Hỏi đáp về Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Giáo dục kinh tế và pháp luật 10

Ông Q băn khoăn, khi ban hành các văn pháp pháp luật ở địa phương, Uỷ ban nhân dân xã sẽ dựa vào những căn cứ nào để ban hành?

Ông thường tích cực cùng cư dân tổ chức các hoạt động vào mỗi sáng chủ nhật hằng tuần. Nhưng trong các cuộc họp khu dân cư thì ông lại không lắng nghe các góp ý và quyết định theo ý mình.

a) Em hãy nhận xét về thái độ, hành vi của ông K.

b) Theo em, ông K nên làm gì để có thể hoàn thành tốt vai trò của người cán bộ trong tuân thủ Hiến pháp?

H rất hào hứng tham gia và chia sẻ với các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, em của H (15 tuổi) không muốn tham gia với lí do bản thân còn nhỏ chưa cần tìm hiểu về Hiến pháp.

a) Em hãy nhận xét về thái độ và hành vi của H.

b) Em có đồng ý với ý kiến của em H không? Vì sao?

Đọc thông tin

Nếu trong Hiến pháp năm 1980 và 1992 Hiến pháp được coi là “luật cơ bản của Nhà nước” thì ở Hiến pháp năm 2013 đã ghi nhận Hiến pháp là “luật cơ bản của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Một chữ khác biệt song lại thể hiện sự phát triển một bước lớn về nhận thức.

Nhân danh “nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam” tức là nhân danh những giá trị gì được gọi là cao cả nhất, lớn lao nhất tồn tại trên lãnh thổ quốc gia. Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nghĩa rằng Hiến pháp là luật cơ bản không phải chỉ đối với Nhà nước mà còn đối với toàn xã hội và các chủ thể trong đó. Chính vì vậy, hiệu lực pháp lí cao nhất của Hiến pháp đối với “nước” thì cũng có nghĩa là giá trị tối cao đối với không chỉ bộ máy nhà nước mà còn đối với bất kì người dân, tổ chức hay chủ thể nào trong xã hội. Khi nói Hiến pháp là luật cơ bản của nước còn có nghĩa Hiến pháp chứa đựng giá trị cao nhất, nền tảng nhất của cả quốc gia, dân tộc. Hiến pháp, do đó, có hiệu lực tối cao đối với bất kì hành vi hay công cụ pháp lí nào của các cơ quan nhà nước cũng như hành vi của các chủ thể khác trong xã hội.

A. Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định. (Điều 25)

B. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kì hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khoẻ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm. (Khoản 1, Điều 20)

C. Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. (Khoản 2, Điều 2)

D. Nhà nước xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế, điều tiết nền kinh tế trên cơ sở tôn trọng các quy luật thị trường; thực hiện phân công, phân cấp, phân quyển trong quản lí nhà nước; thúc đẩy liên kết kinh tế vùng, bảo đảm tính thống nhất của nền kinh tế quốc dân. (Điều 52)

A. Chỉ cần phủ hợp với tình hình địa phương, không cần căn cứ vào Hiến pháp.

B. Không được trái với quy định của Hiến pháp.

C. Có mối quan hệ chặt chẽ với Hiến pháp.

D. Có thể dự báo cho sự thay đổi của Hiến pháp. 

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Hiến pháp quy định những vấn đề cơ bản nhất của đất nước.

B. Hiến pháp chỉ áp dụng cho một số chủ thể pháp luật.

C. Hiến pháp là văn bản pháp luật có hiệu lực trong từng hoàn cảnh cụ thể. 

D. Hiến pháp được xây dựng theo ý chí của riêng giai cấp cầm quyền.

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Doanh nghiệp A không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế.

B. Bả X tự giác thực hiện các quy định của Hiến pháp. 

C. Chị H tham gia các tổ chức chống phá Nhà nước.

D. Công ty Y khai thác tài nguyên khi chưa được sự đồng ý của Nhà nước. 

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Ông B là cán bộ nhà nước luôn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển.

B. Anh D chủ động tham gia hoạt động phòng chống tham nhũng.

C. Chị M có hành vi xả rác thải ra môi trường.

D. Bà T tích cực tuyên truyền chính sách của Nhà nước trong khu dân cư.

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Hiến pháp là văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành.

B. Hiến pháp là văn bản quy phạm pháp luật do Nhà nước ban hành. 

C. Hiến pháp là văn bản luật do Chính phủ thực hiện.

D. Hiến pháp là văn bản luật thể hiện ý chí của Nhà nước.

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Từng vấn đề cụ thể của đất nước. 

B. Các vấn đề cấp bách của quốc gia.

C. Những vấn đề cơ bản nhất của quốc gia.

D. Mọi vấn đề cụ thể của đất nước.

A. Anh X thực hiện nghĩa vụ quân sự.

B. Ông M không tham gia bầu cử Hội đồng nhân dân cấp xã.

C. Chị T là cán bộ hội phụ nữ luôn tích cực trong các hoạt động giúp đỡ mọi người.

D. Doanh nghiệp A đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.

E. Ông B có hành vi chống phá lại chính quyền nhà nước

A. Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước.

B. Hiến pháp có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam.

C. Hiến pháp xác định những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất của Nhà nước và xã hội.

D. Hiến pháp là nội quy được áp dụng trong nhà trường mà mọi học sinh bắt buộc phải thực hiện.

E. Hiến pháp thể hiện tập trung nhất ý chí và bảo vệ lợi ích của nhân dân.

G. Hiến pháp là văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành.