Soạn bài Thầy bói xem voi - Ngữ văn 6

• Phê phán nghề thầy bói
• Khuyên nhủ con người khi tìm hiểu về một  sự vật,  sự việc nào đó phải xem xét chung một cách toàn diện.
• Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn con người một bài học sâu sắc về cách nhận thức sự việc
• Thành ngữ: "Thầy bói xem voi"

• Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên, sâu sắc.
• Dựng đối thoại tạo nên tiếng cười hài hước, kín đao.
• Lặp lại các sự việc
• Nghệ thuật phóng đại.

Câu 1. Hãy nêu cách các thầy bói xem voi và phán về voi. Thái độ của các thầy bói khi phán như thế nào?

• Cách các thầy bói xem voi và phán về voi
  • Dùng tay để sờ (vì mắt các thầy đều mù).
  • Mỗi thầy chỉ sờ được một bộ phận của con voi (vòi, ngà, tai, chân, đuôi), sờ được bộ phận nào thì phán hình thù con voi như thế (như con đỉa, như cái đòn càn, như cái quạt, như cái cột nhà, như cái chổi sể cùn), tưởng đó là toàn bộ con voi.
    • Người thứ nhất: sờ vòi, phán voi như đỉa.
    • Người thứ hai: sờ ngà, phán voi như cái đòn càn.
    • Người thứ ba: sờ tai, phán voi như cái quạt thóc.
    • Người thứ tư: sờ chân, phán voi như cái cột đình.
    • Người thứ năm: sờ đuôi, phán voi như cái chổi xể cùn.
• Thái độ của các thầy bói khi phán
  • Cả nàm thầy bói đều phán sai về voi nhưng ai cũng khẳng định chỉ có mình là đúng và phủ nhận ý kiến của người khác. Đó là thái độ chủ quan sai lầm.
  • Cái sai nọ dẫn đến cái sai kia. Cả năm ông không ai chịu ai, thành ra xô xát.

Câu 2. Năm thầy bói đều đã sờ được voi thật và mỗi thầv cũng đã nói được một bộ phận của voi, nhưng không thầv nào nói đúng về con vật này. Sai lầm của họ là ở chỗ nào?

• Sai lầm: Họ chỉ sờ một bộ phận của voi mà lại tưởng là con voi.
  • Đáng lẽ phải xem cả con voi thì mỗi thầy lại chỉ sờ được một bộ phận của voi và bảo rằng đó là con voi. Vòi, chân, tai, ngà, đuôi đúng là của con voi thật, nhưng mới chỉ là những bộ phận riêng lẻ, chưa phải là cả con voi.
  • Nếu các thầy chịu khó lắng nghe ý kiến của nhau, hỏi quản tượng, kết hợp với việc miêu tả, nhận thức của mỗi người, các thầy sẽ biết con voi là như thế nào.

Câu 3. Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi cho ta bài học gì?

• Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi cho ta bài học
  • Khi xem xét một sự vật (hoặc sự việc) cần kết hợp các giác quan (tai nghe, mắt thấy...).
  • Nếu không có điều kiện xem xét bằng đầy đủ các giác quan thì phải xem xét một cách toàn diện, không lấy cái bộ phận, đơn lẻ thay cho cái toàn thể.
  • Cần phải biết lắng nghe ý kiến của người khác, vừa nghe vừa kết hợp với phân tích, đánh giá, tổng hợp của riêng mình để có được một cái nhìn chính xác, toàn diện và đầy đủ nhất.

Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng thầy bói xem voi để củng cố hơn nội dung bài học.