Phân tích hai nhân vật Xiu và Giôn-xi trong Chiếc lá cuối cùng

a. Mở bài:

- Giới thiệu về tác phẩm "Chiếc lá cuối cùng" của nhà văn O Hen - ri

- Giới thiệu về hai nhân vật Xiu và Giôn - xi.

b. Thân bài:

- Tóm tắt nội dung tác phẩm

- Điểm chung và mối quan hệ giữa hai nhân vật Xiu và Giôn- xi

+ Đều là những họa sĩ có cuộc đời bình lặng

+ Đều mang trong mình những khát vọng chân chính về nghệ thuật.

+ Họ cùng nhau trải qua những gian khó của cuộc sống sinh hoạt đời thường để theo đuổi hội họa.

- Vẻ đẹp của nhân vật Xiu

+ Xiu là người bạn tốt luôn ở cạnh Giôn-xi

+ Cô là người nhân hậu, giàu tình yêu thương biết lắng nghe, thấu hiểu, sẻ chia, quan tâm trước những khó khăn của người khác.

+ Khi nghe tin Giôn-xi mắc căn bệnh sưng phổi, Xiu đã luôn ở bên cạnh săn sóc, động viên và vô cùng lo lắng trước suy nghĩ bi quan của Giôn-xi.

→ Ngời sáng vẻ đẹp của tình bạn và tình yêu thương trong mối quan hệ giữa người với người.

- Vẻ đẹp của nhân vật Giôn - xi

+ Giôn-xi là nhân vật được đặt trong tình huống đối chọi với căn bệnh sưng phổi hiểm nghèo.

+ Khi biết mình mắc bệnh, cô đã tuyệt vọng, bi quan đến cạn kiệt và yếu ớt.

+ "Mở to cặp mắt thẫn thờ và thều thào ra lệnh"

+ Gửi gắm số phận - những ngày tháng còn lại của mình vào hành trình rơi rụng của những chiếc lá thường xuân.

+ Sau đó, khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng đang kiên cường, bền bỉ tồn tại qua giông bão, trong cô hồi sinh những tia hi vọng về niềm ham sống.

+ Cô tiếp tục chiến đấu với căn bệnh bằng cách tạo dựng lại tình yêu đối với cuộc sống, đối với nghệ thuật;

+ Cuối cùng, Giôn-xi đã vượt lên và chiến thắng bệnh tật.

→ Để lại những bài học sâu sắc về nghị lực sống và sự mạnh mẽ vượt qua những khó khăn, nghịch cảnh của con người.

c. Kết bài:

- Đánh giá về nghệ thuật xây dựng hai nhân vật Xiu và Giôn - xi.

Đề bài: Em hãy viết bài văn phân tích hai nhân vật Xiu và Giôn-xi trong Chiếc lá cuối cùng.

Gợi ý làm bài:

"Chiếc lá cuối cùng" là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện rõ tài năng của nhà văn Mỹ O Hen - ri. Truyện ngắn đã làm nổi bật giá trị của nghệ thuật chân chính, đồng thời ngợi ca, đề cao vẻ đẹp của tình người trong khó khăn, hoạn nạn.

"Chiếc lá cuối cùng" là câu chuyện xoay quanh ba nhân vật chính là Xiu, Giôn- xi và cụ Bơ- men. Họ đều là những họa sĩ nghèo cùng chung sống trong một khu trọ. Đến mùa đông nọ, Giôn- xi đột nhiên mắc căn bệnh sưng phổi và đứng trước bờ vực của cái chết. Trước diễn biến quái ác của căn bệnh, cô tuyệt vọng và gắn số phận mình với chiếc lá thường xuân cùng suy nghĩ: Khi mà chiếc lá thường xuyên cuối cùng rụng xuống cũng là lúc cô lìa đời. Dẫu Xiu hết lòng quan tâm và chăm sóc, an ủi nhưng Giôn- xi vẫn bi quan và tuyệt vọng. Khi biết được suy nghĩ đó của Giôn- xi, cụ Bơ-men - người họa sĩ già với khát vọng tạo ra một kiệt tác để đời đã âm thầm vẽ nên một chiếc lá thường xuân trong một đêm giông bão. Chiếc lá sống động như thật và khiến cho Giôn-xi không hề nhận ra và thắp lên trong lòng cô ngọn lửa hi vọng về sự sống và nghị lực chống lại căn bệnh viêm phổi. Nhờ đó, cô đã vượt qua và chiến thắng căn bệnh nhưng cụ Bơ-men lại qua đời. Xiu đã kể lại cho Giôn-xi về cái chết của cụ Bơ-men cùng bí mật về chiếc lá cuối cùng.

Như vậy, thông qua câu chuyện trên, chúng ta có thể thấy được điểm chung giữa hai nhân vật Xiu và Giôn-xi. Họ đều là những họa sĩ có cuộc đời bình lặng và mang trong mình những khát vọng chân chính về nghệ thuật, họ cùng nhau trải qua những gian khó của cuộc sống sinh hoạt đời thường để kiên định trên con đường hội họa cùng cây bút vẽ và những bức tranh. Tuy nhiên, mỗi một nhân vật lại được tác giả O Hen-ri khám phá ở những vẻ đẹp và nét tính cách riêng biệt. Tình huống truyện độc đáo khi Giôn-xi mắc bệnh viêm phổi đã góp phần thể hiện rõ điều này.

Tình người lấp lánh trên trang văn của nhà văn O.Hen-ri khi miêu tả về nhân vật Xiu. Một người bạn có trái tim nhân hậu, luôn quan tâm và lo lắng cho ạn mình. Khi nhìn những chiếc lá thường xuân cuối cùng đang rơi dần trước những khắc nghiệt của thời tiết, cô không giấu nổi những lo sợ của mình. Dù không phải chị em ruột thịt nhưng Xiu hết lòng yêu thương, chăm sóc, lo lắng cho Giôn-xi khi cô bị bệnh nặng. Giây phút cô lặng nhìn cây thường xuân qua khung cửa sổ thể hiện những tâm tư nặng trĩu trong lòng cô. Cô dường như bất lực trước sự hữu hạn của vạn vật và nhìn Giôn-xi chìm ngập trong nỗi tuyệt vọng. Vì thế, Xiu dù luôn tỏ ra mạnh mẽ nhưng cũng yếu đuối và lo sợ cho người em :”Em hãy nghĩ đến chị… chị sẽ làm gì đây?”. Phải là một tình bạn thân thiết, gắn bó và một trái tim yêu thương chân thành, Xiu mới yêu thương Giôn-xi như người em ruột thịt của mình như vậy. Lời động viên ấy cô muốn Giôn-xi hiểu được, với cô, Giôn-xi như một nửa cuộc đời của mình và cô không thể để người em gái buông bỏ sự sống dễ dàng như vậy.

Và rồi sau đêm mưa gió thứ hai, chiếc lá thường xuân như một phép màu kì diệu, vẫn bám chặt trên thân cây mỏng manh. Chiếc lá ấy như “thang thuốc” tuyệt vời, đã khiến Giôn-xi vui vẻ trở lại và tìm được niềm hi vọng sống. Nhà văn không dùng một từ ngữ nào để miêu tả tâm trạng Xiu khi sang ngày sau nữa, chiếc lá vẫn dũng cảm bám chặt trên cành, nhưng vẫn có thể hình dung nét mặt tươi tắn của cô. Hẳn Xiu rất mừng khi Giôn-xi muốn ăn cháo. Cùng với “chiếc lá cuối cùng” – kiệt tác của cụ Bơ -men và những cử chỉ chăm sóc tận tình của Xiu đã giúp Giôn-xi vượt qua số phận. Truyện đã để lại trong chúng ta một ấn tượng khó quên về tình bạn chân thành, sâu sắc, coi bạn hơn chính bản thân mình ở nhân vật Xiu.

Nhân vật trung tâm của câu chuyện là Giôn-xi – cô gái phải đương đầu với bệnh tật và nghèo túng. Có lẽ bởi đứng trước quá nhiều thử thách khi tuổi còn trẻ đã khiến cô rơi vào sự bi quan, chán nản và tuyệt vọng. Trước tình cảnh ấy, cô phó mặc số phận mình như sợi dây thường xuân ngoài cửa sổ. Cô tin rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng biến mất thì cô cũng sẽ ra đi. Người đọc như cảm nhận được sự cô đơn trong tâm hồn cô gái yếu đuối ấy. Và rồi nhờ tình yêu thương của những người bạn xung quanh, cô đã hồi sinh trong tâm hồn. Chiếc lá thường xuân cuối cùng kiên cường bám trụ khiến cô tin và khao khát, mong muốn được sống. Sự chăm sóc, lo lắng của Xiu đã được đền đáp. Cô vui vẻ muốn được soi gương, được ngắm nhìn Xiu nấu nướng và ước muốn được vẽ vịnh Na-plo. Cô như bừng tỉnh những khao khát và ước mơ trong cuộc đời mình. Phải chăng đó cũng chính là mong muốn của cụ Bơ-men khi quyết định hi sinh thân mình để cứu sống Giôn-xi.

Bằng nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, cách sắp xếp khéo léo các chi tiết và kết cấu đảo ngược tình huống hai lần, O-Hen.ri đã tạo nên câu chuyện đầy cảm động về tình người trong cuộc sống. Những người lao động dù nghèo khổ về vật chất nhưng luôn ấm áp và tràn đầy lòng yêu thương trong tâm hồn.

O Hen-ri là nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn rất nổi tiếng. Tác phẩm của ông rất phong phú, đa dạng, phần lớn hướng vào cuộc sống nghèo khổ của nhân dân Mỹ, toát lên tinh thần nhân đạo sâu sắc. Một trong những truyện nổi tiếng nhất là Chiếc lá cuối cùng. Qua đó, nhân vật Giôn-xi tưởng như đã đầu hàng thần chết, bất ngờ lại chiến thắng, bình phục. Một trong những người chăm sóc cho Giôn-xi là Xiu, cô họa sĩ đồng nghiệp, bạn thân thiết với Giôn-xi đã tận tình giúp đỡ bạn thoát cơn hiểm nghèo của bệnh tật.

Tìm hiểu nhân vật Xiu, ta càng thêm xúc động trước tình bạn cao quý, tình người hiếm có trong xã hội ấy.

Câu chuyện gồm một số nhân vật ngoài nhân vật bác sĩ, có ba nhân vật được đặt tên là Giôn-xi, Xiu và Bơ-men, hai phụ nữ và một ông già. Họ đều là các họa sĩ. Đây là thế giới của những nghệ sĩ nghèo. Họ tìm đến quảng trường Gri-niz gần công viên Oa-sinh-tơn. Một cô từ bang Men tới, cô kia quê ở Ca-li-phoóc-ni-a. Sở thích của họ về nghệ thuật, về món rau diếp xoăn trộn dầu dấm và kiểu ống tay rộng hợp nhau, cùng với nghề hội họa đã gắn hai cô thành một đôi bạn thân thiết. Họ thuê chung phòng ở đấy và hàng ngày làm việc sát con đường dẫn tới nghệ thuật bằng những bức tranh minh họa cho những truyện ngắn của các tạp chí, do các nhà văn trẻ viết.

Họ làm bạn với nhau từ tháng năm và tới tháng mười một thì phải đương đầu với một thử thách lớn. Giôn-xi bị ốm. Đối với những người nghèo, dù là họa sĩ, thì đói rét và bệnh tật thường xuyên là khách không mời, đã gõ cửa rình rập và đe dọa họ.

Xiu là một cô gái nhân hậu và biết lắng nghe, thấu hiểu, sẻ chia, quan tâm trước những khó khăn của người khác. Là bạn thân của Giôn-xi, khi nghe tin Giôn-xi mắc căn bệnh sưng phổi, Xiu đã luôn ở bên cạnh săn sóc, động viên. Sự quan tâm đó luôn đi cùng với nỗi sợ hãi khi chứng kiến Giôn-xi đếm ngược thời gian dựa theo việc những chiếc lá thường xuân dần rụng hết. Biết được suy nghĩ của Giôn-xi nên khi Giôn-xi yêu cầu kéo tấm màn cửa để dõi theo những chiếc lá thường xuân ở bức tường đối diện, cô làm theo "một cách chán nản". Tất cả những hành động của Xiu đã làm ngời sáng vẻ đẹp của tình bạn và tình yêu thương trong mối quan hệ giữa người với người. Bởi vậy, khi hiểu về bí mật của chiếc lá cuối cùng, Xiu đã kể lại cho Giôn- xi với thái độ cảm động và biết ơn đối sự hi sinh của cụ Bơ-men.

Trong tác phẩm, Giôn-xi là nhân vật được đặt trong tình huống trọng tâm mang tính chất thắt nút của câu chuyện: "Cô ấy mười phần chỉ sống nổi, chúng ta hãy nói là một thôi. Và một phần đó còn tùy ở cô ta muốn sống hay không...". Qua việc để nhân vật đối chọi với căn bệnh sưng phổi hiểm nghèo, tác giả O Hen-ri đã làm nổi bật những nét tính cách riêng của nhân vật. Khi biết mình mắc bệnh, cô đã tuyệt vọng, bi quan đến cạn kiệt và yếu ớt. Những gì cô có thể làm lúc này là "mở to cặp mắt thẫn thờ và thều thào ra lệnh", đồng thời gửi gắm số phận - những ngày tháng còn lại của mình vào hành trình rơi rụng của những chiếc lá thường xuân. Đây chính là nét tâm lý suy sụp tinh thần thường gặp của những con người đột ngột mang trong mình căn bệnh hiểm nghèo. Tuy nhiên, sau đó, khi lầm tưởng chiếc lá cuối cùng do cụ Bơ-men vẽ là chiếc lá thực đang kiên cường, bền bỉ tồn tại qua giông bão, cô đã nhận ra suy nghĩ tiêu cực của bản thân và hồi sinh những tia hi vọng về niềm ham sống. Cô tiếp tục chiến đấu với căn bệnh bằng cách tạo dựng lại tình yêu đối với cuộc sống, đối với nghệ thuật; nhờ đó, cuối cùng, Giôn-xi đã vượt lên và chiến thắng bệnh tật. Nếu chiếc lá cuối cùng do cụ Bơ-men vẽ là biểu tượng cho sức mạnh của nghệ thuật chân chính và mang ý niệm ẩn dụ về tình yêu thương giữa con người thì hành trình chống lại số phận của cô đã để lại những bài học sâu sắc về nghị lực sống và sự mạnh mẽ vượt qua những khó khăn, nghịch cảnh của con người.

Như vậy, thông qua việc xây dựng tình huống truyện độc đáo kết hợp sự điêu luyện trong việc phác họa chân dung và miêu tả tâm lý nhân vật, tác giả O Hen-ri đã miêu tả thành công nhân vật Xiu và Giôn-xi với những nét đẹp riêng. Cả hai đã thể hiện những bài học sâu sắc về sự quan tâm, tình yêu thương con người và nghị lực vượt qua khó khăn, nghịch cảnh của cuộc sống.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----