Khoa học tự nhiên 8 CTST Ôn tập chủ đề 3: Khối lượng riêng, áp suất và moment lực

a. Khối lượng riêng

– Khối lượng riêng D của một chất được xác định bằng khối lượng của một đơn vị thể tích chất đó.

* Công thức tính khối lượng riêng:

\(D = \frac{m}{V}\)

 Trong đó, m là khối lượng chất có thể tích V.

– Đơn vị khối lượng riêng thường dùng là kg/m3, g/cm3 (g/mL).

b. Định luật Archimedes

F_A = d x V

– Vật nổi: F_A > P_V hay D_O > D_V

– Vật chìm: F_A  < P_V hay D_O V

 Áp suất được tính bằng độ lớn của áp lực lên một đơn vị diện tích bề mặt bị ép.

\(p = \frac{F}{S}\)

- Các đơn vị áp suất thông dụng là N/m² (Pa).

a. Áp suất trong chất lỏng

- Áp suất tác dụng vào chất lỏng sẽ được chất lỏng truyền đi nguyên vẹn theo mọi hướng.

- Ứng dụng: tàu ngầm, máy thủy lực,...

b. Áp suất trong chất khí

- Trái Đất và mọi vật trên Trái Đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển. 

- Áp suất khí quyển tác dụng theo mọi hướng.

- Ứng dụng: giác mút, bình xịt, tàu đệm khí,...

 Đặc trưng cho tác dụng làm quay của lực.

a. Moment lực

- Tác dụng làm quay của lực lên một vật quanh một điểm hoặc một trục được đặc trưng bằng moment lực.

- Moment lực phụ thuộc vào hai yếu tố: lực và cánh tay đòn.

b. Đòn bẩy

- Đòn bẩy là một thanh cứng có thể quay quanh một trục xác định gọi là điểm tựa.

- Ứng dụng: Biến đổi lực theo hướng có lợi cho con người.

Ví dụ 1: Một vật có khối lượng 0,42kg, khối lượng riêng D = 10,5 g/cm³ được nhúng hoàn toàn trong nước. Tìm lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật, cho trọng lượng riêng của nước d = 10000 N/m³.

Hướng dẫn giải

Thể tích của vật xác định từ công thức: V = mD

Với m = 0,42kg = 420g

=> \(V{\rm{ }} = \;\frac{{420}}{{10,5}}\; = {\rm{ }}40{\rm{ }}(c{m^3}){\rm{ }}\) 

= 0,00004 (m³) 

Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật:

      F_A = d.V = 0,00004.10000 = 0,4N

Ví dụ 2: Một đòn bẩy như trên hình vẽ. Ban đầu lực F₂ tác dụng vào điểm O₂ thì ở O₁ xuất hiện lực F₁ có độ lớn 400N. Nếu dịch điểm đặt lực F₂ vào điểm O3 (OO₂ = O₂O₃) thì độ lớn lực F₁ là:

A. 200N

B. 100N

C. 800N

D. 1600N

Hướng dẫn giải

- Ta có OO₃ = 2.OO₂

- Áp dụng công thức đòn bẩy:

\(\begin{array}{l}
\frac{{{F_2}}}{{{F_1}}} = \frac{{{l_1}}}{{{l_2}}}\\
 \Rightarrow {F_1} = {F_2}.\frac{{{l_2}}}{{{l_1}}}
\end{array}\)

- Chiều dài cánh tay đòn tăng lên 2 lần thì lực F₁ tăng lên 2 lần.

- Độ lớn lực F₁ lúc này là: 400.2 = 800 (N)

Đáp án C

Học xong bài này các em cần biết:

- Lực đẩy archimades.

- Ứng dụng của áp suất.

- Ứng dụng của đòn bẩy

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Chân trời sáng tạo Ôn tập chủ đề 3 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Thả một viên bi rơi vào một cốc nước. Kết quả nào sau đây là đúng?

  • A. Càng xuống sâu, lực đẩy Ac-si-met càng tăng, áp suất tác dụng lên viên bi càng giảm.
  • B. Càng xuống sâu, lực đẩy Ac-si-met không đổi, áp suất tác dụng lên viên bi càng tăng.
  • C. Càng xuống sâu, lực đẩy Ac-si-met càng giảm, áp suất tác dụng lên viên bi càng tăng.
  • D. Càng xuống sâu, lực đẩy Ac-si-met càng giảm, áp suất tác dụng lên viên bi càng giảm.

• Câu 2:

  Ba vật làm bằng ba chất khác nhau: Sắt, nhôm, sứ có hình dạng khác nhau nhưng thể tích bằng nhau được nhúng trong nước. Lực đẩy của nước tác dụng lên ba vật sẽ như thế nào?

  • A. Không bằng nhau vì ba vật làm bằng ba chất khác nhau.
  • B. Bằng nhau vì chúng có cùng thể tích và cùng được nhúng trong một loại chất lỏng là nước.
  • C. Không bằng nhau vì ba vật có hình dạng khác nhau.
  • D. Bằng nhau vì ba vật có trọng lượng riêng giống nhau.

• Câu 3:

  Một vật có khối lượng 598,5g làm bằng chất có khối lượng riêng D = 10,5g/cm³ được nhúng hoàn toàn trong nước. Cho trọng lượng riêng của nước d = 10 000 N/m³. Lực đẩy Ac-si-met tác dụng lên vật là bao nhiêu?

  • A. F_A = 0,37 N.
  • B. F_A = 0,47 N.
  • C. F_A = 0,57 N.
  • D. F_A = 0,67 N.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Chân trời sáng tạo Ôn tập chủ đề 3 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!