Công nghệ 10 Cánh diều Ôn tập chủ đề 4: Công nghệ giống cây trồng

a. Khái niệm

Giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện của ít nhất là:

- Một đặc tính và di truyền được cho đời sau; 

- Đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kì nhân giống; 

- Có giá trị canh tác, giá trị sử dụng; 

- Bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.

b. Vai trò

Giống cây trồng có vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp:

- Tăng năng suất cây trồng, hạn chế được sâu, bệnh và yếu tố bất lợi của môi trường; 

- Tăng được số vụ trồng trong một năm, luân canh cây trồng.

- Tạo giống cây trồng: Cách hình thành giống mới từ những nguồn vật liệu đã có qua việc thay đổi vật chất di truyền trong tế bào.

- Chọn giống cây trồng: Chọn lọc hay tuyển lựa những cây trồng đã có hoặc mới tạo ra theo hướng đem lại lợi ích cho con người.

a. Một số phương pháp chọn giống cây trồng

- Phương pháp chọn lọc hỗn hợp

Hình 10.2. Sơ đồ chọn lọc hỗn hợp

- Phương pháp chọn lọc cá thể

Hình 10.3. Sơ đồ chọn lọc cá thể

- Ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn giống cây trồng

Hình 10.4. Chọn và nhân giống cây chuối sạch bệnh

b. Một số phương pháp tạo giống cây trồng

- Tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính

Lai hữu tính là sự giao phối giữa hai hay nhiều dạng bố mẹ khác nhau nhằm tạo ra các con lai mang nhiều tính trạng tốt của bố mẹ

- Tạo giống cây trồng bằng phương pháp đột biến gen

Hình 10.6. Sơ đồ tạo giống cây trồng đột biến

- Tạo giống cây trồng bằng phương pháp đa bội thể

- Tạo giống cây trồng bằng phương pháp chuyển gen

Sử dụng kĩ thuật kết hợp một gen hay một số của loài này vào gen của loài khác bằng cách chuyển gen DNA tái tổ hợp vào công cụ chuyển gen và đưa đến tế bào.

a. Phương pháp nhân giống hữu tính

- Nhân giống hữu tính là phương pháp nhân giống bằng hạt, được tiến hành qua 5 bước (Hình 11.1)

Hình 11.1. Quy trình nhân giống hữu tính

b. Phương pháp nhân giống vô tính

- Nhân giống vô tính là phương pháp tạo cây mới từ cơ quan sinh dưỡng của cây mẹ.

- Phương pháp này giữ được các đặc tính di truyền của cây mẹ và thu hoạch sớm hơn phương pháp nhân giống hữu tính 

- Có nhiều phương pháp nhân giống vô tính giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô,....

Bài 1.

Hãy nêu sự khác nhau giữa giống lúa địa phương, lúa cải tiến và lúa lai.

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang chủ đề 4 để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

- Giống lúa địa phương: chỉ phù hợp với điều kiện thời tiết, đất đai ở địa phương đó.

- Giống lúa cải tiến: có nhiều tính trạng tốt hơn so với giống lúa gốc, năng suất cao hơn.

- Giống lúa lai: mang nhiều tính trạng tốt của bố mẹ.

Bài 2.

Vì sao phải chọn, tạo ra các giống mới?

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang chủ đề 4 để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Phải chọn, tạo ra các giống mới để cải thiện tính di truyền của cây trồng, tạo ra các giống mới phù hợp với yêu cầu của người tiêu dùng, đem lại lợi ích cho con người.

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Mô tả được các phương pháp nhân giống cây trồng phổ biến.

- Trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong nhân giống.

- Thực hiện được việc nhân giống cây trồng bằng phương pháp nhân giống vô tính.

- Mô tả được các phương pháp chọn và tạo giống cây trồng phổ biến.

- Trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn và tạo giống cây trồng

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Cánh diều Ôn tập chủ đề 4 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Giống cơ bản có bao nhiêu loại chính?

  • A. 1
  • B. 2
  • C. 3
  • D. 5

• Câu 2:

  Giống lai là giống?

  • A. Giống bản địa hay giống địa phương
  • B. Là giống sử dụng phương pháp cho phép ghép đôi giao phối giữa các cá thể khác giống nhằm tạo ra con lai mang những tính trạng mới, tốt hơn bố mẹ.
  • C. Loại cây trồng được nhập vào một nước hay một vùng, nơi mà trước đó chúng chưa từng sinh sống. 
  • D. Đáp án khác

• Câu 3:

  Xác định vai trò của giống cây trồng?

  • A. Tăng năng suất cây trồng, hạn chế được sâu, bệnh và yếu tố bất lợi của môi trường;
  • B. giúp nâng cao giá trị trong nghệ thuật ẩm thực, trang trí
  • C. Tăng được số vụ trồng trong một năm, luân canh cây trồng; 
  • D. Cả 3 đáp án trên

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Cánh diều Ôn tập chủ đề 4 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Hình thành kiến thức trang 62 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 1 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 2 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 3 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 4 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 5 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 6 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 7 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 8 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 9 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Luyện tập và vận dụng 10 trang 63 SGK Công nghệ 10 Cánh diều - CD

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!