Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội - Ngữ văn 11 Tập 1 Kết Nối Tri Thức

Nghị luận là phương pháp hay một văn bản (hoặc dạng thức của văn bản) có nội dung chủ yếu là bàn về một đối tượng nào đó, như: một tác phẩm văn học, các vấn đề xã hội như đời sống, chính trị. Qua đó, người đọc/người nghe được cung cấp những lý lẽ, dẫn chứng mang tính thuyết phục từ người viết/người nói.

- Nêu được vấn đề cần bàn luận.

- Trình bày được ý kiến tán thành, phản đối của người viết với vấn đề cần bàn luận.

- Đưa ra lí lẽ rõ ràng, bằng chứng xác thực, đa dạng để làm sáng tỏ cho ý kiến.

- Bố cục bài viết cần đảm bảo:

+ Mở bài: giới thiệu được vấn đề cần bàn luận và thể hiện rõ ràng ý kiến của người viết về vấn đề ấy.

+ Thân bài: giải thích vấn đề cần bàn luận; đưa ra được ít nhất hai lí lẽ cụ thể để lí giải cho ý kiến của người viết; sắp xếp các lí lẽ, bằng chứng theo trình tự hợp lí; đưa ra được bằng chứng đa dạng, cụ thể, tiêu biểu, xác thực để làm sáng tỏ lí lẽ; xem xét vấn đề từ nhiều phía để nội dung bài viết được toàn diện.

+ Kết bài: khẳng định lại ý kiến, đưa ra bài học nhận thức và phương hướng hành động.

Câu 1: Nêu vấn đề chính được bàn luận trong bài viết và ý nghĩa của nó.

Lời giải chi tiết:

- Vấn đề chính được bàn luận trong bài viết là: bàn luận về vấn đề mà con người gặp phải trong xu thế toàn cầu hóa. 

- Ý nghĩa: giúp con người hiểu được những gì họ đang làm và ảnh hưởng của nó khi xu thế toàn cầu hóa đang diễn ra, nhiều vấn đề tiêu cực nảy sinh. 

 

Câu 2: Xác định hệ thống luận điểm được triển khai trong bài viết.

Lời giải chi tiết:

Hệ thống luận điểm được triển khai trong bài viết là:

- Xem xét vấn đề từ nguồn gốc chung của loài người.

- Xem xét vấn đề từ thực tiễn lịch sử cận-hiện đại của thế giới.

- Xem xét vấn đề từ mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc.

- Xem xét vấn đề từ góc nhìn khác 

- Ứng xử thực tế cần có của mỗi người khi nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề bàn luận. 

 

Câu 3: Nhận xét về mức độ thuyết phục của các bằng chứng được người viết đưa ra.

Lời giải chi tiết:

Xét về mức độ thuyết phục của các bằng chứng được người viết đưa ra, ta có thể khẳng định rằng những bằng chứng này đều hết sức thuyết phục và đủ để làm sáng tỏ luận điểm đang được nói đến. Bởi tác giả dã rất tài hoa khi sử dụng những dẫn chứng thực tế như những thành quả của sự phát triển khoa học công nghệ, hay những vấn đề luôn được mọi người yêu thích (bóng đá), rồi những vấn đề nổi trội về chính trị các nước… tất cả đều rất đúng và thiết thực bởi sự hiện hữu của nó vẫn đang diễn ra, chúng ta đều biết và nhìn thấy. Chính sự rõ ràng, cụ thể, thực tế và dễ hiểu ấy đã giúp cho việc làm sáng tỏ luận điểm chính của tác phẩm trở lên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Nhằm giúp các em hiểu hơn về bài soạn này, các em có thể tham khảo thêm:

• Soạn văn tóm tắt Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

Câu hỏi: Viết bài văn nghị luận về vấn đề "tôn trọng sự khác biệt" trong quá trình hội nhập và phát triển hiện nay.

Lời giải chi tiết:

Cuộc sống luôn đa dạng, muôn hình vạn trạng và thay đổi từng ngày. Con người cũng vậy, họ đều mang trong mình những vẻ đẹp riêng về hình dáng, phẩm chất và suy nghĩ. Vậy mà, trong xã hội, chúng ta vẫn luôn bắt gặp những người luôn nói xấu sau lưng, những câu nói chê bai về vẻ bề ngoài, tính cách, phong cách ăn mặc… của người khác. Điều đó thật không đúng và đáng bị phê phán, lẽ nào tôn trọng sự khác biệt của người khác lại khó đến như vậy?

Trước tiên ta cùng tìm hiểu, tôn trọng sự khác biệt là gì? Sự khác biệt ở đây có thể hiểu đó là tính cách, những nét riêng, đặc trưng của một người, sự vật nào đó mà khi ta chỉ cần nhắc về đặc điểm đó, ta sẽ hình dung ngay ra người đó là ai. Ngay cả con người cũng vậy, đều mang trong mình sự muôn hình vạn dạng. Tôn trọng sự khác biệt chính là sự tôn trọng lên những điều ấy. Như trong cuộc sống hàng ngày, ta luôn luôn bắt gặp sự khác biệt của mọi người so với cái quy luật chuẩn về đạo đức mà con người tự tạo ra cho mình. “Ôi! Cô này ăn mặc hở hang quá!... Cô này dễ tính quá…. Cô này xấu quá!...” Đó là những lời nói tưởng chừng như bình thường nhưng nó đều đang mang theo sự thiếu tôn trọng trong đó. 

Người biết tôn trọng sự khác biệt là người biết lắng nghe những quan điểm, chia sẻ góc nhìn của người khác một cách trân trọng và tỉ mỉ. Mặc dù đôi khi, chúng ta không đồng ý với quan điểm của họ nhưng cũng không nên vùi dập hoặc hạch sách suy nghĩ của họ. Ai cũng gọi là có cái lý của mình, không ai giống ai cả, nhưng chúng ta cần đặt mình vào suy nghĩ của người khác để thấu hiểu về sự khác biệt của họ hơn. Và từ đó, chắc chắn bạn sẽ rút ra được bài học và ngày càng hoàn thiện bản thân hơn. Như trong một giờ học, phát biểu của bạn mang theo kiến thức và quy luật thông thường như trong sách vở đã dạy, nó sẽ được mọi người công nhận. Nhưng bạn của bạn, bạn ấy có suy nghĩ khác và đưa ra cách giải quyết vấn đề khác với sách vở nhưng nó lại hết sức hợp lý và khá hay. Nhiều người trong lớp chắc hẳn sẽ thấy nó rất vô lý và bài trừ. Nhưng chúng ta phải nhớ một điều, sự sáng tạo là vô hạn và nó giúp cho bản thân con người ngày càng phát triển. Nếu nhìn nhận sự việc ở một góc độ khác bạn sẽ thấy phát biểu của bạn ấy hay và mình cần phải học hỏi sự sáng tạo ấy. Điều đó sẽ giúp ích rất lớn cho sự phát triển bản thân. 

Dù vậy, trong xã hội hiện đại, ta còn bắt gặp nhiều người không biết tôn trọng quan điểm và sự khác biệt của người khác, họ luôn cho mình là nhất, mình nói gì cũng đúng… và coi ý kiến của những người khác là sai lầm. Chúng ta không nên học theo những người như vậy mà cần phải nên án và phê phán hành vi đó của họ. 

Tôn trọng sự khác biệt luôn là một điều tốt và mọi người cần phải như vậy. Bởi chỉ khi mình tôn trọng sự khác biệt của người khác thì mới nhận được sự tôn trọng từ họ, đó là quy luật tự nhiên của cuộc sống, cho đi để nhận lại. Là một học sinh, em tự nhận thấy bản thân mình cần phải biết tôn trọng, lắng nghe và học hỏi từ sự khác biệt của người khác. Bởi không ai sinh ra đã đúng, đã hoàn hảo, chúng ta chỉ có thể tự trau dồi bản thân mình mỗi ngày và không có tấm gương nào sáng và rõ bằng tấm gương từ những người xung quanh bạn. Toàn cầu đang hội nhập, chúng ta sẽ bắt gặp và giao thoa với nhiều nền văn hóa khác nhau, khi ấy, sự khác biệt sẽ ngày càng lớn và chúng ta phải biết chấp nhận, tôn trọng và học hỏi. Hãy hoàn thiện bản thân để có thể theo kịp và là làm một người công dân có ích cho xã hội.

Khi có vấn đề khó hiểu về bài soạn này cần giải đáp, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.