Huế - cố đô, kinh đô của triều đại phong kiến cuối cùng ở Việt Nam được mệnh danh thành phố đẹp và thơ mộng với núi Ngự, sông Hương và các công trình kiến trúc đẹp nổi tiếng như Ngọ Môn, chùa Thiên Mụ… Nhằm giúp các em tìm hiểu thêm về ca Huế - một hình thức sinh hoạt văn hóa - âm nhạc thanh lịch và tao nhã, HỌC247 đã biên soạn và tổng hợp nội dung bài giảng Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh. Mời các em cùng tham khảo
Tóm tắt bài
1.1. Tìm hiểu chung
1.1.1. Tác giả Hà Ánh Minh
- Hà Ánh Minh sinh ngày 16 tháng 5 năm 1985 tại thành phố Hồ Chí Minh.
- Là nhà văn, nhà báo có nhiều bài tùy bút đặc sắc.
1.1.2. Tác phẩm
a. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Tác phẩm được đăng trên báo: Người Hà Nội.
- Dân ca Huế nói riêng và vùng Thừa Thiên nói chung là một sinh hoạt văn hóa độc đáo của cố đô Huế.
c. Bố cục:
- Đoạn 1 (Từ đầu … đến “lí hoài nam”): Giới thiệu sơ lược một số làn điệu dân ca Huế.
- Đoạn 2 (Còn lại): Đêm nghe ca Huế trên sông Hương.
d. Tóm tắt tác phẩm:
Xứ Huế vốn nổi tiếng với các điệu hò. Mỗi câu hò dù ngắn hay dài đều gửi gắm những tâm tình, tình cảm trọn vẹn. Ngoài ra, hò Huế còn thể hiện lòng khao khát, nỗi mong chờ hoài vọng tha thiết. Vào ban đêm, các lữ khách chèo thuyền rồng đi lại trên sông Hương nghe những câu hò quả là một thú vui. Ca Huế được hình thành từ dòng ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình, thể hiện qua hai dòng điệu Bắc và điệu Nam. Ca Huế là thú vui tao nhã, đầy sức quyến rũ. Còn người con gái Huế nội tâm lại thật phong phú và âm thầm, kín đáo.
1.2. Đọc hiểu văn bản
1.2.1. Giới thiệu về dân ca Huế
- Các làn điệu dân ca: điệu, hò, lí, nam,...
- Các loại dụng cụ: đàn tranh, tì bà, tì nguyệt,...
- Đặc điểm của làn điệu của ca Huế:
+ Thể hiện tâm hồn Huế phong phú, âm thầm, kín và sâu thẳm.
+ Các bản đàn: Lưu thủy, kim tiền, xuân phong, long hổ.
- Nghệ thuật: Liệt kê → tạo nên nét đặc trưng của, miền đất và tâm hồn Huế.
1.2.2. Cảnh ca Huế trên sông Hương
- Thời gian: Đêm khuya.
- Không gian: sông nước đẹp, huyền ảo, thơ mộng, trên chiếc thuyền rồng.
→ Khung cảnh và sân khấu đặc biệt của một buổi ca Huế trên sông Hương trong một đêm trăng mơ mộng.
- Ca công nhạc công: trang phục thanh lịch, trang nhã. Nam mặc áo dài the, quần ống thụng, đầu đội khăn xếp. Nữ mặc áo dài, khăn đống duyên dáng.
- Nhạc công: Ngón đàn trau chuốt điêu luyện.
→ Nhạc cụ phong phú. Trang trọng, truyền thống, thanh lịch.
Đi thuyền rồng nghe ca Huế trên sông Hương
- Cách thưởng thức ca Huế: nghe, nhìn trực tiếp.
- Cảnh Huế về đêm hiện ra với những hình ảnh.
- Thành phố lên đèn như sao sa.
- Cảnh vật mờ đi trong một màu trắng đục.
+ Trăng lên.
+ Gió mơn man.
+ Dòng sông trăng gợn sóng.
+ Bờ bên kia Thiên Mụ hiện ra mờ ảo.
+ Tháp Phúc Duyên dát ánh trăng vàng.
=>Tâm hồn người xứ Huế qua các làn điệu dân ca thanh lịch, tao nhã, kín đáo và giàu tình cảm.
- Nghệ thuật: Miêu tả, bình luận → Nghe ca Huế trên sông Hương là thú chơi tao nhã, độc đáo.
1.3. Tổng kết
1.3.1. Về nội dung
Qua buổi ca Huế trên sông Hương, tác giả thể hiện lòng yêu mến, niềm tự hào đối với di sản văn hóa độc đáo của Huế, cũng là một di sản văn hóa dân tộc cần được trân trọng, bảo tồn và phát triển.
1.3.2. Về nghệ thuật
- Thủ pháp liệt kê kết hợp với giải thích, bình luận
- Miêu tả đặc sắc, gợi hình, gợi cảm, chân thực.
Bài tập minh họa
Nhận xét về tình cảm tác giả dành cho ca Huế, xứ Huế.
Lời giải chi tiết:
Trong bài tùy bút Ca Huế trên sông Hương, Hà Ánh Minh đã dành những lời đẹp nhất, hay nhất ngợi ca một thú chơi tao nhã của con người núi Ngự sông Hương đã bao đời nay. Điều đó cho thấy tình yêu, niềm tự hào về một sản phẩm văn hóa độc đáo của quê hương; là thái độ nâng niu, trân trọng và ý thức gìn giữ, tôn vinh những di sản tinh thần quý giá của dân tộc.
Lời kết
Học xong bài Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh, các em cần:
- Nhận biết được một số đặc trưng của văn bản thông tin.
- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua văn bản.
Soạn bài Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh Ngữ văn 8 tập 1 Kết Nối Tri Thức
Văn bản Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh nói về cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Để nắm được nội dung và ý nghĩa của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn:
- Soạn bài đầy đủ Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh
- Soạn bài tóm tắt Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh
Hỏi đáp bài Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh Ngữ văn 8 tập 1 Kết Nối Tri Thức
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
Một số bài văn mẫu về văn bản Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh
Qua tác phẩm Ca Huế trên sông Hương - Hà Ánh Minh cho thấy ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hóa - âm nhạc thanh lịch và tao nhã, một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
-- Mod Ngữ văn 8 HỌC247
