Khoa học tự nhiên 8 CTST Bài 47: Quần xã sinh vật

- Quần xã sinh vật là một tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một khoảng không gian và thời gian nhất định. Các sinh vật trong quần xã có mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất, do đó quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.

Hình 47.1. Quần xã sinh vật vùng nước nông

- Ví dụ: Quần xã rừng mưa nhiệt đới, quần xã rừng rụng lá theo mùa,…

- Độ đa dạng của quần xã: được thể hiện bằng mức độ phong phú về số lượng loài và số lượng cá thể của mỗi loài trong quần xã. Quần xã nào có số lượng loài và số lượng cá thể của mỗi loài càng lớn thì quần xã có độ đa dạng càng cao.

- Thành phần loài trong quần xã:

+ Loài ưu thế là những loài đóng vai trò quan trọng trong quần xã. Ví dụ: Lúa là loài ưu thế trong quần xã ruộng lúa.

+ Loài đặc trưng là loài chỉ có ở một quần xã hoặc có nhiều hơn hẳn các loài khác trong quần xã. Ví dụ: Cây tràm là loài đặc trưng của quần xã rừng U Minh

Hình 47.2. Rừng tràm ở U Minh Hạ, Cà Mau

- Hiện trạng: Do nhiều nguyên nhân khác nhau (ô nhiễm môi trường, săn bắt động vật hoang dã trái phép, phá rừng, thiên tai,…), đa dạng sinh học ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới đang bị suy giảm.

- Một số biện pháp chủ yếu để bảo vệ vệ quần xã sinh vật như:

+ Hạn chế những tác động tiêu cực của con người đến môi trường sống của quần xã.

+ Xây dựng các khu bảo tồn để bảo vệ các quần xã sinh vật tránh sự tác động bất lợi của môi trường tự nhiên và con người.

+ Phục hồi các quần xã đang suy thoái thông qua việc bảo tồn các loài ưu thế, loài đặc trưng của quần xã; cải thiện chất lượng môi trường; phục hồi và bảo vệ rừng; ...

+ Bảo vệ quần xã thông qua hoàn thiện pháp chế; tăng cường tuyên truyền, giáo dục.

Ví dụ  1:  Khi sâu bọ phát triển mạnh, số lượng chim sâu cũng tăng theo. Khi số lượng chim sâu tăng quá nhiều, sâu bọ bị quần thể chim sâu tiêu diệt mạnh mẽ hơn nên số lượng sâu bọ lại giảm mạnh đi. Sự hạn chế số lượng sâu là hiện tượng

A. cơ chế điều hòa mật độ.    

B. sự cân bằng sinh học.    

C. trạng thái cân bằng.     

D. khống chế sinh học.

Hướng dẫn giải

Sự hạn chế số lượng sâu là hiện tượng khống chế sinh học.

Đáp án D

Ví dụ 2: Quần xã sinh vật là gì?

Hướng dẫn giải

Quần xã sinh vật là một tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một khoảng không gian và thời gian nhất định.

Học xong bài này các em cần biết:

– Phát biểu được khái niệm quần xã sinh vật.

– Nêu được một số đặc điểm cơ bản của quần xã. Lấy được ví dụ minh hoạ.

– Nêu được một số biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học trong quần xã.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 47 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Điểm giống nhau giữa quần thể sinh vật và quần xã sinh vật là

  • A. tập hợp nhiều quần thể sinh vật.
  • B. tập hợp nhiều cá thể sinh vật.
  • C. gồm các sinh vật trong cùng một loài.
  • D. gồm các sinh vật khác loài.

• Câu 2:

  Quần xã sinh vật có những dấu hiệu điển hình nào?

  • A. Số lượng các loài trong quần xã.
  • B. Thành phần loài trong quần xã.
  • C. Số lượng các cá thể của từng loài trong quần xã.
  • D. Số lượng và thành phần loài trong quần xã.

• Câu 3:

  Số lượng các loài trong quần xã thể hiện ở chỉ số nào sau đây? 

  • A. Độ nhiều, độ đa dạng, độ tập trung.
  • B. Độ đa dạng, độ thường gặp, độ tập trung.
  • C. Độ thường gặp, độ nhiều, độ tập trung.
  • D. Độ đa dạng, độ thường gặp, độ nhiều.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 47 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!