Giải bài tập SGK Bài 4 Giáo dục kinh tế và pháp luật 10

Trao đổi cùng các bạn và cho biết em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến sau. Giải thích vì sao.

a. Cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết của nền kinh tế do sự tác động của các quy

b. Cơ chế thị trường chỉ đảm bảo cho người sản xuất, kinh doanh tự do lựa chọn và quyết định việc sản xuất, kinh doanh của mình.

c. Cơ chế thị trường kích thích sự sáng tạo của các chủ thể kinh tế trong thực hiện sản xuất kinh doanh và quản lí.

d. Điều kiện sản xuất của các chủ thể kinh tế giống nhau và quy luật giá trị tác động như nhau dẫn đến sự phân hoá giàu – nghèo.

Em hãy xác định ưu điểm, nhược điểm của cơ chế thị trường thông qua việc làm của chủ thể kinh tế trong các trường hợp dưới đây.

Trường hợp 1.

Do nhu cầu vận chuyển hàng nông sản của người dân từ tỉnh D đi thành phố M tăng cao, Công ti vận tải T đã đầu tư thêm xe tải có lắp máy lạnh nhằm đảm bảo chất lượng hàng hoá, sản phẩm trong quá trình vận chuyển. Bên cạnh đó, Công ti T còn có dịch vụ giao hàng tận nơi theo yêu cầu.

Trường hợp 2.

Lúc 8 giờ, Cửa hàng xăng dầu T không mở cửa bán hàng như thường lệ mà treo biển “Hết xăng” vì nghe thông báo giá xăng sẽ điều chỉnh tăng vào lúc 16 giờ cùng ngày.

Em có nhận xét gì về việc làm của các chủ thể kinh tế trong các trường hợp sau?

a. Với lợi thế khí hậu quanh năm mát mẻ, nhiều hộ kinh doanh ở Đà Lạt đã đầu tư xây dựng homestay (loại hình dịch vụ lưu trú mà khách du lịch sẽ nghỉ, ngủ tại nhà người dân bản địa) mang lại hiệu quả kinh tế cao.

b. Để thu được nhiều lợi nhuận, cửa hàng bánh kẹo T đã làm giả thương hiệu bánh nổi tiếng và bán ra thị trường.

c. Hợp tác xã B đã đầu tư cải tiến máy móc nhằm phát triển nhiều dòng sản phẩm như: tinh dầu sả, tinh dầu bưởi,... từ nguồn nguyên liệu sẵn có ở địa phương.

d. Mặc dù cùng sản xuất cà phê bột, song Doanh nghiệp H đã cho nhân viên viết bài đưa lên mạng xã hội nói xấu sản phẩm của Doanh nghiệp T.

Em hãy thiết kế sơ đồ tư duy tóm tắt nội dung về ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường.

Em hãy sưu tầm hình ảnh và viết bài nhận xét về các hành vi không đúng của các chủ thể kinh tế khi tham gia thị trường.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Hệ thống các quan hệ mang tính điều chỉnh tuân theo yêu cầu của các quy luật kinh tế được gọi là:

□ a. Thị trường.

□ b. Giá cả thị trường.

□ c. Cơ chế thị trường.

□ d. Kinh tế thị trường.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng. 

Đâu không phải quy luật kinh tế?

□ a. Quy luật giá trị

□ b. Quy luật cung - cầu

□ c. Quy luật cạnh tranh

□ d. Quy luật tiền tệ

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng. 

Phát biểu nào dưới đây không đúng về cơ chế thị trường?

□ a. Cơ chế thị trường là phương thức cơ bản để phân phối và sử dụng các nguồn vốn, tài nguyên, sức lao động trong mọi nền kinh tế.

□ b. Cơ chế thị trường là một kiểu cơ chế vận hành nền kinh tế do bản thân nền sản xuất hàng hoá hình thành.

□ c. Cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết của nền kinh tế thị trường, do sự tác động khách quan vốn có của nó.

□ d. Cơ chế thị trường là hệ thống hữu cơ của sự thích ứng, tự điều tiết lẫn  nhau, của mối quan hệ biện chứng gắn bó giữa các yếu tố giá cả, cung cầu, cạnh tranh,...

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng. 

Phát biểu nào sau đây đúng về cơ chế thị trường?

□ a. Cơ chế thị trường kích thích tối đa hoạt động của các chủ thể kinh tế  hướng đến mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận, tối đa hoá chi phí.

□ b. Cơ chế thị trường kích thích mọi doanh nghiệp phải linh hoạt để cung cấp sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ có chất lượng.

□ c. Cơ chế thị trường kìm hãm doanh nghiệp cải tiến kĩ thuật, hợp lí hoá sản xuất, đổi mới khoa học công nghệ ứng dụng.

□ d. Cơ chế thị trường luôn luôn mang tính chất năng động, tích cực trong kinh tế thị trường.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Đâu là ưu điểm của cơ chế thị trường?

□ a. Cơ chế thị trường đã khiến các chủ thể kinh tế cạnh tranh không lành mạnh vì chạy theo lợi nhuận.

□ b. Cơ chế thị trường tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng, có thể dẫn tới lạm phát.

□ c. Cơ chế thị trường đã làm khoảng cách giữa các tầng lớp dân cư trong xã hội ngày càng tăng lên

□ d. Cơ chế thị trường luôn đòi hỏi các chủ doanh nghiệp phải linh hoạt, sáng tạo để cung cấp sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ có chất lượng.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Đâu không phải là nhược điểm của cơ chế thị trường?

□ a. Sự tác động của cơ chế thị trường sẽ dẫn tới tình trạng phân hoá giàu nghèo, bất bình đẳng trong xã hội.

□ b. Do chạy theo lợi nhuận nên các doanh nghiệp không quan tâm tới vấn đề môi trường dẫn tới cạn kiệt và suy thoái môi trường.

□ c. Do chạy theo lợi nhuận nên các doanh nghiệp không quan tâm đến lợi ích của người tiêu dùng nên sản xuất hàng kém chất lượng.

□ d. Sự vận hành tốt nhất của cơ chế thị trường tạo những cơ hội cho sự giàu có hợp pháp về vật chất của các tầng lớp dân cư trong xã hội.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Hành vi của chủ thể kinh tế nào sau đây đúng?

□ a. Doanh nghiệp mở rộng vùng trồng nguyên liệu khi đơn hàng của các đối tác tăng cao.

□ b. Công ti H ngưng bán xăng dầu và tích trữ khi nghe tin giá xăng tăng lên.

□ c. Cửa hàng vật tư y tế B đã bản khẩu trang y tế bán với giá cao khi nhu cầu mua của người dân tăng cao.

□ d. Tiệm thuốc thấy giá thuốc lên khi thấy trên thị trường thuốc khan hiếm.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Chủ thể kinh tế nào dưới đây không tôn trọng quy luật khách quan của cơ chế thị trường?

□ a. Công ti R cung cấp mặt hàng thịt bò đông lạnh cho hệ thống siêu thị C theo đúng yêu cầu.

□ b. Do nhu cầu đi lại của người dân trong dịch Tết tăng cao, Công ti A đã tăng số chuyến xe trong ngày.

□ c. Hộ kinh doanh T đã hạ giá thu mua thanh long tại vườn do thị trường xuất khẩu đóng cửa vì dịch bệnh.

□ d. Công tử H đã chế tạo bao bì sản phẩm bánh kẹo nhái thương hiệu nổi tiếng để bán ra thị trường.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng.

Quy luật kinh tế điều tiết quan hệ giữa bên mua và bên bán trong sản xuất và trao đổi hàng hoá trên thị trường là:

□ a. Quy luật giá trị.

□ b. Quy luật cung - cầu.

□ c. Quy luật cạnh tranh.

□ d. Quy luật lưu thông tiền tệ.

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng. 

Câu tục ngữ “Cá lớn nuốt cá bé” chỉ quy luật kinh tế nào?

□ a. Quy luật giá trị

□ b. Quy luật cung - cầu

□ c. Quy luật cạnh tranh

□ d. Quy luật lưu thông tiền tệ

Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

a. Cơ chế thị trường tự khắc phục hiện tượng phân hoá giàu - nghèo trong xã hội.

b. Cơ chế thị trường thúc đẩy người sản xuất không ngừng cải tiến kĩ thuật, hợp lí hoá sản xuất, nâng cao tay nghề cho người lao động.

c. Cơ chế thị trường tạo môi trường rộng mở cho các mô hình kinh doanh mới theo sự phát triển của xã hội.

d. Cơ chế thị trường tự điều tiết, khắc phục những nhược điểm của nó.

Nối nội dung cột A với cột B sao cho phù hợp.

Hãy đọc đoạn hội thoại sau và thực hiện yêu cầu.

Hội thoại. Trong cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo tỉnh với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, ông H trao đổi đầy tâm huyết:

- Từ ngày mở cửa nền kinh tế, doanh nghiệp đã xuất khẩu hoa lan sang nhiều thị trường và còn mở rộng quy mô phân phối các loại hoa ngoại nhập theo đơn đặt hàng của các đối tác.

Ông B nêu ý kiến:

- Bên cạnh những mặt tích cực, doanh nghiệp của tôi cũng chịu đau đầu giải quyết những chuyện liên quan đến xâm hại nhãn hiệu, sở hữu trí tuệ. Thời gian qua, có rất nhiều những sản phẩm trên thị trường đã nhái thương hiệu, bao bì, mẫu mã gây tổn thất đến uy tín của doanh nghiệp.

Câu hỏi:

- Liệt kê các ưu điểm và hạn chế của cơ chế thị trường được nhắc đến trong đoạn hội thoại.

- Phân tích các biện pháp mà Nhà nước thực hiện trước tình trạng xâm hại nhân hiệu sản phẩm để bảo vệ quyền lợi cho người sản xuất và người tiêu dùng.

Hãy đọc các trường hợp và trả lời câu hỏi.

Trường hợp 1. Công ti T sản xuất các sản phẩm mỹ phẩm và đóng gói với tên nhái các  thương hiệu lớn. Ngoài ra, Công ti còn mua mỹ phẩm từ nước ngoài và đóng gói, dán nhãn sản xuất ở Việt Nam.

- Em đồng tình hay không đồng tình với việc làm của Công ti T? Vì sao?

Trường hợp 2. Doanh nghiệp T chuyên sản xuất và cung ứng các sản phẩm mĩ nghệ làm bằng tre, doanh nghiệp đã đầu tư hệ thống máy móc và quy trình sản xuất  hiện đại nhằm giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Sản phẩm của doanh nghiệp đã cạnh tranh tốt với các doanh nghiệp khác và tạo niềm tin với người tiêu dùng.

- Doanh nghiệp T vận dụng tốt quy luật kinh tế nào?

Em tán thành ý kiến nào sau đây? Vì sao?

- Có ý kiến cho rằng: Nhà nước không cần can thiệp vào nền kinh tế thị trường và cơ chế thị trường sẽ tự điều tiết, khắc phục được nhược điểm.

- Cũng Có ý kiến cho rằng: Cơ chế thị trường không thể khắc phục được các nhược điểm mà cần có sự điều tiết của Nhà nước.

Em hãy vẽ sơ đồ tư duy tóm tắt về cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp trong nước khi Việt Nam hội nhập kinh tế với thế giới.