Công nghệ 10 Kết nối tri thức Bài 5: Đánh giá công nghệ

a. Khái niệm đánh giá công nghệ

Đánh giá công nghệ là những nhận định, phán đoán dựa trên sự phân tích những thông tin thu thập của công nghệ được đối chiếu với tiêu chi đề ra, nhằm để xuất những quyết định thích hợp để lựa chọn, phát triển, kiểm soát công nghệ.

b. Mục đích của đánh giá công nghệ

- Nhận biết được các mặt tích cực và tiêu cực của công nghệ nhằm phát huy các mặt tích cực và hạn chế các mặt tiêu cực của công nghệ.

- Lựa chọn các thiết bị công nghệ phù hợp cho bản thân hoặc cho gia đình. - Lựa chọn các công nghệ phủ hợp để áp dụng vào dự án khoa học kĩ thuật.

a. Tiêu chí đánh giá công nghệ

Có nhiều tiêu chí đánh giá công nghệ, tuỳ thuộc vào từng công nghệ mà có các tiêu chi đánh giá khác nhau. Trong đó, thường sử dụng các tiêu chi sau: Tiêu chi về hiệu quả, độ tin cậy, tính kinh tế và tiêu chí về môi trường của công nghệ.

- Tiêu chí về hiệu quả: đánh giá về năng suất của công nghệ; chất lượng, thẩm mĩ của sản phẩm mà công nghệ đó tạo ra.

- Tiêu chí về độ tin cậy của công nghệ: đánh giá về độ chính xác, khả năng ổn định của công nghệ. Tiêu chí về kinh tế: đánh giá chi phí khi đầu tư, vận hành và lợi nhuận khi sử dụng công nghệ.

- Tiêu chí về môi trường đánh giá sự tác động của công nghệ đến môi trường xung quanh (không khí, nước, tiếng ồn,...) khi sử dụng công nghệ.

- Ngoài ra, còn có các tiêu chí khác như độ dồi dào của nguyên liệu đầu vào, nhiên liệu sử dụng của công nghệ.....

Ví dụ: Để sản xuất ra thỏa nhựa như Hình 5.2 có thể sử dụng hai công nghệ khác nhau là công nghệ ép nhựa hoặc công nghệ in 3D. Hãy đánh giá hai công nghệ trên.

Hình 5.2. Thìa nhựa

Bảng 5.1. Đánh giá công nghệ ép nhựa và công nghệ in 3D để sản xuất ra thìa nhựa

- Như vậy, tuỳ thuộc vào sản lượng thìa nhựa cần sản xuất mà lựa chọn công nghệ phù hợp. Nếu sản xuất đơn chiếc nên sử dụng công nghệ in 3D, ngược lại nếu sản xuất hàng loạt thi nên sử dụng công nghệ ép nhựa.

b. Tiêu chí đánh giá sản phẩm công nghệ

- Mỗi sản phẩm công nghệ sẽ có những nhóm tiêu chi đánh giá khác nhau phụ thuộc vào đặc thù của từng loại sản phẩm công nghệ và mức độ quan trọng của các tiêu chi đối với các loại sản phẩm công nghệ khác nhau cũng khác nhau.

- Thông thường, để đánh giá sản phẩm công nghệ cần đánh giá theo những tiêu chi sau

- Cấu tạo của sản phẩm công nghệ - Tính năng của sản phẩm công nghệ.

- Độ bền của sản phẩm công nghệ.

- Tinh thẩm mĩ của sản phẩm công nghệ.

- Giá thành của sản phẩm công nghệ.

- Tác động đến môi trường của sản phẩm công nghệ.

Ví dụ: Đánh giá bếp gas và bếp hồng ngoại (Hình 5.3),

Hình 5.3 Bếp gas và bếp hồng ngoại

Bảng 5.2. Đánh giá bếp gas và bếp hồng ngoại để lựa chọn mua bếp cho gia đình

Kết luận: Bếp gas và bếp hồng ngoại có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Tùy nhu cầu sử dụng mà lựa chọn bếp cho phù hợp.

Bài 1.

Nếu được sự lựa chọn một trong hai loại đèn trong hình 5.1, em sẽ chọn loại đèn nào? Hãy giải thích sự lựa chọn của em

Hình 5.1

Phương pháp giải:

Quan sát, phân tích logic, liên hệ thực tiễn

Lời giải chi tiết:

- Nếu được chọn như hình 5.1, em sẽ chọn loại đèn bàn LED

- Giải thích sự lựa chọn

- Về điện áp và quang thông (độ sáng) chúng đều có sự giống nhau

- Công suất

+ Đèn sợi đốt công suất lớn hơn, điện năng tiêu thụ sẽ lớn hơn, nhiệt độ tỏa ra cũng lớn hơn nên ngồi lâu rất dễ bị nóng và đau mắt

+ Đèn LED công suất tuy thấp hơn nên điện năng tiêu thụ sẽ nhỏ hơn, nhiệt độ tỏa ra cũng ít hơn nên ngồi lâu sẽ không cảm thấy nóng và bị đau mắt

- Thời gian sử dụng của đèn LED cao hơn rất nhiều so với đèn bàn sợi đốt

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Giải thích được các tiêu chí cơ bản trong đánh giá công nghệ

- Đánh giá được một số sản phẩm công nghệ phổ biến.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Kết nối tri thức Bài 5 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Đánh giá công nghệ nhằm bao nhiêu mục đích chính?

  • A. 1
  • B. 2
  • C. 3
  • D. 5

• Câu 2:

  Đâu là mục đích của đánh giá công nghệ?

  • A. Lựa chọn các công nghệ phủ hợp để áp dụng vào dự án khoa học kĩ thuật.
  • B. Nhận biết được các mặt tích cực và tiêu cực của công nghệ nhằm phát huy các mặt tích cực và hạn chế các mặt tiêu cực của công nghệ.
  • C. Lựa chọn các thiết bị công nghệ phù hợp cho bản thân hoặc cho gia đình.
  • D. Cả 3 đáp án trên

• Câu 3:

  Đâu là tiêu chí đánh giá công nghệ?

  • A. Tiêu chí về hiệu quả
  • B. Tiêu chí về độ tin cậy của công nghệ
  • C. Tiêu chí về môi trường
  • D. Cả 3 đáp án trên

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Kết nối tri thức Bài 5 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Mở đầu trang 28 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT

Kết nối năng lực trang 31 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT

Luyện tập trang 32 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT

Vận dụng 1 trang 32 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT

Vận dụng 2 trang 32 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!