Qua bài giảng Tập làm văn: Đoạn văn trong bài văn kể chuyện, giúp các em biết cách xây dựng sự việc để tạo thành bài văn kể chuyện. Đồng thời, bước đầu hoàn thiện kỹ năng viết đoạn văn trong bài văn kể chuyện cho các em.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nhận xét
Câu 1. Hãy nêu những sự việc tạo thành cốt truyện "Những hạt thóc giống". Cho biết mỗi sự việc được kể trong đoạn văn nào.
a) Những sự việc tạo thành cốt truyện Những hạt thóc giống.
- Sự việc 1. Nhà vua muốn tìm người trung thực để truyền cho ngôi báu mới nghĩ ra kế: Luộc kĩ thóc giống rồi phát cho dân chúng, giao hẹn: Ai thu hoạch được nhiều thóc thì sẽ truyền cho ngôi báu.
- Sự việc 2. Chú bé Chôm dốc nhiều công sức chăm sóc mà thóc chẳng nảy mầm đã dám tâu sự thật trước sự kinh ngạc của mọi người.
- Sự việc 3. Nhà vua khen ngợi chú bé Chôm trung thực và dũng cảm nên đã quyết định truyền ngôi báu cho Chôm.
b) Cho biết mỗi sự việc được kể trong đoạn văn nào?
- Sự việc 1 được kể trong đoạn 1 (3 dòng đầu).
- Sự việc 2 được kể trong đoạn 2 (10 dòng tiếp)
- Sự việc 3 được kể trong đoạn 3 (4 dòng cuối).
Câu 2. Dấu hiệu nào giúp em nhận ra chỗ mở đầu và chỗ kết thúc của đoạn văn?
- Chỗ mở đầu đoạn văn là chỗ đầu dòng, viết lùi vào một ô.
- Chỗ kết thúc đoạn văn là chỗ chấm xuống dòng.
Câu 3. Từ hai bài tập trên, hãy rút ra nhận xét:
a) Mỗi đoạn văn trong bài văn kể chuyện kể điều gì?
- Mỗi đoạn văn trong bài văn kể chuyện kể một sự việc trong một chuỗi sự việc làm nòng cốt cho diễn biến của truyện.
b) Đoạn văn được nhận ra nhờ dấu hiệu nào ?
- Hết một đoạn văn cần chấm xuống dòng.
1.2. Ghi nhớ
- Một câu chuyện gồm nhiều sự việc. Mỗi sự việc được kể thnahf một đoạn văn.
- Khi viết hết một đoạn văn cần chấm xuống dòng.
1.3. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1 (trang 54 sgk Tiếng Việt 4): Dưới đây là hai đoạn văn được viết theo cốt truyện "Hai mẹ con và bà tiên", trong đó một đoạn đã hoàn chỉnh, còn một đoạn chỉ có phần mở đầu và kế thúc. Hãy viết tiếp phần còn thiếu (SGK TV4, tập 1 trang 54).
- Bổ xung phần còn thiếu cho đoạn văn (c)
c) Vừa đi cô bé hiếu thảo vừa lo mấy đồng bạc mang theo không đủ trả tiền thuốc cho mẹ. Bỗng cô thấy bên đường có vật lạ tay nải ai để quên. Cô bèn liền bước tới, cầm lên xem:
- Ô, một túi tiền! Của ai đánh rơi nhỉ. Biết đâu, người đánh rơi túi tiền này đang đi mua thuốc chữa bệnh cho người thân như mình bây giờ? Thế thì khổ thân họ quá!
Đang suy nghĩ miên man về túi tiền thì cô bé bống phát hiện phía trước một cụ già tay cầm gậy trúc đang lê từng bước trên đường. Cô bé đoán chắc là bà cụ đánh rơi túi tiền. Cô liền chạy thật nhanh, đuổi kịp bà cụ rồi lễ phép hỏi:
- Dạ thưa cụ! Cái tay nải này có phải của cụ không ạ?
Bà lão cười hiền hậu:
- Khen cho con đã hiếu thảo lại thật thà. Ta chính là tiên thử con đấy thôi. Con thật đáng được giúp đỡ. Hãy đưa ta về chữa bệnh cho mẹ con.
- Thông qua bài giảng Tập làm văn: Đoạn văn trong bài văn kể chuyện, các em cần nắm được:
- Viết được những đoạn văn kể chuyện: Lời lẽ hấp dẫn, sinh động phù hợp với cốt truyện là nhân vật.
- Hiểu thế nào là đoạn văn kể chuyện
- Ngoài ra, các em có thể xem thêm bài giảng Tập đọc: An-đrây-ca để có bước chuẩn bị thật tốt cho tiết học tiếp theo.