Các phương tiện phi ngôn ngữ như số liệu, hình ảnh, biểu đồ,...giúp văn bản trở nên cụ thể, trực quan, đồng thời cho thấy mối quan hệ logic giữa các thông tin. Bài soạn Thực hành tiếng Việt trang 111 thuộc sách Kết Nối Tri Thức sẽ giúp các em vận dụng thiết kế các phương tiện phi ngôn ngữ cụ thể trong các bài tập. Từ đó biết thêm cách làm bài văn trở nên sinh động và lôi cuốn hơn. Chúc các em có thật nhiều kiến thức bổ ích.
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Ôn lại kiến thức phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản
Phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản là các số liệu, đường nối, biểu đồ, sơ đồ hoặc hình ảnh. Thông qua đó người viết diễn đạt nội dung thông tin mà mình muốn truyền đạt đến người đọc một cách sinh động, hệ thống và trực quan hơn.
1.2. Tác dụng của một số dạng biểu đồ và sơ đồ
- Các biểu đồ, sơ đồ giúp các thông tin trong văn bản trở nên cụ thể, trực quan, đồng thời cho thấy mối quan hệ logic giữa các thông tin
- Có rất nhiều dạng biểu đồ, sơ đồ: biểu đồ tròn thể hiện vòng tuần hoàn của các sự vật, hiện tượng, sơ đồ Venn dùng để so sánh, biểu đồ thời gian dùng để biểu đạt sự phát triển; sơ đồ cây thể hiện hệ thống cấp bậc của thông tin;...
2. Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 111
Câu 1: Quan sát sơ đồ sau và chỉ ra tác dụng của các phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong sơ đồ.
Trả lời:
Các phương tiện phi ngôn ngữ trong sơ đồ có tác dụng khái quát hóa những mục tiêu cần đạt được của các lĩnh vực tài chính, sở thích, cống hiến, công việc và gia đình trong tương lai. Với các mốc thời gian là 5 năm, 10 năm và 15 năm, mỗi lĩnh vực sẽ có một mục tiêu khác nhau cần hoàn thành.
Câu 2: Tưởng tượng về cuộc sống của bạn trong 30-40 năm tới và trực quan hóa những tưởng tượng đó bằng các phương tiện phi ngôn ngữ.
Trả lời:
Học sinh tự tưởng tượng về vẽ sơ đồ bằng các phương tiện phi ngôn ngữ dựa vào các gợi ý sau:
- Xác định mục đích, mục tiêu, các mốc thời gian quan trọng, những lựa chọn cần thiết của cuộc đời trong 30-40 năm tới.
- Lựa chọn biểu đồ, sơ đồ thích hợp và sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ để hoàn thành sơ đồ về cuộc sống của bản thân trong 30-40 năm tới.
Câu 3:
Thiết kế một biểu đồ hoặc sơ đồ dựa trên các thông tin trong đoạn trích sau:
Một giọt mưa chưa thông tin về sự hiện diện của một đám mây trên trời; một tia sáng chưa thông tin về màu sắc của chất đã gửi nó đến mắt ta; một cái đồng hồ có thông tin về thời gian trong ngày; gió mang thông tin về một trận bão đang ập đến; virus cảm lạnh có thông tin về tính dễ tổn thương của cái mũi tôi; DNA trong tế bào chúng ta chứa tất cả thông tin về mã di truyền của chúng ta (về cái đã làm cho tôi giống cha của mình); và não của tôi tràn ngập những thông tin được tích lũy từ trải nghiệm của tôi.
(Các-lô Rô-ve-li, Về chính chúng ta)
Trả lời:
Để củng cố bài học và có thêm nhiều kiến thức bổ ích, mời các em cùng tham khảo:
3. Hướng dẫn luyện tập
Câu hỏi: Cho bảng số liệu sau:
CƠ CẤU DIỆN TÍCH LÚA PHÂN THEO MÙA VỤ CỦA NƯỚC TA,
GIAI ĐOẠN 2005 - 2016 (Đơn vị: %)
Em hãy vẽ biểu đồ thích hợp nhất để thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu diện tích lúa phân theo mùa vụ ở nước ta, giai đoạn 2005 - 2016
Trả lời:
CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU DIỆN TÍCH LÚA PHÂN THEO MÙA VỤ CỦA NƯỚC TA, GIAI ĐOẠN 2005 - 2016
4. Hỏi đáp về bài Thực hành tiếng Việt trang 111 Ngữ văn 10 KNTT
Khi có vấn đề khó hiểu về bài soạn này cần giải đáp, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
