Soạn bài Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng - Ngữ văn 8

• Tình mẫu tử là mạch nguồn tình cảm không bao giờ vơi trong tâm hồn con người
• Trong cay đắng, tủi cực tình của chú bé Hồng dành cho mẹ thật sâu sắc, bền bỉ và nồng nàn hơn bao giờ hết

• Tạo dựng được mạch truyện, mạch cảm xúc trong đoạn trích tự nhiên, chân thực
• Kết hợp lời văn kể chuyện với miêu tả, biểu cảm tạo nên những rung động trong lòng độc giả
• Khắc họa hình tượng nhân vật bé Hồng với lời nói, hành động, tâm trạng sinh động, chân thật

Câu 1: Phân tích nhân vật người cô trong cuộc đối thoại giữa bà ta với chú bé Hồng

• Phân tích nhân vật người cô qua cuộc đối thoại:
  • Lời hỏi lần thứ nhất: "Hồng! mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?". Lúc này, nét mặt bà được miêu tả "cười rất kịch, giọng nói rất cay độc" → gợi lại nỗi đau trong lòng chú bé Hồng, để nói xấu về người mẹ của bé Hồng 
  • Lời hỏi lần thứ hai: "sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm có như dạo trước đâu?" → mỉa mai, chế giễu 
  • Lời nói lần thứ ba: "Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm sửa cho và thăm em bé chứ!" cùng với vẻ mặt tươi cười khi nói về tình cảnh thảm thương của mẹ chú bé "ăn mặc rách rưới, mặt xanh bủng, người gầy rạc" trong lúc cậu bé đau đớn, phân uất nước mắt ròng ròng. → Đánh vào nỗi đau đớn trong lòng cậu bé, nhằm chia rẽ tình mẹ con, gieo rắc vào lòng cậu bé Hồng những hoài nghi để cậu khinh miệt và ruồng rẫy mẹ. Cười cợt trên nỗi đau khổ của cháu bé; nhục mạ hoàn cảnh đáng thương của người em dâu góa bụa; nghèo khổ đang tha phương cầu thực kiếm sống ở phương xa

⇒ Bà cô là người độc ác, nham hiểm, sống tàn nhẫn không có lòng vị tha, bao dung. Bà đại diện cho những thành kiến; những hủ tục đàu đọa người phụ nữ trong xã hội cũ.

Câu 2: Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào?

Gợi ý: cần phân tích

• Phản ứng tâm lí của chú bé khi nghe những lời giả dối, thâm độc xúc phạm sâu sắc tới mẹ chú
  • Tình cảnh của Hồng: cha mất, mẹ xa quê kiếm sống vì nợ nần túng quẫn, Hồng sống nhờ vào bà nội, rất thiêu thốn tình thương, non một năm ròng người  mẹ  không gửi thư, không gửi quà; không nhắn một lời thăm con, nhưng Hồng không mảy may oán trách.
  • Phản ứng tâm lí của Hồng trước những lời xúc phạm của bà cô: với trái tim nhạy cảm, dễ bị tổn thương, Hồng rất tỉnh táo và cảnh giác cao độ; Hồng đã ứng đối rất thông minh. Ban đầu cúi đầu không đáp; bà cô vẫn tiếp tục tấn công Hồng vẫn dứt khoát: “Không! Cháu không muốn vào”. Và đến khi bà cô đánh đúng vào chỗ hiểm yếu nhất “thăm em bé chứ” thì cậu bé Hồng lúc đó nước mắt chan hòa đầm đìa.
  • Tình cảm đối với mẹ: Dụng ý của bà cô là gieo rắc những hoài nghi trong đầu Hồng về người mẹ để Hồng xa lánh ruồng rẫy, thế nhưng tình yêu thương và lòng kính mến mẹ không hề bị “những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm”, ngược lại chú càng  thương mẹ, càng muốn bảo vệ mẹ.
  • Khi nghe những lời ngọt ngào, thâm độc của bà cô, bé Hồng chỉ thấy xiết thương mẹ, có trách chăng chỉ là ở chỗ mẹ không dám “chống lại” những thành kiến tàn ác “để đến nỗi phải xa lìa hai đứa con, sống trốn tránh như một kẻ giết người.”. Hồng căm ghét cực độ những hủ tục đã đày đọa mẹ mình.
  • Lòng căm nghét của bé Hồng được tác giả diễn đạt bằng những câu văn có nhiều hình ảnh cụ thể, gợi cảm và có nhịp điệu dồn dập như sự uất ức của bé ngày một tăng tiến: “Cô tôi nói chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ không ra tiếng. Giá những cổ tục đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá, cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiền cho kì nát vụn mới thôi”.
• Cảm giác sung sướng cực điểm của chú khi gặp lại và nằm trong lòng người mẹ mà chú mong chờ mỏi mắt
  • Niềm đợi chờ khao khát: sống trong cảnh thiếu thốn tình thương của người mẹ, trong trái tim của cậu bé Hồng luôn khắc khoải  một nỗi chờ mong chính vì vậy  mới thoáng thấy bóng người giống mẹ chú đã gọi rối rít: “Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!...” mà không cần kiểm chứng người đó có đúng là mẹ mình không? - Niềm khát khao ấy được ví như là người bộ hành khát nước giữa sa mạc.
  • Sự cương quyết khi được gặp mẹ: Diễn tả niềm vui sắp được gặp mẹ của cậu bé Hồng, tác giả diễn tả hàng loạt hành động liên tiếp dồn dập, gấp gáp thể hiện sự cuống quýt, vội vã của cậu bé.
  • Cảm giác sung sướng khi được ở trong lòng mẹ: Được tác giả miêu tả rất tỉ mỉ tinh tế.
    • Ngắm nhìn chân dung của mẹ một cách thỏa thích sau bao ngày mong nhớ “gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật  màu hồng của hai gò má”.
    • Cảm giác mơn man sung sướng, của niềm hạnh phúc lớn lao, ngọt ngào khi được nằm trong lòng mẹ: “Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường”.

Câu 3: Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, hãy chứng minh rằng văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình

• Chất trữ tình của một tác phẩm thường được toát lên từ các phương diện: đối  tượng, nội dung và phương thức thể hiện. Có thể phân tích chất trữ tình của đoạn trích Trong lòng mẹ qua những mặt cụ thể  sau:
  • Đối tượng, nội dung thể hiện:
  • Tình huống và nội dung câu chuyện.
  • Dòng cảm xúc phong phú của chú bé Hồng.
• Trong quá trình diễn biến này, mọi cảm xúc (nỗi xót xa tủi nhục, lòng căm giận sâu sắc, quyết liệt, tình yêu thương nồng nàn, thắm thiết) đều bị dồn nén rồi được đẩy lên ngày một cao và đến cực điểm.
• Phương thức thể hiện:
  • Kết hợp nhuần nhuyễn giữa kể với bộc lộ cảm xúc.
  • Các hình ảnh thể hiện tâm trạng: các so sánh đều gây ấn tượng và giàu sức gợi cảm.
  • Lời văn giàu cảm xúc, nhiều khi mê say khác thường.

Câu 4: Qua đoạn trích em hiểu thế nào là hồi kí?

• Hồi kí là một thể loại thuộc loại hình kí kể lại những biến cố đã xảy ra trong quá  khứ mà tác giả là người tham dự hoặc chứng kiến... Người viết hồi kí chỉ tiếp nhận và ghi chép phần hiện thực mà tác giả nhìn rõ hơn cả dựa trên cơ sở những ấn tượng và hồi ức riêng trực tiếp của mình. Hơn nữa, bản thân người viết hồi kí luôn luôn được mô tả trình bày ở bình diện thứ  nhất.

Câu 5: Có nhà nghiên cứu nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định đó? Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, em hãy chứng minh nhận định trên.

• Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, ta thấy nhà văn Nguyên Hồng đã thể hiện cái nhìn thông cảm với những khổ đau của người phụ nữ. Bênh vực, bảo vệ khát vọng hạnh phúc cho họ (góa chồng; đi bước nữa);
  • Trước những hủ tục khắt khe cồ hủ của xã hội phong kiến; định kiến “gái chính chuyên một chồng”, đoạn tang ba năm xong mới được đi bước nữa.
  • Nguyên Hồng còn là nhà văn của tuổi thơ. Ông hiểu và đồng cảm khát vọng về tình thương trong tâm hồn trẻ thơ, những nỗi đau về tinh thần trong những tâm hồn non trẻ.

• Cảm nhận về những đặc sắc nghệ thuật trong bài Trong lòng mẹ

  viết đoạn văn diễn dịch trình bày cảm nhận của em về những đặc sắc nghệ thuật trong văn bản trong lòng mẹ

• Làm rõ ý kiến Trong lòng mẹ là những rung động của một linh hồn trẻ dại

  phân tích đoạn trích trong lòng mẹ để làm rõ ý kieenscuar Thạch Lam"trong lòng mẹ là những rung động của một linh hồn trẻ dại"

• Giới thiệu về nhà văn Nguyên Hồng

  viết đoạn văn giới thiệu về nguyên hồng

• Cảm nhận về bé Hồng

  cảm nhận về bé hồng

• Nội dung, nghệ thuật bài Trong lòng mẹ

  nêu nội dung, nghệ thuật vb trong lòng mệ . Mk đg cần gấp nha mai thi rồi