Nhằm giúp các em chuẩn bị bài tốt hơn trước khi đến lớp, có những kiến thức nền tảng để tiếp thu bài tốt hơn, Học 247 mời các em tham khảo bài soạn dưới đây. Mong rằng bài soạn Phương pháp thuyết minh sẽ mang đến cho các em nhiều kiến thức bổ ích và có thêm một tiết học tốt trên lớp.
1. Tóm tắt nội dung bài học
- Muốn làm bài văn thuyết minh có kết quả, người làm phải nắm được phương pháp thuyết minh
- Những phương pháp thuyết minh thường gặp: định nghĩa, chú thích, phân tích, phân loại, liệt kê, giảng giải nguyên nhân - kết quả, nêu ví dụ, dùng số liệu, so sánh.
- Việc lựa chọn, vận dụng và phối hợp các phương pháp thuyết minh cần tuân theo các nguyên tắc: không xa rời mục đích thuyết minh; làm nổi bật bản chất và đặc trưng của sự vật, hiện tượng; làm cho người đọc (người nghe) tiếp nhận dễ dàng và hứng thú.
2. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1: Nhận xét về sự lựa chọn, vận dụng và phối hợp các phương pháp thuyết minh trong đoạn trích sau:
Ngữ liệu SGK trang 51
- Đây là đoạn trích văn bản thuyết minh nhằm cung cấp những tri thức về hoa lan, một loài hoa được ưa chuộng. Người viết tỏ ra có những hiểu biết thật sự khoa học, chính xác, khách quan về hoa lan ở Việt Nam
- Trong đoạn thuyết minh này, tác giả đã phối hợp nhiều phương pháp thuyết minh: chú thích, phân loại, liệt kê, nêu ví dụ,.. nhờ đó mà lời thuyết minh trở nên linh hoạt, sinh động và hấp dẫn
Câu 2: Trong một buổi giao lưu với bạn bè quốc tế, anh (chị) muốn giới thiệu với các bạn một trong những nghề truyền thống của đất nước mình (trồng lúa, nuôi tằm, làm đồ gốm,...)
Hãy viết lời giới thiệu của anh (chị) thành một bài văn thuyết minh dài khoảng 500 chữ.
Gợi ý:
- Đây là bài luyện tập mang tính tổng hợp nhưng chủ yếu là lựa chọn và sử dụng phương pháp thuyết minh hợp lí, có hiệu quả. Để bài viết hay cần:
- Tìm tòi, học hỏi để có những hiểu biết chuẩn xác, đầy đủ về nghề truyền thống của quê hương. Đây là yêu cầu trước hết và quan trọng nhất vì không có hiểu biết gì thì không thể thuyết minh.
- Xác định mục đích thuyết minh.
- Vạch đề cương về nội dung thuyết minh.
- Lựa chọn các phương pháp thuyết minh phù hợp với từng nội dung như phương pháp định nghĩa, phương pháp nêu ví dụ để thuyết minh về những nghệ nhân nổi tiếng với nghề truyền thống của quê hương; phương pháp phân tích để thuyết minh về ý nghĩa, giá trị của nghề truyền thống trên lĩnh vực vật chất hoặc văn hoá; phương pháp nguyên nhân - kết quả để thuyết minh vì sao có nghề truyền thống ấy, ...
Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Phương pháp thuyết minh để nắm vững hơn nội dung trọng tâm bài học.
3. Hỏi đáp về bài Phương pháp thuyết minh
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
