Giải bài tập SGK Bài 18 Giáo dục kinh tế và pháp luật 10

Em hãy cho biết những nhận định sau đây đúng hay sai. Vì sao?

a. Chế định pháp luật là một hệ thống các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội cùng loại, trong một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội.

b. Hệ thống pháp luật chính là hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật.

c. Trong hệ thống pháp luật có sự thể hiện đầy đủ các ngành luật, các chế định luật, các quy phạm pháp luật là biểu hiện của tính phù hợp của hệ thống pháp luật.

d. Hương ước, tập quán địa phương là văn bản quy phạm pháp luật.

Em hãy xác định văn bản quy phạm pháp luật trong các văn bản pháp luật dưới đây:

a. Bản án hình sự của Toà án nhân dân huyện X.

b. Quyết định của Hiệu trưởng Trường Đại học T về việc ban hành Nội quy Kí túc xá sinh viên.

c. Luật Du lịch.

d. Quyết định của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Y về việc thành lập Ban chỉ đạo phòng chống dịch cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh Y.

đ. Nghị định của Chính phủ về việc xử lí kỉ luật công chức.

e. Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ y tế về việc phát động phong trào thi đua trong ngành y tế.

Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi.

A và B là đôi bạn học lớp 10B, trường Trung học phổ thông C và thường cùng nhau đi học bằng xe đạp điện của A. Trên đường đi học, hai bạn gặp đèn đỏ, A nói với B:

- Sao vẫn có người không dừng lại khi có tín hiệu đèn đỏ, B nhỉ?

B đáp:

- Mình không biết nữa, có lẽ họ không thấy hoặc cố tình vượt. Tuy nhiên, vượt đèn đỏ dễ gây tại nạn, rất nguy hiểm, là vi phạm pháp luật. Chúng ta đã được học điều này rồi nhỉ?

A tiếp lời:

- Đúng rồi! Là học sinh, chúng ta nên có ý thức tuân thủ pháp luật.

Câu hỏi:

- Em có nhận xét gì về quan điểm của A và B?

- Những hành vi nào của học sinh trung học phổ mà em cho là vi phạm pháp luật? Theo em, để hạn chế những hành vi này, học sinh cần nâng cao ý thức pháp luật của mình bằng những hoạt động nào?

Em hãy sưu tầm từ 3 đến 5 văn bản pháp luật liên quan đến lĩnh vực giáo dục và cho biết cơ quan ban hành, mục đích ban hành, đối tượng và phạm vi áp dụng văn bản.

Em hãy thiết kế một sản phẩm có nội dung văn bản pháp luật Việt Nam.

Gợi ý: Sản phẩm có thể dưới hình thức như: vẽ tranh, áp phích, banner,... 

Hãy đánh dấu √ vào câu trả lời đúng. 

Câu 1. Yếu tố nào dưới đây thuộc hệ thống văn bản quy phạm pháp luật?

a. Quy phạm pháp luật

b. Chế định pháp luật

c. Luật và Nghị định

d. Ngành luật

Câu 2. Chế định pháp luật là:

a. Đơn vị nhỏ nhất cấu thành hệ thống pháp luật.

b. Tổng thể các quy phạm pháp luật có mối liên hệ nội tại thống nhất.

c. Một nhóm quy phạm pháp luật cùng điều chỉnh một nhóm quan hệ xã hội có cùng tính chất.

d. Một hệ thống các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội cùng loại trong một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội.

Câu 3. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa năm 2013 là:

a. Luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

b. Luật chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

c. Luật chủ yếu của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

d. Luật cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Câu 4. Văn bản quy phạm pháp luật là:

a. Văn bản có chứa quy phạm pháp luật được ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

b. Văn bản chứa đựng các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung, do Nhà nước thừa nhận nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội và được Nhà nước bảo đảm thực hiện.

c. Văn bản chứa đựng các quy tắc xử sự do Nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội và dược Nhà nước bảo đảm thực hiện.

d. Văn bản chứa đựng các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung, do Nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận nhäừm điều chỉnh các quan hệ xã hội.

Câu 5. Văn bản áp dụng pháp luật là văn bản

a. chứa đựng các quy tắc xử sự cá biệt, mang tính quyền lực Nhà nước.

b. do các cơ quan Nhà nước ban hành nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội.

c. do các cá nhân được Nhà nước trao quyền ban hành nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội.

d. quy phạm pháp luật được ban hành nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội.

Câu 6. Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, văn bản nào sau đây có hiệu lực pháp lí cao nhất?

a. Luật Hiến pháp

b. Luật Tài chính

c. Luật Hình sự

d. Luật Hành chính

Câu 7. Hệ thống pháp luật là

a. cấu trúc bên trong của pháp luật, biểu hiện ở sự liên kết, gắn bó thống nhất nội tại với nhau của các quy phạm pháp luật, được phân định thành các ngành luật, có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau trong một chỉnh thể thống nhất.

b. cấu trúc bên trong của pháp luật, biểu hiện ở sự liên kết, gắn bó thống nhất nội tại với nhau của các quy phạm pháp luật, được phân định thành chế định pháp luật, ngành luật.

c. biểu hiện ở sự liên kết, gắn bó thống nhất nội tại với nhau của các quy phạm pháp luật, được phân định thành chế định pháp luật, ngành luật, có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau trong một chỉnh thể thống nhất.

d. cấu trúc bên trong của pháp luật, biểu hiện ở sự liên kết, gắn bó thống nhất nội tại với nhau của các quy phạm pháp luật, được phân định thành chế định pháp luật, ngành luật, có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau trong một chỉnh thể thống nhất.

Câu 8. Nhận định nào dưới đây sai?

a. Ủy ban nhân dân xã, phường được phép ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

b. Ủy ban nhân dân xã, phường được phép ban hành văn bản áp dụng pháp luật.

c. Văn bản quy phạm pháp luật phải được ban hành theo thẩm quyền, trình tự thủ tục luật định.

d. Ủy ban nhân dân xã, phường không được phép ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

e. Mỗi ngành luật có phương pháp điều chỉnh đặc thù.

g. Quy phạm pháp luật là bộ phận nhỏ nhất của hệ thống pháp luật.

h. Chế định pháp luật bao gồm nhiều quy phạm pháp luật cùng điều chỉnh các quan hệ xã hội cùng loại, trong một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội.

i. Các ngành luật khác nhau có phương pháp điều chỉnh như nhau.

k. Tại Việt Nam, Luật Hiến pháp là ngành luật cơ bản.

I. Hệ thống pháp luật của Việt Nam được xây dựng trên cơ sở quy phạm của Luật Hiến pháp.

m. Các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam đều có mối quan hệ với nhau.

n. Các ngành luật trong hệ thống pháp luật không có mối quan hệ với nhau.

Hãy điền cơ quan, cá nhân có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Hãy cho biết các nhận định nào dưới đây đúng hay sai. Vì sao?

a. Chế định pháp luật không phải là một yếu tố trong hệ thống pháp luật về mặt cấu trúc.

b. Chế định pháp luật là một nhóm quy phạm pháp luật có đặc điểm chung, cùng điều chỉnh một nhóm quan hệ xã hội có cùng tính chất.

c. Hệ thống pháp luật chính là tập hợp có tính hệ thống của tất cá các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản áp dụng pháp luật.

d. Căn cứ phân định các ngành luật chỉ có tính tương dối.

e. Văn bản quy phạm pháp luật là yếu tố trong hệ thống cấu trúc của pháp luật.

Hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi.

Anh A xây dựng nhà và đưa vào sử dụng năm 2010 (giấy phép của Ủy ban nhân dân huyện X cấp) trên phần đất vi phạm lộ giới. Đầu năm 2015, Ủy ban nhân dân phường T đã kiểm tra và ra quyết định cưỡng chế công trình của anh A.

- Quyết định cưỡng chế của Ủy ban nhân dân phường T có phải là văn bản quy phạm pháp luật không? Vì sao?

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường T có phải là chủ thể ban hành văn bản quy phạm pháp luật không? Vì sao?

Hãy đọc thông tin dưới đây và đánh dấu x vào cột tương ứng.

Vì sao phải tự giác thực hiện các quy định pháp luật?

Hãy lựa chọn một quy phạm pháp luật và thiết kế đồ hoạ thông tin nhằm tuyên truyền quy phạm đó.

Hãy tìm hiểu trên mạng xã hội một câu chuyện về cá nhân có thẩm quyền, sai phạm trong việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tóm tắt câu chuyện đó không quá 100 chữ.