Soạn bài Cô Tô tóm tắt - Kết nối tri thức Ngữ văn 6

- Phần 1: Từ đầu đến "và lớn lên theo mùa sóng ở đây": Cảnh Cô Tô sau cơn bão.

- Phần 2: Tiếp theo đến "là là nhịp cánh…": Cảnh mặt trời lên trên đảo Cô Tô.

- Phần 3: Còn lại: Cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo.

- Ngôn ngữ điêu luyện, sự miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh và cảm xúc.

- Bức tranh thiên nhiên được xây dựng độc đáo.

Câu 1. Kể tên những nơi em đã từng được đến tham quan. Chia sẻ một số điều em quan sát được từ những chuyến đi đó.

Gợi ý:

- Những nơi em đã từng đến tham quan là: Bến Nhà Rồng, Bảo tàng chứng tích chiến tranh, Bảo tàng Hồ Chí Minh…

- Một trong những nơi ấn tượng nhất với em đó là Viện Bảo tàng chứng tích chiến tranh. Em đã cảm thấy thật đau xót và từ trong trái tim em thật sự biết ơn rất nhiều Bác Hồ kính yêu cùng các chiến sĩ cách mạng xưa kia đã ngã xuống để chúng em có được bầu trời hòa bình của ngày hôm nay.

Câu 2. Tìm quần đảo Cô Tô trên bản đồ Việt Nam và nói về vị trí của quần đảo này.

Gợi ý:

- Cô Tô là một quần đảo trong vịnh Bắc Bộ thuộc tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam.

Câu 1. Từ “trận địa” khiến em hình dung cơn bão như thế nào?

Gợi ý:

- Từ “trận địa” khiến em hình dung cơn bão biển nguy hiểm, được bố trí giống như một trận chiến thực thụ.

Câu 2. Tác giả quan sát và cảm nhận trận bão bằng những giác quan nào?

Gợi ý:

- Tác giả quan sát và cảm nhận trận bão bằng những giác quan: Xúc giác, thị giác, thính giác.

Câu 1. Qua bài kí Cô Tô, nhà văn đã đưa người đọc đến những nơi nào và gặp gỡ những ai?

Gợi ý:

- Qua bài kí Cô Tô, nhà văn đã đưa người đọc đến cảnh biển Cô Tô từ lúc bình minh đến hoàng hôn:

+ Vẻ đẹp của đảo Cô Tô sau cơn bão: Bầu trời trong sáng, cây thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc, đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa.

+ Cảnh mặt trời mọc trên biển: Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn.

+ Cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo: những người dân chài gánh nước ngọt từ giếng xuống thuyền, nhịp điệu của cuộc sống lao động khẩn trương, tấp nập, đông vui.

Câu 2. Tìm những từ ngữ miêu tả sự dữ dội của trận bão. Những từ ngữ nào cho thấy rõ nhất việc tác giả có chủ ý miêu tả trận bão như một trận chiến?

Gợi ý:

- Từ ngữ miêu tả sự dữ dội của trận bão: nhiều khuôn cửa kính bị gió vây và dồn bung hết, kính bị thứ gió cấp 11 ép vỡ tung, tiếng gió càng ghê rợn mỗi khi nó thốc vào…, nó rít lên rú lên như cái kiểu người ta vẫn thường gọi là quỷ khốc thần linh.

- Những từ ngữ cho thấy rõ việc tác giả chủ ý miêu tả trận bão như một trận chiến: trận địa, viên đạn mũi kim, hỏa lực, liên thanh.

Câu 3. Biển sau bão hiện lên như thế nào (qua hình ảnh bầu trời, cây, nước, biển...)?

Gợi ý:

- Bầu trời trong sáng, cây xanh mượt, nước biển lam biếc đậm đà.

- Chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính.

- Mặt trời tròn trĩnh phúc hậu như một lòng đỏ trứng thiên nhiên đầy đặn.

Câu 4. Theo em, để nhận ra vẻ đẹp của Cô Tô, nhà văn đã quan sát cảnh thiên nhiên và hoạt động của con người trên đảo ở những thời điểm nào và từ vị trí nào?

Gợi ý:

- Cảnh Cô Tô được miêu tả từ cao xuống thấp và vào thời điểm sau trận bão. Từ nóc đồn trên đảo, Nguyễn Tuân nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, quay gót 180 độ mà ngắm toàn cảnh đảo Cô Tô.

Câu 5. Chỉ ra một câu văn thể hiện sự yêu mến của tác giả đối với Cô Tô trong đoạn văn từ Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô đến theo mùa sóng ở đây. 

Gợi ý:

- Thái độ yêu mến của tác giả đối với Cô Tô qua câu văn sau: Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam, mà càng thấy yêu hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây. 

Câu 6. Em hình dung khung cảnh Cô Tô sẽ như thế nào nếu thiếu chi tiêt miêu tả giếng nước ngọt và hoạt động của con người quanh giếng?

Gợi ý:

- Nếu không có khung cảnh giếng nước ngọt và hoạt động của con người quanh giếng thì bài kí sẽ rất thiếu sót.

- Người dân chài gánh nước ngọt từ giếng xuống thuyền, chuẩn bị cho mười tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi đánh cá hồng.

Câu 7. Kết thúc bài ký Cô Tô là suy nghĩ của tác giả về chị Châu Hòa Mãn: "Trông chị Châu Hòa Mãn địu con thấy nó yên tâm như hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành". Cách kết thúc này cho thấy tình cảm của tác giả với biển và những người dân ở đây như thế nào?

Gợi ý:

- Hình ảnh so sánh cho thấy tác giả ấn tượng mạnh mẽ về khung cảnh và những con người nơi đây, cuốc sống lao động đang từng ngày cống hiến cho sự phồn vinh đất nước.

Câu 8. Trong Cô Tô, mặt trời lúc bình minh được ví như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Viết đoạn văn khoảng (5 - 7 câu) chỉ ra ý nghĩa của hình ảnh so sánh đó (có thể liên hệ với cách miêu tả mặt trời lúc bình minh của các tác phẩm khác mà em biết).

Gợi ý:

Hình ảnh so sánh mặt trời lúc bình minh được ví như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đằn mang tính nghệ thuật cao. Nguyễn Tuân đã nhận thấy sự tương đồng về màu sắc giữa mặt trời và lòng đỏ trứng. Đó là màu cam cháy rực rỡ, nóng bỏng, tỏa ánh nắng diệu kì. Vẫn là hình ảnh mặt trời, có người miêu tả nó giống như hòn than đang rực cháy. Còn tác giả đã tự sáng tạo cho tác phẩm một hình ảnh so sánh độc đáo từ chính cảm nhận của mình. 

Trên đây là bài Soạn văn 6 Cô Tô tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Cô Tô.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----