang tất cả bạn bè đều có mặt, thậm chí thầy Phu cũng đến rất buồn bã và trang nghiêm.

+ Tôi cầm quốc, Lợi đào đất. Tôi cố đào thật sâu và vuông vức.

+ Cả bọn ném sỏi vào quan tài của chú dế và ném cho thật đầy.

Câu 5. Trong truyện Tuổi thơ tôi:

a. Nhân vật nào được nói đến nhiều nhất? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?

b. Dế lửa là nhân vật gây ra sự chia rẽ giữa Lợi và các bạn hay là nhân vật khiến họ xích lại gần nhau hơn? Hãy nêu một số chi tiết để chứng minh.

Gợi ý:

a. Nhân vật được nói đến nhiều nhất là Lợi. Bởi lẽ Lợi là bạn thân của tác giả, trong câu chuyện tuổi thơ của tác giả Lợi có một dấu ấn đậm nét.

b.

- Dế lửa lúc đầu là nhân vật gây ra sự chia rẽ giữa Lợi và sau này lại là nhân vật khiến họ xích lại gần nhau hơn. Vì lúc đầu các bạn tìm mọi cách để phá chú dế của Lợi, để Lợi không còn thắng trên trường đua nhưng sau đó họ đã hối lỗi và cùng Lợi cử hành tang lễ nghiêm trang cho chú dế.

- "Khi chú dế chết Lợi khóc như mưa bấc, bình thường là trùm sỏ nhưng bấy giờ cậu cũng yếu đuối, các bạn mới cảm nhận được sự đồng cảm trong con người Lợi "Khi thấy nó khóc như mưa bấc, bọn tôi cũng tan nát cõi lòng, chẳng còn tâm trạng nào mà ghét nó nữa." hay "đám tang chú dế bọn tôi đều có mặt, im lìm, buồn bã, trang nghiêm."

Câu 6. Theo em, vì sao cái chết của dế lửa lại tạo ra một sự thay đổi lớn trong tình cảm của các bạn và thầy Phu đối với Lợi? Sự thay đổi ấy đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện như thế nào?

Gợi ý:

- Cái chết của dế lửa đã cho thấy Lợi là một cậu bé tình cảm, nhân hậu. Từ việc ganh tị, trở nên đồng cảm.

- Sự thay đổi đó đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện thêm rõ ràng hơn.

Câu 7. Từ câu chuyện trong Tuổi thơ tôi, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?

Gợi ý:

- Trong cuộc sống, con người cần phải biết cảm thông, chia sẻ và thấu hiểu nhau.

Trên đây là bài Soạn văn 6 Tuổi thơ tôi tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Tuổi thơ tôi.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----