Giải Tiếng Việt 2 Ôn tập cuối HK2 SGK Chân trời sáng tạo

NHỮNG ĐÁM MÂY SẼ KỂ

Những đám mây sẽ kể

Về trăm vùng mây qua

Nơi nào mây mưa xuống

Cho đất đai hiền hoà.

Những dòng sông sẽ kể

Về những hạt phù sa

Đắp bồi nên bờ bãi

Đắp bồi nên lúa khoai.

Những con thuyền sẽ kể

Về những đêm buông chài

Lòng thuyền đầy ắp cá

Lòng thuyền đầy sao mai.

Những mùa xuân sẽ kể

Về hương và về hoa

Bé ơi bé sẽ kể

Những gì cùng mẹ cha?

                                             Nguyễn Trác

Cùng tìm hiểu

Câu 1. Mỗi sự vật dưới đây sẽ kể về điều gì?

Mỗi sự vật kể về:

- Đám mây kể về những nơi mình đi qua và cho mưa xuống

- Dòng sông kể về những hạt phù sa đã bồi đặp nên bờ bãi, láu khoai

- Con thuyền kể về những đêm buông chài thả lưới đầy ắp cá, lòng thuyền ánh đầy sao mai

Câu 2. Vì sao mùa xuân kể về hương và về hoa?

- Mùa xuân kể về hương và về hoa, vì mùa xuân là mùa cây cối đua nhau đâm chồi nảy lộc, muôn hoa khoe sắc.

Câu 3. Em thích lời kể của sự vật nào nhất? Vì sao?

- Học sinh chọn lựa theo ý thích của mình.

Gợi ý: Em thích nhất là lời kể của cơn mưa. Vì em thấy những việc làm của cơn mưa rất giàu ý nghĩa, và cũng muốn được đi nhiều nơi, làm nhiều việc tốt như thế.

Câu 4. Em đoán xem bé sẽ kể những gì cùng cha mẹ.

- Theo em, bạn nhỏ sẽ kể cho mẹ cha nghe những điều mình đã làm được trong một ngày ở trường, những điều mình đã được học, được biết vào hôm nay.

KHU RỪNG HẠNH PHÚC

Đó là một ngày đầu thu mát mẻ. Cư dân của khu rừng Hạnh Phúc náo nức tham dự Dạ hội mùa thu.

Mặt trời chưa lặn, đêm hội đã bắt đầu. Dưới ánh đèn sân khấu, ban nhạc Rừng Xanh vừa chơi đàn vừa nhún nhảy. Khỉ con tinh nghịch gảy đàn, bác gấu to lớn gõ trống. Sơn ca và hoàng oanh xinh xắn cất giọng líu lo hoà cùng tiếng đàn và tiếng trống.

Dưới sân khấu, voi xám đang nhảy với hươu cao cổ. Rùa nhún chân chầm chậm theo điệu nhạc. Hà mã xoay tròn cùng tê giác. Sóc nâu lắng nghe say sưa và vỗ tay liên tục. Thỏ chăm chú nhìn ngắm, vẫy tai hoan hô.

Cả khu rừng dường như chuyển động theo từng nốt nhạc, từng lời ca, từng bước nhảy say sưa. Tối muộn, tiệc tan, muôn loài lưu luyến ra về. Khu rừng yên tĩnh trở lại, chỉ còn mặt trăng toả sáng trên cao.

Phỏng theo Ton Tê-lê-gen (Toon Tellegen), Huy Toàn dịch

a) Nói và nghe

a. Lời cảm ơn và lời chào thầy cô trong ngày cuối năm học.

b. Lời đề nghị bố mẹ cho em tham gia trại hè.

b) Cùng tìm hiểu

Câu 1. Trên sân khấu, hoạt động nào diễn ra?

- Trên sân khấu, ban nhạc Rừng Xanh đang vừa chơi nhạc vừa nhún nhảy.

Câu 2. Dưới sân khấu, hoạt động của các con vật diễn ra thế nào?

- Rùa nhún chân chầm chậm theo điệu nhạc.

- Sóc nâu lắng nghe say sưa và vỗ tay liên tục.

- Thỏ chăm chú nhìn ngắm, vẫy tai hoan hô.

Câu 3. Vì sao muôn loài lưu luyến ra về khi tiệc tan?

- Muôn loài lưu luyến ra về khi tiệc ran vì buổi tiệc diễn ra rất vui vẻ, sung sướng, không ai muốn buổi tiệc kết thúc cả.

Câu 4. Theo em, vì sao khu rừng có tên là Khu rừng Hạnh Phúc?

- Khu rừng có tên là Khu rừng Hạnh Phúc vì muôn loài sống ở đây đều cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc

Giặc Nguyên cho người sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Biết vua họp bàn việc nước dưới thuyền rồng, Trần Quốc Toản muốn gặp vua để xin đi đánh giặc. Bị mấy người lính gác chặn lại, Quốc Toản mặt đỏ bừng, nói lớn:

- Ta xuống thuyền rồng xin yết kiến vua!

Vừa lúc ấy, cuộc họp dưới thuyền rồng tạm nghỉ. Gặp vua, Quốc Toản quỳ xuống, tâu:

- Cho giặc mượn đường là mất nước. Xin Bệ hạ cho đánh! Vua truyền cho Quốc Toản đứng dậy và bảo:

Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng xét thấy khanh còn trẻ đã biết lo việc nước, ta có lời khen.

Nói rồi, vua ban cho Quốc Toản một quả cam quý.

Quốc Toản tạ ơn vua mà vẫn ấm ức: "Vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, không cho dự bàn việc nước". Nghĩ đến quân giặc, chàng nghiến răng, tay bóp chặt quả cam.

Thấy Quốc Toản trở ra, mọi người ùa tới xem cam quý vua ban. Nhưng quả cam đã nát tự bao giờ.

Về nhà, Quốc Toản tập hợp người nhà và trai tráng trong vùng, lập đội quân hơn một nghìn người. Chàng cho dựng lá cờ lớn thêu sáu chữ vàng: “Phá giác mạnh, báo ơn vua".

Đội quân của Trần Quốc Toản lập được nhiều chiến công. Trần Quốc Toản được tôn vinh là người thiếu niên anh hùng của dân tộc Việt Nam.

Theo Nguyễn Huy Tưởng

- Yết kiến: đến gặp Uua.

- Khanh: từ mà vua và hoàng hậu dùng để gọi người thân cận.

- Thuyền rồng: thuyền của vua, có chạm hình con rồng.

Một chuyến đi

Một ngày cuối thu, tôi và Trãi lên đường. Hôm ấy, nước đầm trong xanh. Những áng cỏ mượt rời rợi. Trời đầy mây trắng. Gió hiu hiu thổi.

Chúng tôi, ngày đi đêm nghỉ, cùng nhau say ngắm dọc đường. Non sông và phong tục, mỗi nơi mỗi lạ, mỗi bước dời chân mỗi thấy tuyệt vời. Nhìn không biết chán. Mỏi chẳng muốn dừng.

Bè chúng tôi theo dòng nước trôi băng băng.

Mùa thu mới chớm nhưng nước đã trong vắt. Trông thấy cả hòn cuối trắng tinh nằm dưới đáy. Nhìn hai bên ven sông, phong cảnh đổi thay đủ điều ngoạn mục. Cỏ cây và những làng gần, núi xa luôn luôn mới. Những anh gọng vó đen xạm, gầy và cao, nghênh cặp chân đứng trên bãi lầy nhìn theo chúng tôi, ra lối bái phục. Những ở cua kềnh cũng giương đôi mắt lồi âu yếm ngó theo. Đàn săn sắt và thầu dầu thoáng gặp đâu cũng lăng xăng cố bơi theo bè, hoan nghênh chúng tôi váng cả mặt nước.

Theo Tô Hoài

- Tôi: nhân vật Dế Mèn tự xưng.

- Trãi: tên nhân vật Dế Trũi, bạn của nhân vật Dế Mèn.

- Rời rợi: xanh mát, dễ chịu.

- Ngoạn mục: đẹp, trông thích mắt.

- Bái phục: đặc biệt kính trọng.

Trả lời các câu hỏi dưới đây

Câu 1. Ngày hai bạn lên đường, cảnh vật thế nào?

- Nước trong xanh

- Nước trong vắt

- Đẩy mây trắng

- Cỏ mượt rời rợi

- Gió hiu hiu thổi.

Câu 2. Vì sao hai bạn “nhìn không biết chán”, “mỏi chẳng muốn dừng”?

- Vì “non sông thật tuyệt vời”

Câu 3. Mỗi con vật trong đoạn văn cuối được tả bằng những từ ngữ nào?

- Mỗi con vật trong đoạn văn cuối được tả bằng những từ ngữ sau:

gọng vó - đen xạm, gầy, cao

cua - mắt lồi

săn sắt, thầu dầu - lăng xăng

Câu 4. Em thích điều gì trong chuyến đi của hai bạn? Vì sao?

- Học sinh trả lời theo ý thích của mình.

Gợi ý: Em thích nhất là hình ảnh đàn săn sắt và thầu dầu lăng xăng đuổi theo bè của Dế Mèn. Vì hình ảnh này thật thú vị và ngộ nghĩnh.

Câu 5. Tìm từ ngữ phù hợp trả lời cho từng câu hỏi dưới đây:

a. Khi nào bầu trời trong xanh?

b. Ở đâu mây trắng bồng bềnh trôi?

Trả lời

Học sinh tham khảo các từ sau:

a. Khi vào mùa thu, bầu trời trong xanh.

b. Trên bầu trời, mây trắng bồng bềnh trôi.

Câu 6. Viết 1 - 2 câu nêu điều em thích sau khi đọc xong bài Một chuyến đi.

Cuối hè, bầu trời trong xanh vời vợi, nắng vàng rực rỡ. Ve vừa đàn vừa hát. Thấy kiến đang tìm thức ăn, ve bảo:

- Đến hát cùng tôi bạn ơi. Kiến đáp:

- Tôi cần kiếm thức ăn để dành khi mùa đông đến.

Ve nói:

- Từ từ rồi làm cũng chưa muộn mà!

Mặc cho ve rủ, kiến vẫn đi tìm thức ăn. Còn ve vẫn ca hát. Mùa đông đến, kiến ở trong nhà không lo đói rét. Ve thì không có gì để ăn. Vừa đói vừa rét, nó phải đến nhà kiến xin ăn, xin ở nhờ. Lúc này, và rất hối hận vì suốt mùa hè chỉ rong chơi.

Theo La Phông-ten (Jean De La Fontaine)

Nguyễn Văn Vĩnh dịch

Câu 1. Dựa vào truyện vừa nghe, trả lời.

a. Ve rủ kiến làm gì?

b. Kiến không làm theo lời rủ của ve vì kiến:

c. Vì sao ve ân hận?

Trả lời

a. ca hát

b. phải đi tìm thức ăn

c. Vì mải rong chơi suốt mùa hè

Câu 2. Nói về điều em học được từ câu chuyện Kiến và ve.

- Viết chữ hoa kiểu 2:

- Viết từ:

Phú Quý

Mũi Cà Mau

Nam Du

Vàm Cỏ Đông

- Nghe -Viết:

Tiếng chim buổi sáng

(Trích)

Sáng ra trời rộng đến đâu

Trời xanh như mới lần đầu biết xanh.

Tiếng chim lay động lá cành

Tiếng chim đánh thức chồi xanh dậy cùng.

Tiếng chim vỗ cánh bầy ong

Tiếng chim tha nắng rải đồng vàng thơm.

Gọi bông lúa chín về thôn

Tiếng chim nhuộm óng cây rơm trước nhà.

                                                            Nguyễn Biểu

 

Một chuyến đi (từ đầu đến chẳng muốn dừng)

Câu 1. Chọn từ ngữ trong khung phù hợp với mỗi .

Buổi chiều, trời  dần. Sơn ca khoe giọng hát . Sẻ nâu  và chim gáy hiền lành cùng  nhặt thóc trên các thửa ruộng. Còn lũ bướm  thì rập rờn bay lượn.

Theo Trung Thu

Trả lời

Điền như sau:

Buổi chiều, trời dịu mát dần. Sơn ca khoe giọng hát cao vút. Sẻ nâu nhỏ nhắn và chim gáy hiền lành cùng chăm chỉ nhặt thóc trên các thửa ruộng. Còn lũ bướm xinh đẹp thì rập rờn bay lượn.

Theo Trung Thu

Câu 2. Thực hiện các yêu cầu dưới đây:

a. Chọn dấu câu phù hợp với mỗi . Viết hoa chữ đầu câu.

Thanh đi, người thẳng, mạnh  cạnh bà lưng đã còng  tuy vậy, Thanh cảm thấy chính bà che chở cho mình như những ngày còn nhỏ.

Bà nhìn cháu, giục:

- Cháu rửa mặt rồi đi nghỉ đi

Lần nào trở về với bà, Thanh cũng thấy thanh thản và bình yên như thế  ở đấy, bà lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu Thanh.

Theo Thạch Lam

b. Viết 2 - 3 câu nói về tình cảm của em đối với người thân. Trong câu có sử dụng dấu phẩy hoặc dấu chấm than.

Câu 3. Trao đổi với bạn bài thơ về cảnh đẹp thiên nhiên đã đọc theo gợi ý:

Câu 4. Đặt câu để phân biệt các cặp từ sau:

dày - giày; dành - giành

Trả lời

Học sinh tham khảo các câu sau:

- dày - giày:

Quyển sách trên tay em rất dày, có tận hơn 400 trang.

Mẹ mua cho Na đôi giày mới để em tập chạy buổi chiều cùng bác Hà.

- dành - giành:

Hai cầu thủ đang cố gắng chạy nhanh hết sức để giành giải nhất.

Bà để dành cho em một quả cam rất ngọt.

Câu 5. Chọn chữ, vần hoặc dấu thanh thích hợp với mỗi :

Chữ ch hoặc chữ tr:

ung du

im chóc

ồng rừng

ăm sóc

Vần iên hoặc vần iêng và thêm dấu thanh (nếu cần):

th nhiên

nổi t

b đảo

chao ngh

Dấu hỏi và dấu ngã:

gió bao

lu lụt

âm ướt

bao vệ

Trả lời

Điền như sau:

Chữ ch hoặc chữ tr:

trung du

chim chóc

trồng rừng

chăm sóc

Vần iên hoặc vần iêng và thêm dấu thanh (nếu cần):

thiên nhiên

nổi tiếng

biển đảo

chao nghiêng

Dấu hỏi và dấu ngã:

gió bão

lũ lụt

ẩm ướt

bảo vệ

Câu 6. Đặt câu để phân biệt cặp từ sau: dàn - giàn

Trả lời

Học sinh tham khảo các câu sau:

- Trên giàn mướp, những quả mướp béo tròn lúc lắc theo gió.

- Những hạt mưa dàn đều ra ở khắp nơi như quân lính ra trận.

Câu 7. Thay  bằng dấu câu phù hợp và chép lại đoạn văn cho đúng:

Ôi, tôi sắp được gặp các bạn hoa cỏ dưới gốc cây kia bạn hãy rong ruổi một mình nhé còn tôi, tôi sẽ ở lại với mẹ của tôi

Theo Trần Bắc Quý

Trả lời

Ôi, tôi sắp được gặp các bạn hoa cỏ dưới gốc cây kia. Bạn hãy rong ruổi một mình nhé! Còn tôi, tôi sẽ ở lại với mẹ của tôi.

Theo Trần Bắc Quý

Câu 8. Viết 4 - 5 câu thuật lại một việc làm góp phần giữ gìn trường lớp xanh, sạch, đẹp.

Trả lời

- Gợi ý

Em đã tham gia làm việc gì?

Em tham gia làm công việc đó như thế nào?

Em cảm thấy thế nào khi làm công việc đó?

- Học xong bài này, các em cần nắm:

+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài.

+ Hiểu nội dung bài tập tổng kết toàn bộ học kì 2

+ Đặt được câu hoạt động