Nhằm giúp các em chuẩn bị bài tốt hơn trước khi đến lớp với bài học Từ tượng hình, từ tượng thanh. Học 247 mời các em tham khảo bài soạn dưới đây. Mong rằng bài soạn sẽ là một trong những gợi ý hay cho các em trong quá trình trả lời các câu hỏi trong SGK.
1. Tóm tắt nội dung bài học
- Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật. Từ tượng thanh là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người.
- Từ tượng hình, từ tượng thanh gợi được hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm cao; thường dược dùng trong văn miêu tả và tự sự.
2. Soạn bài Từ tượng hình, từ tượng thanh
Câu 1: Tìm từ tượng hình, từ tượng thanh trong những câu sau (trích từ “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố).
Ngữ liệu SGK trang 49, 50
- Từ tượng thanh: soàn soạt, bịch, đánh bốp, nham nhảm.
- Từ tượng hình: rón rén, lực điền, chỏng queo.
Câu 2: Tìm ít nhất 5 từ tượng hình gợi tả dáng di của con người
- Mẫu: đi lò dò
- Gợi ý: Tất bật, hùng hục, thoăn thoắt, lom khom, rón rén
Câu 3: Phân biệt ý nghĩa của các từ tượng thanh tả tiếng cười: cười ha hả, cười hì hì, cười hô hố, cười hơ hớ.
- Cười ha hả: đây là tiếng cười to, không có giới hạn.
- Cười hì hì: cười có vẻ đang thẹn thùng e thẹn.
- Cười hô hố: cười to, có vẻ thô lỗ
- Cười hơ hớ: cười to, thoải mái, không che đậy, …
Câu 4: Đặt câu với các từ tượng hình, tượng thanh sau đây: lắc rắc, lã chã, lấm tấm, khúc khuỷu, lập loè, tích tắc, lộp bộp, lạch bạch, ồm ồm, ào ào
- Gợi ý:
- Lắc rắc: trời hôm nay mưa lắc rắc suốt ngày.
- Lã chã: Lão Hạc thương con Vàng khóc hu hu, nước mắt lã chã rơi.
- Lấm tấm: cô giáo mặc áo dài lấm tấm hoa.
- Khúc khuỷu: Đoạn đường vào nhà bạn tôi quanh co, khúc khuỷu.
- Lập lòe: “Ngõ tối đêm khuya đóm lập lòe” (Nguyễn Khuyến)
- Tích tắc: Tiếng đồng hồ tích tắc, tích tắc vang lên trong đêm
- Lộp bộp: Mưa rơi lộp bộp trôn mái nhà.
- Lạch bạch: Những chú vọt xám béo ục chạy lạch bạch trước sân nhà.
- ồm ồm: Giọng nói nó hôm nay sao nghe ồm vậy nhỉ?
- ào ào: Gió thổi mạnh, lá cây ào ào trút xuống.
Câu 5*: Sưu tầm bài thơ có sử dụng từ tượng hình, tượng thanh mà em cho là hay.
Gợi ý:
Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái dầu nghênh nghênh
(Tố Hữu, Lượm)
Hay:
Tao đi học về nhà
Là mày chạy xồ ra
Đầu tiên mày rối rít
Cái đuôi mừng ngoáy tít
Rồi mày lắc cái đầu
Khịt khịt mũi rung râu
Rồi mày nhón chân sau
Chân trước mày chồm bắt
Bắt tay tao rất chặt
Thể là mày tất bật
Đưa vội tao vào nhà
Dù tao đi đâu xa
Cũng nhớ mày lắm đấy...
(Trần Đăng Khoa, Sao không về Vàng ơi)
Và:
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo tao
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
Lá vàng trước ngõ khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
(Thu điếu – Nguyễn Khuyến)
Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Từ tượng hình, từ tượng thanh để nắm vững hơn nội dung kiến thức trọng tâm của bài học.
3. Hỏi đáp về bài Từ tượng hình, từ tượng thanh
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.