YOMEDIA
NONE

Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát.

Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát.

Theo dõi Vi phạm
ATNETWORK

Trả lời (1)

  • trang lan

    Tác giả Cao Bá Quát là một nhà thơ nổi danh tài hoa và khí phách, một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông là Sa hành đoản ca (Bài ca ngắn đi trên bãi cát). Đây là một bài thơ có rất nhiều ý nghĩa biểu tượng sâu sắc thể hiện được tâm trạng chán ghét của nhà thơ trước tình cảnh đương thời.

    Cao Bá Quát (1809-1855), tự là Chu Thần, hiệu Cúc Đường Mẫn Hiên, quê ở làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh, ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng. Thời nhỏ Cao Bá Quát đã nổi tiếng bởi sự tài giỏi thông minh, tham gia khoa cử từ sớm nhưng lận đận, mãi đến năm 23 tuổi mới đỗ cử nhân, 9 năm tiếp theo ông kiên trì theo đổi kỳ thi hội nhưng không đỗ, năm 34 tuổi được giữ một số chức quan nhỏ. Tuy nhiên vì tính cách phóng khoáng, nên ông đã phải chịu nhiều những hậu họa nghiêm trọng. Con người Cao Bá Quát có thể gói gọn trong hai chữ tài hoa và khí khách, bởi sự học rộng biết nhiều, chữ viết đẹp, tính cách phóng túng, tự do, cá tính luôn tìm cách đổi thay xã hội từ túng, lạc hậu. Ông có số lượng tác phẩm rất khổng lồ, tuy nhiên đã bị tiêu hủy phần lớn, nội dung xuyên suốt trong các sáng tác bao gồm phê phán chế độ phong kiến trì trệ bảo thủ, thể hiện tư tưởng đổi mới có tính chất tự phát.

    Bài thơ Sa hành đoản ca chính là minh chứng rõ ràng nhất cho hai nội dung kể trên, được sáng tác vào một trong những lần Cao Bá Quát vượt qua các tỉnh miền Trung cát trắng vào Huế để thi Hội. Bài thơ được viết theo thể hành, thể thơ tự do, không gò bó vần điệu, hình thức số câu số chữ.

    Mở đầu bài thơ là hình ảnh bãi cát dài được tập trung tái hiện trong câu thơ mở đầu:

    "Bãi cát dài lại bãi cát dài"

    Tác giả đã sử dụng kết hợp nhiều biện pháp nghệ thuật, bao gồm biện pháp lặp từ "bãi cát" kết hợp với tính từ "dài" tạo ấn tượng về sự mênh mông, bao la, vô tận của bãi cát , từ "lại" khơi gợi cảm giác về sự liên tiếp, lặp lại. Điều đó gợi cho người đọc hình ảnh một bãi cát tựa hoang mạc khô cằn xa tít tắp, không có điểm dừng. Bãi cát dài ấy cũng là con đường cùng, thể hiện qua hai câu ở gần cuối bài thơ:

    "Phía bắc núi Bắc núi muôn trùng

    Phía nam núi Nam sóng muôn đợt"

    Có thể thấy bãi cát rộng lớn như hoang mạc ấy lại bị bao quanh bởi "núi muôn trùng" và "sóng muôn đợt", cuối cùng nơi đây trở thành điểm cùng không lối thoát cho người đi trên ấy. Hình ảnh bãi cát dài và con đường cùng này vừa mang ý nghĩa tả thực về con đường mà tác giả đi qua để vào kinh đô Huế thi Hội, vừa mang tính biểu tượng cho con đường đời nhọc nhằn, là con đường công danh toàn bế tắc, cũng là con đường tiến thân không lối thoát của các trí thức đương thời trong đó có tác giả.

    Ngoài hình ảnh bãi cát thì bài thơ chủ yếu tập trung vào hình ảnh của người đi đường và tâm trạng phẫn uất của Cao Bá Quát. Điều ấy thể hiện rất rõ trong những câu thơ đầu như sau:

    "Bãi cát dài lại bãi cát dài,

    Đi một bước như lùi một bước.

    Mặt trời đã lặn, chưa dừng được,

    Lữ khách trên đường nước mắt rơi.

    Không học được tiên ông phép ngủ,

    Trèo non, lội suối, giận khôn vơi!"

    Hành trình đi trên bãi cát quả thực rất vất vả, bước đến đâu cát lún chân đến đó, nặng nề, khó nhọc, dù bước về phía trước nhưng lại cứ tưởng như đang đi lùi. Hơn thế nữa khi mặt trời xuống núi vạn vật đều đã nghỉ ngơi, chỉ có người đi trên bãi cát vẫn phải tiếp tục tiến bước mà không được dừng, bởi con đường này vất vả gian nan quá, họ phải tận dụng tối đa thời gian để nhanh chóng thoát ra khỏi khung cảnh như không lối thoát khiến người ta chán nản này. Chính vì sự mệt mỏi trong cái hành trình vất vả ấy, nên người khách lữ hành đã bộc lộ tâm trạng của mình, trước hết là ở hình ảnh "nước mắt lã chã rơi", thể hiện sự cay đắng, tủi cực đến vô cùng của người khách bộ hành trên con đường quá gian nan vừa xa xôi vừa mịt mờ của mình. Cụm từ "bao giờ ta hết ta oán", là một câu hỏi nhấn mạnh sự giận dữ, sự chán nản, sự ngao ngán khi cứ phải hành xác trên cái con đường dài tít tắp, và dường như chẳng bao giờ kết thúc ấy.

    Trong những câu thơ tiếp, tác giả tiếp tục thể hiện cái nhận thức của mình về việc theo đuổi công danh:

    "Xưa nay, phường danh lợi,

    Tất tả trên đường đời.

    Đầu gió hơi men thơm quán rượu,

    Người say vô số, tỉnh bao người?"

    Cao Bá Quát nhận ra rằng, công danh cũng chính là danh lợi và người theo đuổi công danh chính là "phường danh lợi", thái độ của tác giả ở đây là sự mỉa mai coi thường. Hơn thế nữa công danh còn là một thứ rượu, với men say đầy cám dỗ, cho nên tác giả gọi người theo đuổi công danh được nhận thức là người say bị hơi men dẫn dắt, không tỉnh táo, không ý thức được việc mình làm, thể hiện thái độ phê phán với người theo đuổi công danh. Cao Bá Quát đã tỏ thái độ phê phán, coi thường con đường theo đuổi công danh vô nghĩa, đồng thời cũng phê phán chính bản thân mình là một trong những con người mê muội ấy.

    Sau tất cả những nhận thức trên, Cao Bá Quát đi đến kết luận riêng cho bản thân:

    "Bãi cát, bãi cát dài ơi!

    Tính sao đây? Đường bằng mờ mịt,

    Đường ghê sợ còn nhiều, đâu ít?

    Hãy nghe ta hát khúc "đường cùng",

    Phía bắc núi Bắc, núi muôn trùng,

    Phía nam núi Nam, sóng dào dạt.

    Anh đứng làm chi trên bãi cát?"

    "Tính sao đây?" là câu hỏi tác giả tự thức tỉnh bản thân mình, để đưa ra một lựa chọn dứt khoát, thì đến câu hỏi cuối bài lại chính là câu trả lời của chính tác giả "Anh còn đứng là chi trên bãi cát?", chốn công danh nhiều thị phi, mờ mịt, là chốn cùng đường của kẻ sĩ, liệu còn đáng để theo đuổi, tác giả đã tự thôi thúc bản thân phải rời khỏi chốn đó, thoát ra cái cục diện bế tắc, gian nan tựa bãi cát vô tận kia.

    Bài thơ Sa hành đoản ca thể hiện sự ghét bỏ đối với con đường danh lợi mịt mờ, đầy bế tắc của xã hội đương thời, đồng thời bày tỏ niềm ao ước được thay đổi cuộc sống, bước ra khỏi cái vòng luẩn quẩn chán chường ấy. Thể ca hành tự do đã thể hiện xuất sắc tâm tính phóng khoáng, cá tính, thích tự do của Cao Bá Quát trên nhận thức về con đường công danh đầy khó nhọc, vất vả của mình và của những kẻ sĩ đương thời.

      bởi trang lan 30/12/2019
    Like (0) Báo cáo sai phạm
Cách tích điểm HP

Nếu bạn hỏi, bạn chỉ thu về một câu trả lời.
Nhưng khi bạn suy nghĩ trả lời, bạn sẽ thu về gấp bội!

Lưu ý: Các trường hợp cố tình spam câu trả lời hoặc bị báo xấu trên 5 lần sẽ bị khóa tài khoản

Gửi câu trả lời Hủy
 
NONE

Các câu hỏi mới

AANETWORK
 

XEM NHANH CHƯƠNG TRÌNH LỚP 11

 

YOMEDIA
ATNETWORK
ON