Giải bài tập Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 3: Các cấp độ tổ chức của thế giới sống

Trong một tiết học về sự sống, một bạn nói rằng: "Một chiếc xe và một con sư tử đều có quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng, có khả năng di chuyển nên cả hai đều được gọi là vật sống". Em có đồng ý với ý kiến đó không? Em sẽ chứng minh cho ý kiến của mình như thế nào?

Phân biệt cấp độ tổ chức và cấp độ tổ chức sống.

Quan sát Hình 3.1, hãy:

a) Kể tên các cấp độ tổ chức của thế giới sống.

b) Cho biết cấp độ tổ chức nào có đầy đủ các biểu hiện của sự sống.

Tại sao tế bào được xem là cấp độ tổ chức sống cơ bản nhất?

Các cấp độ tổ chức sống có mối quan hệ với nhau như thế nào? 

Ý nghĩa của việc nghiên cứu mối quan hệ giữa các cấp độ tổ chức sống là gì?

Thế nào là nguyên tắc thứ bậc?

Nêu ví dụ một cấp độ tổ chức sống. Hãy giải thích sự hình thành cấp độ tổ chức đó theo nguyên tắc thứ bậc.

Nêu ví dụ về quá trình trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường. Thông qua quá trình đó, sinh vật đã làm biến đổi môi trường như thế nào?

Nêu ví dụ về cơ chế tự điều chỉnh ở các cấp độ: cơ thể, quần thể, quần xã.

Quan sát Hình 3.2, em có nhận xét gì về sự tiến hoá của thế giới sống?

Những đặc điểm khác biệt giữa các loài sinh vật là do đâu?

Sự phát sinh các biến dị có vai trò gì trong sự tiến hoá của thế giới sống?

Chứng minh rằng thế giới sống vừa có tính đa dạng vừa có tính thống nhất một cách rõ rệt. Cho ví dụ minh họa.

Ở một loài chim, ban đầu có 10 000 cá thể sống ở vùng (A), sau 5 năm, quần thể này đạt số lượng 30 000 cá thể. Với số lượng cá thể tăng nhanh dẫn đến nguồn thức ăn trong môi trường bị khan hiếm. Do điều kiện sống khó khăn nên đã có 15 000 cá thể di cư sang vùng (B) để tìm môi trường sống mới.

Sự di cư của các loài chim liên quan đến  đặc điểm nào của cấp độ tổ chức sống?

Ở một loài chim, ban đầu có 10 000 cá thể sống ở vùng (A), sau 5 năm, quần thể này đạt số lượng 30 000 cá thể. Với số lượng cá thể tăng nhanh dẫn đến nguồn thức ăn trong môi trường bị khan hiếm. Do điều kiện sống khó khăn nên đã có 15 000 cá thể di cư sang vùng (B) để tìm môi trường sống mới.

Sự di cư có vai trò gì đối với loài chim này?

Cấp độ tổ chức của thế giới sống là

A. Các cấp tổ chức dưới cơ thể.

B. Các cấp tổ chức trên cơ thể.

C. Các đơn vị cấu tạo nên thế giới sống.

D. Các đơn vị cấu tạo nên cơ thể sống.

Hãy hoàn thành sơ đồ sau về thứ tự từ thấp đến cao của các cấp độ tổ chức sống.

Các cấp độ tổ chức sống có bao nhiêu đặc điểm?
A. 1.                   B. 2.                    C. 3.                   D. 4.

Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về nguyên tắc thứ bậc của các cấp độ tổ chức sống?

A. Tổ chức sống cấp dưới sẽ làm cơ sở để hình thành nên tổ chức sống cấp trên.

B. Tất cả các cấp độ tổ chức sống đều được hình thành từ các nguyên tử.

C. Tế bào là đơn vị cơ sở hình thành nên cơ thể sinh vật,

D. Các cấp độ tổ chức sống được sắp xếp từ thấp đến cao dựa trên số lượng và kích thước của chúng.

Trong các đặc điểm sau đây, có bao nhiêu đặc điểm chỉ có ở các vật sống mà không có ở các vật không sống?
(1) Có khả năng tự điều chỉnh.
(2) Liên tục tiến hoá.
(3) Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc.
(4) Diễn ra quá trình trao đổi chất với môi trường.
(5) Đều được cấu tạo từ tế bào.
A.1.                       B.4.                        C.3.                       D.2.

Trong một khu rừng nhiệt đới có các cấp độ tổ chức sống nào sau đây?

A. Cơ thể, quần thể, quần xã–hệ sinh thái.
B. Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã–hệ sinh thái, sinh quyển.
C. Tế bào, cơ thể, quần thể, sinh quyển.
D. Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã–hệ sinh thái.

Kể tên các cấp độ tổ chức cơ bản của thế giới sống. Trong đó, cấp tổ chức nào là cơ bản nhất? Tại sao?

Hãy hoàn thành bảng sau đây về các cấp độ tổ chức của thế giới sống.

Các hình ảnh sau đây mô tả cấp độ tổ chức nào của thế giới sống?

Có ý kiến cho rằng: "Khả năng tự điều chỉnh quyết định khả năng sống sót của cơ thể sinh vật”. Theo em, ý kiến đó là đúng hay sai? Giải thích.

Các ví dụ sau đây đang đề cập đến đặc điểm nào của các cấp độ tổ chức sống?

a) Khi nồng độ NaCl trong máu tăng cao do ăn nhiều muối, thận sẽ tăng cường bài xuất NaCl qua nước tiểu.

b) Từng tế bào thần kinh chỉ có khả năng dẫn truyền xung thần kinh, nhưng tập hợp của 1012 tế bào thần kinh tạo nên bộ não của con người giúp con người có trí thông minh, tư duy và sáng tạo.

c) Thực vật sử dụng CO₂  cho quá trình quang hợp tổng hợp chất hữu cơ và tham gia hô hấp trả lại CO2  cho môi trường.

d) Qua nghiên cứu cho thấy người và vượn người có quan hệ họ hàng với nhau.

Quan sát Hình 3.2, hãy:

a) Đặt tên cho Hình 3.2 và cho biết hình đó đang mô tả quá trình gì.

b) Cho biết quá trình đó diễn ra nhờ những cơ chế nào.